Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | ozór |
ozory |
|
| D. | ozora |
ozorów |
|
| C. | ozorowi |
ozorom |
|
| B. | ozór |
ozory |
|
| N. | ozorem |
ozorami |
|
| Ms. | ozorze |
ozorach |
|
| W. | ozorze |
ozory |
Pochodzenie
W związku z język, jęzor; nagłosowe o- niejasne; być może przekształcenie o pejoratywnym wydźwięku z niby-ruskim o- na wzór par typu pol. jeden, jeleń i wschodniosłowiańskich odin, olen' (Bor); zob. język
1.a zwierzęcia
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | język |
Cytaty
|
Od jej nóg oderwał się półroczny już Atos i gnał na przywitanie Marty. Przypadł, skoczył łapami na ramiona i mokrym ozorem przejechał po słonej od łez i potu twarzy. źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996 |
|
|
Duże kudłate psisko przysiadło na dwóch łapach obok kołyski, szorstkim ozorem zlizywało lepki tłuszcz połyskujący na okrągłej twarzyczce niemowlęcia. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1963 |
|
|
Ich kobiety pociły się, dzieci marudziły, psy smętnie wywieszały ozory. źródło: NKJP: Krystyna Boglar: Zobaczysz, że pewnego dnia..., 1996 |
|
|
[...] przyszła krowa, mlasnęła ozorem [...]. źródło: NKJP: Internet |
1.b potrawa
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | potrawa |
Połączenia
- ozór w jakimś sosie
Cytaty
|
Bardzo popularnym daniem był tam ozór w szarym sosie, naprawdę smaczny! źródło: NKJP: Anna Bojarska, Maria Bojarska: Siostry B., 1996 |
|
|
Wracamy do domu, kąpiemy się i przyrządzamy tortillę z móżdżkiem i groszkiem albo cielęcinę z grejpfrutami po nantejsku. Najlepiej jednak smakować nam będzie smażony ozór na agreście. źródło: NKJP: Lidia Ostałowska: Dzięcioły, sowy i my, Gazeta Wyborcza, 1995-06-16 |
|
|
Jako przekąski zostaną zaserwowane m.in. śledzie po japońsku, ozory w sosie tatarskim, klopsiki w zalewie octowej. źródło: NKJP: (pek): Pierwszy Bal Powiatowy, Dziennik Bałtycki, 2011 |
2. człowieka
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | język |
Połączenia
- czerwony ozór
Cytaty
|
Mamrotała niezrozumiałe słowa niezliczoną ilość razy, nieustannie podwajając szybkość recytacji, aż ozór jej i wargi przypominały wirującą frygę [...]. źródło: NKJP: Zofia Kossak: Błogosławiona wina, 1953 |
|
|
Wokalista [...] zaryczał z estrady „Niech diabeł będzie z nami”, chłopaki wywalili ozory, zamachali rękami w „diabelskich” gestach, ale z Fryderyka się ucieszyli. źródło: NKJP: Regina Gowarzewska-Griessgraber: Nasze Fryderyki, Trybuna Śląska, 2004-03-12 |