UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zrzec się

zrzeknąć się

Chronologizacja

1450, SStp
Datacja przybliżona.

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zrzeknę się
kwestion. zrzekę się
zrzekniemy się
kwestion. zrzeczemy się
2 os. zrzekniesz się
kwestion. zrzeczesz się
zrzekniecie się
kwestion. zrzeczecie się
3 os. zrzeknie się
kwestion. zrzecze się
zrzekną się
kwestion. zrzeką się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zrzekłem się
+(e)m się zrzekł
zrzekłam się
+(e)m się zrzekła
+(e)m się zrzekło
zrzekliśmy się
+(e)śmy się zrzekli
zrzekłyśmy się
+(e)śmy się zrzekły
2 os. zrzekłeś się
+(e)ś się zrzekł
zrzekłaś się
+(e)ś się zrzekła
zrzekłoś się
+(e)ś się zrzekło
zrzekliście się
+(e)ście się zrzekli
zrzekłyście się
+(e)ście się zrzekły
3 os. zrzekł się
zrzekła się
zrzekło się
zrzekli się
zrzekły się

bezosobnik: zrzeknięto się
kwestion. zrzeczono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zrzeknijmy się
kwestion. zrzeczmy się
2 os. zrzeknij się
kwestion. zrzecz się
zrzeknijcie się
kwestion. zrzeczcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zrzekłbym się
bym się zrzekł
zrzekłabym się
bym się zrzekła
zrzekłobym się
bym się zrzekło
zrzeklibyśmy się
byśmy się zrzekli
zrzekłybyśmy się
byśmy się zrzekły
2 os. zrzekłbyś się
byś się zrzekł
zrzekłabyś się
byś się zrzekła
zrzekłobyś się
byś się zrzekło
zrzeklibyście się
byście się zrzekli
zrzekłybyście się
byście się zrzekły
3 os. zrzekłby się
by się zrzekł
zrzekłaby się
by się zrzekła
zrzekłoby się
by się zrzekło
zrzekliby się
by się zrzekli
zrzekłyby się
by się zrzekły

bezosobnik: zrzeknięto by się
kwestion. zrzeczono by się

bezokolicznik: zrzec się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zrzekłszy się

gerundium: zrzeknięcie się

rodzaj gramatyczny: dk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zrzeknięcie się
kwestion. zrzeczenie się
zrzeknięcia się
kwestion. zrzeczenia się
D. zrzeknięcia się
kwestion. zrzeczenia się
zrzeknięć się
kwestion. zrzeczeń się
C. zrzeknięciu się
kwestion. zrzeczeniu się
zrzeknięciom się
kwestion. zrzeczeniom się
B. zrzeknięcie się
kwestion. zrzeczenie się
zrzeknięcia się
kwestion. zrzeczenia się
N. zrzeknięciem się
kwestion. zrzeczeniem się
zrzeknięciami się
kwestion. zrzeczeniami się
Ms. zrzeknięciu się
kwestion. zrzeczeniu się
zrzeknięciach się
kwestion. zrzeczeniach się
W. zrzeknięcie się
kwestion. zrzeczenie się
zrzeknięcia się
kwestion. zrzeczenia się

odpowiednik aspektowy: zrzekać się

Pochodzenie

Zob. rzec

Definicja

dobrowolnie zrezygnować z czegoś, co danej osobie przysługuje

Warianty

  • zrzeknąć się

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zbyć się
hiperonimy:  zrezygnować

Połączenia

  • radny zrzekł się czegoś
  • zrzec się funkcji, godności, korony, stanowiska, tronu, urzędu, władzy; immunitetu, mandatu; obywatelstwa, praw, uprawnień; dziedziczenia, reparacji, roszczeń
  • zrzec się dobrowolnie, niezwłocznie

Cytaty

Również w innych krajach europejskich uznano, że bez zgody twórców kolorowanie filmów czarno-białych jest niedopuszczalne. Wyjątek stanowi tu Wielka Brytania, gdzie autor może zrzec się na rzecz producenta swych praw, a wówczas to on decyduje o koloryzacji.

źródło: NKJP: Adam Grzeszak: Kargul jedzie do Hollywood, Polityka, nr 2278, 2000-12-30

Po śmierci ojca, prawem spadkowym, gospodarstwo zostało podzielone między córkę, żonę oraz siostrzeńca, przy czym córka i siostrzeniec zrzekli się spadku na korzyść matki pani Janiny.

źródło: NKJP: Wiktor Kalita: Czyj dom?, Gazeta Wrocławska, 2002-12-17

Deklaruje, że gdyby go wybrali, to zrzecze się swoich diet, bo na to idą społeczne pieniądze.

źródło: NKJP: Jolanta Koral: O 18 mandatów ubiega się 53 kandydatów na radnych, Gazeta Wyborcza, 1994-06-15

Jeżeli nie chcesz tego dziecka, to je donoś, a po porodzie zrzecz się praw rodzicielskich, przez to nie będziesz miała problemu i nie zabijesz dziecka.

źródło: NKJP: Internet

Z kolei spośród trafionych i pomówionych na tej liście tylko jeden poseł zrzekł się mandatu, a dwóch zaskarżyło MSW w obronie swego dobrego imienia.

źródło: NKJP: Teresa Bogucka: Nowe czasy, nowe obyczaje, Gazeta Wyborcza, 1993-02-20

Składnia

bez ograniczeń + zrzec się +
KOGO/CZEGO + (na rzecz | na korzyść KOGO/CZEGO)

Informacja normatywna

Uznawane za niepoprawne: zrzec się z czego

Data ostatniej modyfikacji: 15.02.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj