UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zrzeknąć się

zrzec się

Chronologizacja

Zob. zrzec się

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zrzeknę się
zrzekniemy się
2 os. zrzekniesz się
zrzekniecie się
3 os. zrzeknie się
zrzekną się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zrzekłem się
+(e)m się zrzekł
zrzekłam się
+(e)m się zrzekła
zrzekłom się
+(e)m się zrzekło
zrzekliśmy się
+(e)śmy się zrzekli
zrzekłyśmy się
+(e)śmy się zrzekły
2 os. zrzekłeś się
+(e)ś się zrzekł
zrzekłaś się
+(e)ś się zrzekła
zrzekłoś się
+(e)ś się zrzekło
zrzekliście się
+(e)ście się zrzekli
zrzekłyście się
+(e)ście się zrzekły
3 os. zrzekł się
zrzekła się
zrzekło się
zrzekli się
zrzekły się

bezosobnik: zrzeknięto się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zrzeknijmy się
2 os. zrzeknij się
zrzeknijcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zrzekłbym się
bym się zrzekł
zrzekłabym się
bym się zrzekła
zrzekłobym się
bym się zrzekło
zrzeklibyśmy się
byśmy się zrzekli
zrzekłybyśmy się
byśmy się zrzekły
2 os. zrzekłbyś się
byś się zrzekł
zrzekłabyś się
byś się zrzekła
zrzekłobyś się
byś się zrzekło
zrzeklibyście się
byście się zrzekli
zrzekłybyście się
byście się zrzekły
3 os. zrzekłby się
by się zrzekł
zrzekłaby się
by się zrzekła
zrzekłoby się
by się zrzekło
zrzekliby się
by się zrzekli
zrzekłyby się
by się zrzekły

bezosobnik: zrzeknięto by się

bezokolicznik: kwestion. zrzeknąć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zrzekłszy się

gerundium: zrzeknięcie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zrzeknięcie się
zrzeknięcia się
D. zrzeknięcia się
zrzeknięć się
C. zrzeknięciu się
zrzeknięciom się
B. zrzeknięcie się
zrzeknięcia się
N. zrzeknięciem się
zrzeknięciami się
Ms. zrzeknięciu się
zrzeknięciach się
W. zrzeknięcie się
zrzeknięcia się

odpowiednik aspektowy: zrzekać się

Pochodzenie

Zob. rzec

Definicja

dobrowolnie zrezygnować z czegoś, co danej osobie przysługuje

Warianty

  • zrzec się

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  zrezygnować

Połączenia

  • radny zrzekł się czegoś
  • zrzeknąć się funkcji, godności, korony, stanowiska, tronu, urzędu, władzy; immunitetu, mandatu; obywatelstwa, praw, uprawnień; dziedziczenia, reparacji, roszczeń
  • zrzeknąć się dobrowolnie, niezwłocznie

Cytaty

Dodajmy, że podczas sesji radni zrzekli się diet na rzecz poszkodowanych w pożarze.

źródło: NKJP: Kinga Zydorowicz: Jak tu wracać?, Gazeta Poznańska, 2006-03-06

Wysuwając te pretensje, król polski nie liczył się zupełnie z warunkami układu z 1356 r., kiedy to zrzekł się ich na korzyść Bolka świdnickiego.

źródło: NKJP: Marek Kazimierz Barański: Dynastia Piastów w Polsce, 2005

Adopcja polega na przyjęciu do swej rodziny na całe życie dziecka, którego rodzice zostali z różnych względów pozbawieni władzy rodzicielskiej lub sami zrzekli się tej władzy.

źródło: NKJP: Dorota Mazur, Jolanta Tęcza-Ćwierz: Zastępczy dom rodzinny, Wychowawca, nr 196, 2009-04

A tymczasem Tołstoj doszedł do wniosku, że jego dzieła powinny być tak jak powietrze i woda - dostępne bezpłatnie dla wszystkich. Zrzekł się zapłaty, odrzucał wszystkie honoraria.

źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Gdy owoc dojrzewa, 1958

Czasem bywa i tak, że osoba, która zrzekła się dziecka, po kilku dniach zmienia zdanie i wraca, aby je zabrać.

źródło: NKJP: Czekają na mamę i tatę, Express Ilustrowany, 2002-10-04

Składnia

bez ograniczeń + zrzeknąć się +
KOGO/CZEGO + (na rzecz | na korzyść KOGO/CZEGO)

Informacja normatywna

Uznawane za niepoprawne: zrzeknąć się z czego

Data ostatniej modyfikacji: 16.03.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj