Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | igła |
igły |
|
D. | igły |
igieł |
|
C. | igle |
igłom |
|
B. | igłę |
igły |
|
N. | igłą |
igłami |
|
Ms. | igle |
igłach |
|
W. | igło |
igły |
Pochodzenie
psł. *jьgъla
1. do szycia
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań
Połączenia
- chirurgiczna, krawiecka, tapicerska, tkacka; cieniutka, długa; srebrzysta, zardzewiała igła
- igła grubości włosa; maszyny do szycia
- igła do filcowania; do maszyn
- igły w papierku
- igła i nitka; igła i szydełko; igła i żyletka; igły, nici i przybory szewskie; agrafki i igły; głowice i igły
- koniuszek, ucho/uszko; nawlekanie; mistrzowie igły; komplet, zestaw igieł
- poduszka na igły
- paczka, poduszeczka z igłami; ścieg za igłą
- nawlekać igłę
- nakłuć coś igłą; posługiwać się igłą
- obchodzić się z igłą; ktoś dobrze sobie radzi z igłą i nitką
- coś ostre jak igła
- coś kłuje jak igła; coś wygląda jak igła
Cytaty
Z Anglii najczęściej sprowadzam igły ze złotymi uszkami, które przydają się szczególnie przy pracy z jedwabiem. źródło: NKJP: Celina Woryna: Elitarny zawód, Dziennik Polski, 2003-09-26 |
|
Ciekawostką może być to, iż do 101 lat potrafiła czytać i nadziewać nitkę na igłę nie używając do tego celu okularów. źródło: NKJP: ST: 102-letnia mieszkanka Gminy Mrocza, Nakielski Czas, 2006-10-18 |
|
Reynevan prędko nawlókł dratwą krzywą igłę i wziął się do szycia, starając się robić w miarę równe ściegi. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002 |
|
Nocą rozbrzmiewa cichy terkot maszyny do szycia, z początkiem dnia wszystko będzie gotowe. Nożyce krawieckie beznamiętnie tną sukno i podszewkową satynę. Igła je przekłuwa raz po raz, wlokąc za sobą nitkę, bez której ścieg byłby nieważny. źródło: NKJP: Magdalena Tullit: Skaza, 2006 |
2. coś ostrego
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury
Połączenia
- igła gramofonowa, grawerska, rytownicza; igły lodowe, kościane, ogniste, skalne
- igła patefonu; igły broszek; lodu; (poranne) igły zarostu
- igły do akupunktury, do tatuowania; do gramofonu
- ramię z igłą
- igła skacze, przeskakuje
- kupić igły
- rysowanie igłą; leczenie, nakłuwanie igłami
Cytaty
Stosujemy też elektroakupunkturę, czyli igły podłączone do prądu, bańkoterapię i termoterapię z użyciem moksy. źródło: NKJP: Igła zamiast tabletki, Nowiny Raciborskie, 2004-03-23 |
|
Czarne analogowe krążki, puszczone nawet raz na gramofonie z choćby lekko uszkodzoną igłą w przetworniku, zaczynały od razu trzeszczeć. źródło: NKJP: Radio Kraków: LARKS' TONGUES IN ASPIC, Dziennik Polski, 2002-10-03 |
|
Archeolodzy znajdowali w Europie wiele przyrządów do tatuażu, pochodzących z paleolitu (10 000 do 38 000 p.n.e.). Były to dyski z wypalanej gliny i ostre kościane igły. źródło: NKJP: Ewa Halewska: Ciało spod igły, Nowiny Raciborskie, 2002-08-07 |
|
Robiło się jeżyki, najeżone igłami kule z bibułki - wyższa szkoła jazdy, czynność wymagająca precyzji i cierpliwości. źródło: NKJP: AMK: Listopadowe wieczory, Dziennik Polski, 2003-11-14 |
|
W ten ostry poranek mikowe lusterka oślepły, zaciągnęły się bielmem szronu i wilgoci stężałej w lodowe igły. źródło: NKJP: Piotr Siemion: Niskie łąki, 2000 |
Składnia
+ | igła | + |
(CZEGO)
|
3. do strzykawki
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne
Połączenia
- biopsyjna, stomatologiczna; zabrudzona, zainfekowana, zakrwawiona, zanieczyszczona; złamana; ostra, tępa; zimna igła; jednorazowe; brudne, niesterylne, skażone; sterylne, wysterylizowane; zużyte; podejrzane igły
- igły kroplówek, strzykawek
- igły do iniekcji, do strzykawek
- igła z kulką; igły ze szczepionkami
- igły i strzykawki; igły, skalpele i sączki; jednorazowe igły i rękawiczki; igła, skalpel i nożyczki; strzykawki, igły i środki czystości
- miejsce wkłucia igły; wymiana igieł
- osłonka na igłę
- ukłucie igłą; strzykawka zakończona cienką igłą; zakłucie skażoną/zabrudzoną igłą; powierzchowne skaleczenie igłą
- strach przed igłą; strzykawka, tłok z igłą
- nakłucie, ślad po igle
- pokłuty igłami
- (nie) bać się igieł; wbijanie, wkłuwanie igły; usuwanie (zużytych) igieł; używanie niesterylnych igieł
- pożyczać; wbić/wbijać, wkłuwać igłę
- kłuć kogoś igłą; pobrać coś igłą; podanie leku igłą; kłucie igłami
- wbić/wbijać igły w ręce, w kręgosłup; założenie/zakładanie osłony na igłę
Cytaty
Jak twierdzą młodzi krwiodawcy, ich pierwszej wizycie w punkcie krwiodawstwa towarzyszył pewien niepokój. Zwłaszcza gdy zobaczy się grubą igłę, która zaraz ma zostać w ciebie wbita, przebiega dreszcz emocji. źródło: NKJP: (Smol): Po raz pierwszy oddali krew, Dziennik Polski, 2003-05-12 |
|
Kilka lat temu postanowił zmodyfikować wstrzykiwacz, tzw. pena, którego używa, gdyż zauważył, iż po wykonaniu zastrzyku i wyciągnięciu igły wyciekają resztki insuliny. źródło: NKJP: (ZIOB): Cieknąca insulina, Dziennik Polski, 2001-11-13 |
|
Bardzo zainteresowała mnie metoda doskórnego wprowadzania leków bez użycia igły oraz cała problematyka badań nad mózgiem. źródło: NKJP: (MAJER): Nowe technologie, Dziennik Polski, 2002-06-27 |
|
Bardzo ważna jest właściwa utylizacja opakowań po lekach, igieł i strzykawek. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 09.05.2002 |
4. liść
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin drzewa i krzewy
Relacje znaczeniowe
synonimy: | szpilka |
Połączenia
- jodłowe, sosnowe, świerkowe; brunatne, dwubarwne, zielone, zielonożółte, srebrne; błyszczące, suche, wilgotne, wyschnięte, zeschłe; miękkie, twarde; zeszłoroczne, niestrącone igły
- igły choinki; jałowca, jodły, kosodrzewiny, modrzewia, sosny, świerka
- igły i liście; igły i szyszki
- kępy, stosy, warstwa; zieleń; zapach igieł
- sypały się igły; igły opadają, schną, uschły
- coś nie zrzuca igieł
- coś traci, zgubiło, zrzuca igły
Cytaty
Większość iglaków nie zrzuca igieł na zimę, zachowują więc dekoracyjny wygląd przez cały rok. źródło: NKJP: Rośliny ozdobne, Dziennik Polski, 2002-04-16 |
|
Obecnie, gdy nadeszły zimne dni, jeden świerk zaczął zachowywać się jak modrzew i zgubił igły. Jego gałęzie łatwo się łamią i całe drzewo uschło. źródło: NKJP: Usychają przesadzone drzewa, Dziennik Polski, 2001-09-17 |
|
Choinki, wykopane bezpośrednio z lasu, z brutalnie przyciętymi korzeniami [...], po kilku dniach, mimo podlewania, zwieszały gałęzie, zrzucały igły i usychały. źródło: NKJP: Tylko ze szkółki, Dziennik Polski, 2002-12-23 |
|
Z „żywymi” drzewkami wygrały choinki sztuczne. Są na pewno droższe, ale nie zrzucają igieł i nie ma w związku z tym bałaganu w domu oraz mogą służyć przez wiele lat. źródło: NKJP: (AJ): Choinkowe zakazy, Dziennik Polski, 2002-12-18 |
|
Cisy dorastają do około 20 m wysokości i mają niezbyt rozległą koronę. [...] Przez cały rok zachowują ciemnozielone gałęzie, pokryte dość miękkimi igłami, które wiosną mają nowe, jasnozielone przyrosty. źródło: NKJP: Tomasz Sikorka: Królewski rezerwat, Dziennik Polski, 2001-01-13 |
Składnia
+ | igła | + |
JAKA
|
|
+ | igła | + |
CZEGO
|
5. w kompasie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny budowa urządzeń i maszyn
Połączenia
- igła magnetyczna, namagnesowana
- igła busoli, kompasu
Cytaty
Igła kompasu odchylała się na północny wschód, a im bardziej zmierzał ku zachodowi, łagodniała temperatura, jemu zaś zdawało się, iż morze się podnosi i nawy łagodnie wznoszą się ku niebu. źródło: NKJP: Adam Elbanowski, Nowe królestwo Grenady. Historia naturalna, obyczajowa i domniemana, 2006 |
|
Producenci sprzętu turystycznego dbają także, by turysta nie zabłądził. Służą do tego kompasy - mogą być tradycyjne z igłą magnetyczną, są też elektroniczne. Zamożniejsi mogą kupić urządzenie GPS. źródło: NKJP: (ECZ): Gadżety dla turysty kwalifikowanego, Dziennik Polski, 2002-08-21 |
|
Busola to przyrząd z igłą magnetyczną, umożliwiający określenie stron świata i wyznaczenie azymutu. źródło: NKJP: (WT): Busole po raz pierwszy, Dziennik Polski, 2003-10-14 |