Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *ęčati 'wydawać żałosne dźwięki, stękać, zawodzić'
1. z bólu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki
Relacje znaczeniowe
synonimy: | jojczyć |
Połączenia
- chory, ranny jęczy
- jęczeć przez sen
- jęczeć w agonii
- jęczeć z bólu, z nadmiaru szczęścia, z rozkoszy, z wysiłku, z żalu
- jęczeć boleśnie, cicho, ciężko, głośno, głucho, przejmująco, rozdzierająco, rozpaczliwie, żałośnie; z cicha
- jęczy jakby go obdzierano ze skóry, jęczeć jak dusza potępiona, jak potępieniec
- jęczeć i kląć, jęczeć i kwilić, jęczeć i płakać, jęczeć i pomrukiwać z rozkoszy, jęczeć i rzęzić, jęczeć i skarżyć się, jęczeć i skomleć, jęczeć i stękać, jęczeć i wzdychać, jęczeć i wzywać pomocy, jęczeć i zawodzić, jęczeć i zrzędzić; żalić się i jęczeć
Cytaty
Wokół jęczeli ranni ludzie. Snuły się dymy pożaru. źródło: NKJP: Roman Praszyński: Jajojad, 1998 |
|
Suka dra Parkinsa jęczała cicho i płaczliwie jak dziecko. źródło: NKJP: Stefan Themerson: Wykład profesora Mmaa, 1969 |
|
Tej nocy spał spokojnie, spokojniej od małego, który rzucał się i jęczał przez sen. źródło: NKJP: Ida Fink: Ślady, 1996 |
|
Marta była wyraźnie w szoku, cały czas płakała, jęczała z bólu, była rozdygotana. źródło: NKJP: A. Fidrysiak: Bokserskie starcie na gimnazjalnej zabawie, Tygodnik Ciechanowski, 2008-03-01 |
|
Gdy brat wrócił do domu, zastał ją jęczącą w korytarzu ze złamaną nogą. źródło: NKJP: Krystyna Kolińska: Orzeszkowa, złote ptaki i terroryści, 1996 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
jęczę |
jęczymy |
|||
2 os. |
jęczysz |
jęczycie |
|||
3 os. |
jęczy |
jęczą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
jęczałem +(e)m jęczał |
jęczałam +(e)m jęczała |
jęczałom +(e)m jęczało |
jęczeliśmy +(e)śmy jęczeli |
jęczałyśmy +(e)śmy jęczały |
2 os. |
jęczałeś +(e)ś jęczał |
jęczałaś +(e)ś jęczała |
jęczałoś +(e)ś jęczało |
jęczeliście +(e)ście jęczeli |
jęczałyście +(e)ście jęczały |
3 os. |
jęczał |
jęczała |
jęczało |
jęczeli |
jęczały |
bezosobnik: jęczano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę jęczał będę jęczeć |
będę jęczała będę jęczeć |
będę jęczało będę jęczeć |
będziemy jęczeli będziemy jęczeć |
będziemy jęczały będziemy jęczeć |
2 os. |
będziesz jęczał będziesz jęczeć |
będziesz jęczała będziesz jęczeć |
będziesz jęczało będziesz jęczeć |
będziecie jęczeli będziecie jęczeć |
będziecie jęczały będziecie jęczeć |
3 os. |
będzie jęczał będzie jęczeć |
będzie jęczała będzie jęczeć |
będzie jęczało będzie jęczeć |
będą jęczeli będą jęczeć |
będą jęczały będą jęczeć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
jęczmy |
|
2 os. |
jęcz |
jęczcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
jęczałbym bym jęczał |
jęczałabym bym jęczała |
jęczałobym bym jęczało |
jęczelibyśmy byśmy jęczeli |
jęczałybyśmy byśmy jęczały |
2 os. |
jęczałbyś byś jęczał |
jęczałabyś byś jęczała |
jęczałobyś byś jęczało |
jęczelibyście byście jęczeli |
jęczałybyście byście jęczały |
3 os. |
jęczałby by jęczał |
jęczałaby by jęczała |
jęczałoby by jęczało |
jęczeliby by jęczeli |
jęczałyby by jęczały |
bezosobnik: jęczano by
bezokolicznik: jęczeć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
jęcząc
gerundium: jęczenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | jęczenie |
jęczenia |
D. | jęczenia |
jęczeń |
C. | jęczeniu |
jęczeniom |
B. | jęczenie |
jęczenia |
N. | jęczeniem |
jęczeniami |
Ms. | jęczeniu |
jęczeniach |
W. | jęczenie |
jęczenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: jęczący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | jęczący |
jęczący |
jęczący |
jęczące |
jęcząca |
D. | jęczącego |
jęczącego |
jęczącego |
jęczącego |
jęczącej |
C. | jęczącemu |
jęczącemu |
jęczącemu |
jęczącemu |
jęczącej |
B. | jęczącego |
jęczącego |
jęczący |
jęczące |
jęczącą |
N. | jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
jęczącą |
Ms. | jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
jęczącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | jęczący |
jęczący |
jęczące |
jęczące |
D. | jęczących |
jęczących |
jęczących |
jęczących |
C. | jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
B. | jęczących |
jęczących |
jęczących |
jęczące |
N. | jęczącymi |
jęczącymi |
jęczącymi |
jęczącymi |
Ms. | jęczących |
jęczących |
jęczących |
jęczących |
odpowiednik aspektowy: jęknąć
Składnia
Rz żywotny | + | jęczeć | + |
![]() |
2. o wietrze
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki
Połączenia
- wiatr, ziemia jęczy; sprężyny, skrzypce, dzwony jęczą
- ziemia jęczy od huku armat, od wstrząsów
- ziemia jęczy pod kopytami koni, drzewa jęczały pod uderzeniami wiatru
- jęczeć i skrzypieć; trzeszczeć i jęczeć
Cytaty
Wóz jęczał, warczał, trzeszczał, huczał i zgrzytał. źródło: NKJP: Jacek Dukaj: W kraju niewiernych, 2000 |
|
Jęczą klaksony, gońcy w tęczowych strojach śmigają na górskich rowerach, czepiają się autobusów, byle szybciej. źródło: NKJP: Piotr Siemion: Niskie łąki, 2000 |
|
Znowu potworna masa wody stoczyła się na pokład, a cały okręt z ciężkim stęknięciem zanurzył się po burty. Przez luk trysnęło do środka. […] Pokład jęczał miażdżony ciężarem wody. źródło: NKJP: Jan Dobraczyński:Święty miecz, 1949 |
|
W tle jęczą gitary i jakiś nosowy głos w nieokreślonym języku wypłakuje swoje skargi. źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Może nie, może tak, 1976 |
|
Strzelałem ze wszystkich sił, aż powietrze jęczało i nie cichło przez dobrych kilka chwil. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Nagi sad, 1967 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
jęczę |
jęczymy |
|||
2 os. |
jęczysz |
jęczycie |
|||
3 os. |
jęczy |
jęczą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
jęczałem +(e)m jęczał |
jęczałam +(e)m jęczała |
jęczałom +(e)m jęczało |
jęczeliśmy +(e)śmy jęczeli |
jęczałyśmy +(e)śmy jęczały |
2 os. |
jęczałeś +(e)ś jęczał |
jęczałaś +(e)ś jęczała |
jęczałoś +(e)ś jęczało |
jęczeliście +(e)ście jęczeli |
jęczałyście +(e)ście jęczały |
3 os. |
jęczał |
jęczała |
jęczało |
jęczeli |
jęczały |
bezosobnik: jęczano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę jęczał będę jęczeć |
będę jęczała będę jęczeć |
będę jęczało będę jęczeć |
będziemy jęczeli będziemy jęczeć |
będziemy jęczały będziemy jęczeć |
2 os. |
będziesz jęczał będziesz jęczeć |
będziesz jęczała będziesz jęczeć |
będziesz jęczało będziesz jęczeć |
będziecie jęczeli będziecie jęczeć |
będziecie jęczały będziecie jęczeć |
3 os. |
będzie jęczał będzie jęczeć |
będzie jęczała będzie jęczeć |
będzie jęczało będzie jęczeć |
będą jęczeli będą jęczeć |
będą jęczały będą jęczeć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
jęczmy |
|
2 os. |
jęcz |
jęczcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
jęczałbym bym jęczał |
jęczałabym bym jęczała |
jęczałobym bym jęczało |
jęczelibyśmy byśmy jęczeli |
jęczałybyśmy byśmy jęczały |
2 os. |
jęczałbyś byś jęczał |
jęczałabyś byś jęczała |
jęczałobyś byś jęczało |
jęczelibyście byście jęczeli |
jęczałybyście byście jęczały |
3 os. |
jęczałby by jęczał |
jęczałaby by jęczała |
jęczałoby by jęczało |
jęczeliby by jęczeli |
jęczałyby by jęczały |
bezosobnik: jęczano by
bezokolicznik: jęczeć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
jęcząc
gerundium: jęczenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | jęczenie |
jęczenia |
D. | jęczenia |
jęczeń |
C. | jęczeniu |
jęczeniom |
B. | jęczenie |
jęczenia |
N. | jęczeniem |
jęczeniami |
Ms. | jęczeniu |
jęczeniach |
W. | jęczenie |
jęczenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: jęczący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | jęczący |
jęczący |
jęczący |
jęczące |
jęcząca |
D. | jęczącego |
jęczącego |
jęczącego |
jęczącego |
jęczącej |
C. | jęczącemu |
jęczącemu |
jęczącemu |
jęczącemu |
jęczącej |
B. | jęczącego |
jęczącego |
jęczący |
jęczące |
jęczącą |
N. | jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
jęczącą |
Ms. | jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
jęczącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | jęczący |
jęczący |
jęczące |
jęczące |
D. | jęczących |
jęczących |
jęczących |
jęczących |
C. | jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
B. | jęczących |
jęczących |
jęczących |
jęczące |
N. | jęczącymi |
jęczącymi |
jęczącymi |
jęczącymi |
Ms. | jęczących |
jęczących |
jęczących |
jęczących |
odpowiednik aspektowy: jęknąć
Składnia
Rz nieżywotny | + | jęczeć | + |
![]() |
3. w niewoli
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | cierpieć |
Połączenia
- jęczeć pod czyimś batem, pod jarzmem, pod przemocą, pod zaborem
- jęczeć w jarzmie (niewoli, przesądów), w okowach czegoś, w niewoli
Cytaty
Plemiona izraelskie południowego Kanaanu zostały podbite przez króla Aramu Kuszana Riszatajima i osiem lat jęczały w niewoli. źródło: KWSJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963 |
|
Dobrze się żyło tylko cieniutkiej warstwie wyzyskiwaczy, a reszta społeczeństwa jęczała pod butem sanacji, od czasu do czasu zrywając się do buntu w strajkach robotniczych lub chłopskich. źródło: NKJP: Ładna historia, Dziennik Polski, 2002-08-30 |
|
Serbowie mścili się na Czarnogórcach za wieki upokorzeń. Gdy oni, raby bez godności, jęczeli pod tureckim batem, Czarnogóra cieszyła się wolnością. źródło: NKJP: Paweł Smoleński: A z tyłu zawsze Serbia, Gazeta Wyborcza, 1999-04-24 |
|
Gdy nad jęczącą pod butem gestapowskim Europą snuły się dymy kominów krematoryjnych […], gdy hitlerowskie czołgi miażdżyły polskie miasta i wsie, papież Pius XII zalecał posłuszeństwo władzy hitlerowskiej, bowiem — jak twierdził — „i ona pochodzi od Boga”. źródło: NKJP: Br. Wiernik: Rzeka popłynęła w górę, Trybuna Wolności nr 26, 1950 |
|
Im bardziej pod jarzmem gnębiony lud jęczy, źródło: Korpus PWN: Janusz Szpotański: Zebrane utwory poetyckie, 1990 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
jęczę |
jęczymy |
|||
2 os. |
jęczysz |
jęczycie |
|||
3 os. |
jęczy |
jęczą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
jęczałem +(e)m jęczał |
jęczałam +(e)m jęczała |
jęczałom +(e)m jęczało |
jęczeliśmy +(e)śmy jęczeli |
jęczałyśmy +(e)śmy jęczały |
2 os. |
jęczałeś +(e)ś jęczał |
jęczałaś +(e)ś jęczała |
jęczałoś +(e)ś jęczało |
jęczeliście +(e)ście jęczeli |
jęczałyście +(e)ście jęczały |
3 os. |
jęczał |
jęczała |
jęczało |
jęczeli |
jęczały |
bezosobnik: jęczano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę jęczał będę jęczeć |
będę jęczała będę jęczeć |
będę jęczało będę jęczeć |
będziemy jęczeli będziemy jęczeć |
będziemy jęczały będziemy jęczeć |
2 os. |
będziesz jęczał będziesz jęczeć |
będziesz jęczała będziesz jęczeć |
będziesz jęczało będziesz jęczeć |
będziecie jęczeli będziecie jęczeć |
będziecie jęczały będziecie jęczeć |
3 os. |
będzie jęczał będzie jęczeć |
będzie jęczała będzie jęczeć |
będzie jęczało będzie jęczeć |
będą jęczeli będą jęczeć |
będą jęczały będą jęczeć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
jęczmy |
|
2 os. |
jęcz |
jęczcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
jęczałbym bym jęczał |
jęczałabym bym jęczała |
jęczałobym bym jęczało |
jęczelibyśmy byśmy jęczeli |
jęczałybyśmy byśmy jęczały |
2 os. |
jęczałbyś byś jęczał |
jęczałabyś byś jęczała |
jęczałobyś byś jęczało |
jęczelibyście byście jęczeli |
jęczałybyście byście jęczały |
3 os. |
jęczałby by jęczał |
jęczałaby by jęczała |
jęczałoby by jęczało |
jęczeliby by jęczeli |
jęczałyby by jęczały |
bezosobnik: jęczano by
bezokolicznik: jęczeć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
jęcząc
gerundium: jęczenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | jęczenie |
jęczenia |
D. | jęczenia |
jęczeń |
C. | jęczeniu |
jęczeniom |
B. | jęczenie |
jęczenia |
N. | jęczeniem |
jęczeniami |
Ms. | jęczeniu |
jęczeniach |
W. | jęczenie |
jęczenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: jęczący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | jęczący |
jęczący |
jęczący |
jęczące |
jęcząca |
D. | jęczącego |
jęczącego |
jęczącego |
jęczącego |
jęczącej |
C. | jęczącemu |
jęczącemu |
jęczącemu |
jęczącemu |
jęczącej |
B. | jęczącego |
jęczącego |
jęczący |
jęczące |
jęczącą |
N. | jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
jęczącą |
Ms. | jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
jęczącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | jęczący |
jęczący |
jęczące |
jęczące |
D. | jęczących |
jęczących |
jęczących |
jęczących |
C. | jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
B. | jęczących |
jęczących |
jęczących |
jęczące |
N. | jęczącymi |
jęczącymi |
jęczącymi |
jęczącymi |
Ms. | jęczących |
jęczących |
jęczących |
jęczących |
Składnia
Rz osobowy | + | jęczeć | + |
![]() |
4. że jest źle
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
Relacje znaczeniowe
Cytaty
- Głowa mnie boli - jęczała Fańcia. źródło: KJ WSJP: Julian Stryjkowski: Echo, 1988 |
|
Wstyd mu za tych, którzy jęczą, że w domu bieda, a po wypłacie od razu pędzą do knajpy. źródło: NKJP: Paweł Smoleński: Tłumacz z polskiego na nasze, Gazeta Wyborcza, 1992-02-12 |
|
Ciągle jęczy, że bolą ją nogi i ręce. Taki ma reumatyzm. źródło: NKJP: Maria Krüger: Karolcia, 1959 |
|
Nie znoszę ludzi, którzy siedzą z założonymi rekami, a ich aktywnością jest jęczenie, że jest im źle i nic nie ma sensu. źródło: Internet |
|
Szpitale jęczą, że nie ma funduszy na pielęgnację, na czystość, a przed pomocą rodziców chorych dzieci bronią się, jak przed zarazą. źródło: NKJP: Krzysztof A. Kowalczyk: Telefoniczna opinia publiczna, Gazeta Wyborcza, 1993-11-25 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
jęczę |
jęczymy |
|||
2 os. |
jęczysz |
jęczycie |
|||
3 os. |
jęczy |
jęczą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
jęczałem +(e)m jęczał |
jęczałam +(e)m jęczała |
jęczałom +(e)m jęczało |
jęczeliśmy +(e)śmy jęczeli |
jęczałyśmy +(e)śmy jęczały |
2 os. |
jęczałeś +(e)ś jęczał |
jęczałaś +(e)ś jęczała |
jęczałoś +(e)ś jęczało |
jęczeliście +(e)ście jęczeli |
jęczałyście +(e)ście jęczały |
3 os. |
jęczał |
jęczała |
jęczało |
jęczeli |
jęczały |
bezosobnik: jęczano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę jęczał będę jęczeć |
będę jęczała będę jęczeć |
będę jęczało będę jęczeć |
będziemy jęczeli będziemy jęczeć |
będziemy jęczały będziemy jęczeć |
2 os. |
będziesz jęczał będziesz jęczeć |
będziesz jęczała będziesz jęczeć |
będziesz jęczało będziesz jęczeć |
będziecie jęczeli będziecie jęczeć |
będziecie jęczały będziecie jęczeć |
3 os. |
będzie jęczał będzie jęczeć |
będzie jęczała będzie jęczeć |
będzie jęczało będzie jęczeć |
będą jęczeli będą jęczeć |
będą jęczały będą jęczeć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
jęczmy |
|
2 os. |
jęcz |
jęczcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
jęczałbym bym jęczał |
jęczałabym bym jęczała |
jęczałobym bym jęczało |
jęczelibyśmy byśmy jęczeli |
jęczałybyśmy byśmy jęczały |
2 os. |
jęczałbyś byś jęczał |
jęczałabyś byś jęczała |
jęczałobyś byś jęczało |
jęczelibyście byście jęczeli |
jęczałybyście byście jęczały |
3 os. |
jęczałby by jęczał |
jęczałaby by jęczała |
jęczałoby by jęczało |
jęczeliby by jęczeli |
jęczałyby by jęczały |
bezosobnik: jęczano by
bezokolicznik: jęczeć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
jęcząc
gerundium: jęczenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | jęczenie |
jęczenia |
D. | jęczenia |
jęczeń |
C. | jęczeniu |
jęczeniom |
B. | jęczenie |
jęczenia |
N. | jęczeniem |
jęczeniami |
Ms. | jęczeniu |
jęczeniach |
W. | jęczenie |
jęczenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: jęczący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | jęczący |
jęczący |
jęczący |
jęczące |
jęcząca |
D. | jęczącego |
jęczącego |
jęczącego |
jęczącego |
jęczącej |
C. | jęczącemu |
jęczącemu |
jęczącemu |
jęczącemu |
jęczącej |
B. | jęczącego |
jęczącego |
jęczący |
jęczące |
jęczącą |
N. | jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
jęczącą |
Ms. | jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
jęczącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | jęczący |
jęczący |
jęczące |
jęczące |
D. | jęczących |
jęczących |
jęczących |
jęczących |
C. | jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
B. | jęczących |
jęczących |
jęczących |
jęczące |
N. | jęczącymi |
jęczącymi |
jęczącymi |
jęczącymi |
Ms. | jęczących |
jęczących |
jęczących |
jęczących |
odpowiednik aspektowy: jęknąć
Składnia
Rz osobowy | + | jęczeć | + |
że +
ZDANIE
|
Rz osobowy | + | jęczeć | + |
MOWA WPROST
|
5. o pomoc
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
Połączenia
- jęczeć komuś nad uchem
- jęczeć o dotacje, o lepsze oceny, o pomoc, o wstawiennictwo
Cytaty
Dyrektorzy jęczeli o dotacje, a urzędnicy rozkładali ręce. źródło: NKJP: Roman Pawłowski: Sezon w teatrach, Gazeta Wyborcza, 1996-07-17 |
|
Leżała w izbie, nie wiedząc co się dzieje i jęczała o pomoc. źródło: NKJP: S. Żagiel: Polowanie na Bobra, Tygodnik Ciechanowski , 2006-01-02 |
|
Eurosport retransmitował zawody Pucharu Świata w skokach narciarskich. Moje dziecko tak długo jęczało, że musi je obejrzeć, aż wreszcie uzyskało pozwolenie. źródło: NKJP: Piotr Bratkowski, Robert Błoński: Wieczna tęsknota za lataniem, Gazeta Wyborcza, 1997-02-21 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
jęczę |
jęczymy |
|||
2 os. |
jęczysz |
jęczycie |
|||
3 os. |
jęczy |
jęczą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
jęczałem +(e)m jęczał |
jęczałam +(e)m jęczała |
jęczałom +(e)m jęczało |
jęczeliśmy +(e)śmy jęczeli |
jęczałyśmy +(e)śmy jęczały |
2 os. |
jęczałeś +(e)ś jęczał |
jęczałaś +(e)ś jęczała |
jęczałoś +(e)ś jęczało |
jęczeliście +(e)ście jęczeli |
jęczałyście +(e)ście jęczały |
3 os. |
jęczał |
jęczała |
jęczało |
jęczeli |
jęczały |
bezosobnik: jęczano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę jęczał będę jęczeć |
będę jęczała będę jęczeć |
będę jęczało będę jęczeć |
będziemy jęczeli będziemy jęczeć |
będziemy jęczały będziemy jęczeć |
2 os. |
będziesz jęczał będziesz jęczeć |
będziesz jęczała będziesz jęczeć |
będziesz jęczało będziesz jęczeć |
będziecie jęczeli będziecie jęczeć |
będziecie jęczały będziecie jęczeć |
3 os. |
będzie jęczał będzie jęczeć |
będzie jęczała będzie jęczeć |
będzie jęczało będzie jęczeć |
będą jęczeli będą jęczeć |
będą jęczały będą jęczeć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
jęczmy |
|
2 os. |
jęcz |
jęczcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
jęczałbym bym jęczał |
jęczałabym bym jęczała |
jęczałobym bym jęczało |
jęczelibyśmy byśmy jęczeli |
jęczałybyśmy byśmy jęczały |
2 os. |
jęczałbyś byś jęczał |
jęczałabyś byś jęczała |
jęczałobyś byś jęczało |
jęczelibyście byście jęczeli |
jęczałybyście byście jęczały |
3 os. |
jęczałby by jęczał |
jęczałaby by jęczała |
jęczałoby by jęczało |
jęczeliby by jęczeli |
jęczałyby by jęczały |
bezosobnik: jęczano by
bezokolicznik: jęczeć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
jęcząc
gerundium: jęczenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | jęczenie |
jęczenia |
D. | jęczenia |
jęczeń |
C. | jęczeniu |
jęczeniom |
B. | jęczenie |
jęczenia |
N. | jęczeniem |
jęczeniami |
Ms. | jęczeniu |
jęczeniach |
W. | jęczenie |
jęczenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: jęczący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | jęczący |
jęczący |
jęczący |
jęczące |
jęcząca |
D. | jęczącego |
jęczącego |
jęczącego |
jęczącego |
jęczącej |
C. | jęczącemu |
jęczącemu |
jęczącemu |
jęczącemu |
jęczącej |
B. | jęczącego |
jęczącego |
jęczący |
jęczące |
jęczącą |
N. | jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
jęczącą |
Ms. | jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
jęczącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | jęczący |
jęczący |
jęczące |
jęczące |
D. | jęczących |
jęczących |
jęczących |
jęczących |
C. | jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
jęczącym |
B. | jęczących |
jęczących |
jęczących |
jęczące |
N. | jęczącymi |
jęczącymi |
jęczącymi |
jęczącymi |
Ms. | jęczących |
jęczących |
jęczących |
jęczących |
Składnia
Rz osobowy | + | jęczeć | + |
o CO
|
Rz osobowy | + | jęczeć | + |
że ZDANIE
|