UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nauka

Chronologizacja

1415, SStp

Pochodzenie

ogsł. *nauka

Forma słowiańska jest rzeczownikiem odczasownikowym (pierwotną nazwą czynności) od prasłowiańskiego przedrostkowego *naučiti 'nauczyć'; zob. nauczyć, uczyć

1. ogół badań

Definicja

ogół badań nad różnymi zjawiskami oraz obiektami, prowadzonych według określonych metod i połączonych z formułowaniem sądów oraz teorii, a także wiedza wynikająca z tych badań

Wymowa

[na-u-ka] lub pot. [na-u-ka]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka działalność naukowa

Połączenia

amerykańska, polska; nowożytna nauka
nauka i przemysł, nauka i technika
człowiek, ludzie, przedstawiciel; dążenia; dziedzina, gałąź; odkrycia, osiągnięcia; wpływ na coś nauki
nauka dokonała czegoś, mówi coś

Cytaty

	W niedalekiej przyszłości nauka dostarczy dalszych rewelacji o nowych źródłach leków w starych roślinach. źródło: NKJP: Jolanta Lenartowicz: Leczenie przez jedzenie, Polska Głos Wielkopolski, 2005-07-28
	Okres hitleryzmu dostarczył wielu faktów, do których interpretacji nie wystarczają pojęcia funkcjonujące w kulturze, nauce i prawodawstwie XX wieku. źródło: NKJP: Anna Pawełczyńska: Wartości a przemoc: zarys socjologicznej problematyki Oświęcimia, 1973
	Upowszechnianie osiągnięć nauki, kultury i sztuki musimy godzić z komercją, z zarabianiem na swoje utrzymanie. źródło: NKJP: Jolanta Talarczyk: Odgadywanie życzeń, Dziennik Zachodni, 2003-11-07
	W nauce dąży się do rozwiązywania pewnych problemów i często intuicyjnie próbuje się poszukiwać w jednym narzucającym się kierunku - coś podpowiada, że należy podążać w tę stronę dalej. źródło: NKJP: Damian Strączek (red.): Klonowanie, 1998

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nauka	nauki
D.	nauki	nauk

C.	nauce	naukom
B.	naukę	nauki
N.	nauką	naukami
Ms.	nauce	naukach
W.	nauko	nauki

Inne uwagi

Zwykle lp

2. dziedzina

Definicja

określona dziedzina wiedzy uznawana za dyscyplinę badawczą

Noty o użyciu

Używane w nazwach własnych, np. Polska Akademia Nauk, Wyższa Szkoła Nauk Społecznych, Wydział Nauk o Ziemi oraz w nazwach stopni naukowych, np. doktor nauk medycznych.

Wymowa

[na-u-ka] lub pot. [na-u-ka]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka działalność naukowa

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

dziedzina

Połączenia

nauka dedukcyjna, eksperymentalna, empiryczna, nauki ekonomiczne, humanistyczne, matematyczne, polityczne, społeczne, ścisłe
doktor, profesor; metodologia nauk jakichś

Cytaty

	[...] miał zamiłowanie do nauk ścisłych i poszukiwał Boga tylko na tej drodze. źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski: Początek, 1986
	[...] socjologia jako nauka o społeczeństwie jest równocześnie ogólną nauką o kulturze. źródło: NKJP: Teresa Wilk: Rewitalizacja społeczna poprzez współczesną sztukę teatralną w ocenie reprezentantów (twórców i odbiorców) sztuki dramatycznej Legnicy, Nowej Huty i Wałbrzycha, 2010
	Nowy senator jest profesorem nauk technicznych, pracuje na AGH. źródło: NKJP: Wojciech Harpula: Parlamentarzyści z Krakowa, Gazeta Krakowska, 2005-09-28
	[...] wyodrębnia się metodologie szczegółowe, zajmujące się opisywaniem czynności poznawczych stosowanych w poszczególnych naukach, względnie formułowaniem zaleceń, jakie metody należy w danej nauce stosować. źródło: NKJP: Zygmunt Ziembiński: Logika praktyczna, 1958

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nauka	nauki
D.	nauki	nauk

C.	nauce	naukom
B.	naukę	nauki
N.	nauką	naukami
Ms.	nauce	naukach
W.	nauko	nauki

Składnia

	+	nauka	+	JAKA
	+	nauka	+	o CZYM

3. mistrza

Definicja

zespół poglądów lub teorii głoszonych przez jakąś osobę, grupę osób, instytucję lub organizację

Wymowa

[na-u-ka] lub pot. [na-u-ka]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka działalność naukowa

Połączenia

nauka chrześcijańska
nauka Buddy, Kościoła, mistrza
słuchać nauk
głosić, wygłaszać nauki

Cytaty

Przez 1500 lat nauki Buddy przekazywane były w Indiach, a potem przez kolejne 1000 lat w Tybecie. Od ponad 30 lat buddyzm dynamicznie rozwija się na Zachodzie.

źródło: NKJP: Magdalena Roguska: W nas jest radość, Trybuna Śląska, 2002-09-20

Kościół też musi mieć [...] swoją ambonę, książki, strony internetowe. Jeśli tego zabraknie, interpretacja nauki Kościoła w tej kwestii może pójść w złym kierunku.

źródło: NKJP: Joanna Grzegorzewska: Seks jest OK. Rozmowa z o. Ksawerym Konotzem, Gazeta Pomorska, 2009-07-04

Najlepszą, być może, miarą niepowodzenia psychoanalizy stosowanej była trwająca wciąż jeszcze obcość między nauką Freuda a literaturą i sztukami pięknymi, gdy tyle okoliczności pozwalało przewidywać raczej ich łatwe wzajemne zbliżenie. Znaczna część pism Freuda dotyczy, wprost lub ubocznie, psychologii artysty.

źródło: NKJP: Jerzy Stempowski: Szkice literackie. Chimera jako zwierzę pociągowe : 1929-1941, 2001

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nauka	nauki
D.	nauki	nauk

C.	nauce	naukom
B.	naukę	nauki
N.	nauką	naukami
Ms.	nauce	naukach
W.	nauko	nauki

Składnia

	+	nauka	+	KOGO/CZEGO
	+	nauka	+	(JAKA)

4. płynąca z utworu

Definicja

wnioski, które można wyciągnąć, analizując jakieś wydarzenie, zjawisko albo treść jakiegoś dzieła literackiego czy filmowego

Wymowa

[na-u-ka] lub pot. [na-u-ka]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka literatura

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka film

Połączenia

nauka płynie z czegoś
wyciągnąć naukę

Cytaty

Ostrzegam [...], że wdzięczna, powabna i na pierwszy rzut oka niewinna panienka może okazać się najgorszą piranią. Taką naukę wyciągnąć można z filmu Piotra Wereśniaka „Zakochani”.

źródło: NKJP: Iwona Demska: Zakochani, Dziennik Bałtycki, 2000-07-14

Gdyby przyjąć założenie naszych przeciwników politycznych, że władza w naszych rękach oznacza powrót państwa silnie scentralizowanego, powrót kartek na żywność, zajadłą walkę z Kościołem itp. - to należałoby uznać, że jesteśmy nierozumnymi postaciami, wyciągniętymi z lamusa historii, że jesteśmy całkowicie odporni na nauki płynące z doświadczeń.

źródło: NKJP: Piotr Najsztub, Gazeta Wyborcza, 1993-09-17

Z domu wyniósł naukę, że jeśli się do czegoś człowiek zobowiązuje, to powinność swą ma wykonać na miarę swych możliwości.

źródło: NKJP: Daniel Weimer: Kita, czyli życie krótkie, intensywne, Dziennik Polski, 2005-03-18

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nauka	nauki
D.	nauki	nauk

C.	nauce	naukom
B.	naukę	nauki
N.	nauką	naukami
Ms.	nauce	naukach
W.	nauko	nauki

Składnia

nauka

(że ZDANIE)

5. chodzenia

Definicja

proces uczenia kogoś lub uzyskiwania przez kogoś jakiejś wiedzy albo umiejętności

Wymowa

[na-u-ka] lub pot. [na-u-ka]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata

Połączenia

bezpłatna, obowiązkowa nauka
nauka chodzenia, gry (na gitarze, na fortepianie), jazdy, języka (angielskiego, niemieckiego..., obcego), posługiwania się czymś
nauka w szkole (podstawowej, sportowej, zawodowej...)
nauka i praca
początek, zakończenie; okres nauki
książka do nauki czegoś
sukcesy, trudności w nauce
kontynuować, podjąć, rozpocząć, skończyć; prowadzić naukę

Cytaty

	Na pewno łatwiej przychodzi nauka dzieciom z rodzin inteligenckich [...]. źródło: NKJP: Nasz powiat trzeci na Mazowszu, 2010-06-30
	W Polsce nie ma szkół kształcących grafików prasowych – żadna uczelnia nie zajmuje się nauką redagowania wizualnego. źródło: NKJP: Malarze tekstów, Dlaczego?, 2009-08-04
	Na basenie prowadzona jest [...] ogólnodostępna nauka pływania dla dzieci i młodzieży szkolnej [...]. źródło: NKJP: Czekają baseny, Dziennik Zachodni, 2003-07-18
	Roczna wówczas Olga, będąca na etapie nauki chodzenia, skutecznie uniemożliwiała nam plażowanie czy zwiedzanie muzeów. źródło: NKJP: Iwona Poniewierska: Grunt to pogoda, Dziennik Polski, 2006-07-27
	Istnieje Szkoła Mistrzostwa Sportowego [...], gdzie można po zakończeniu nauki w szkole ponadgimnazjalnej kontynuować naukę i treningi. źródło: NKJP: Jakie jest raciborskie pływanie?, Nowiny Raciborskie, 2004-08-03

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nauka	nauki
D.	nauki	nauk

C.	nauce	naukom
B.	naukę	nauki
N.	nauką	naukami
Ms.	nauce	naukach
W.	nauko	nauki

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

	+	nauka	+	(CZEGO)
	+	nauka	+	(GDZIE)

Frazeologizmy

kandydat nauk
Nauka nie idzie w las
Nauka nie poszła w las
nauki o Ziemi
samodzielny pracownik naukowy
samodzielny pracownik nauki

Data ostatniej modyfikacji: 01.02.2018