UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

konsternacja

Chronologizacja

1 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. konsternacja
konsternacje
D. konsternacji
konsternacji
neut
konsternacyj
char
C. konsternacji
konsternacjom
B. konsternację
konsternacje
N. konsternacją
konsternacjami
Ms. konsternacji
konsternacjach
W. konsternacjo
konsternacje

Inne uwagi

Zwykle lp

Pochodzenie

łac. consternātiō 'niepokój, zamieszanie'

Definicja

książk. 
zakłopotanie

Wymowa

[konsternacja] lub [kąsternacja]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  pomieszanie, zakłopotanie, zmieszanie

Połączenia

  • całkowita, głęboka, kompletna, spora, zupełna konsternacja
  • chwila, moment konsternacji
  • powodować, wywołać, wzbudzić konsternację
  • wprawić kogoś w konsternację

Cytaty

- Dlaczego dopiero teraz postanowiły panie poprzeć protestujące koleżanki? - dopytywałem się pielęgniarek maszerujących przez Wałbrzych. Moje pytanie wywołało krótką konsternację.

źródło: NKJP: Piotr Michalski: Ponad 100 pielęgniarek protestowało w Wałbrzychu Milczały w marszu, Gazeta Wrocławska, 1999

Rozwścieczony Amerykanin grzmoci pięścią w fortepian, przerywa koncert, zabiera zespół i schodzi ze sceny. Chwila konsternacji, co będzie dalej.

źródło: NKJP: Przerwany koncert, Dziennik Polski, 1998-10-26

Zacząłem wyobrażać sobie, jak profesor siłą przepycha się do mikrofonu i zaczyna wykrzykiwać swoje nawiedzone prawdy. Jak nastaje kompletna konsternacja. Nikt nie wie, o co chodzi, nikt staruszka nie rozumie.

źródło: NKJP: Grzegorz Kopaczewski: Huta, 2007

Do Szkoły Podstawowej w Dębsku w biały dzień przyszedł bóbr. Czego chciał? Nie wiadomo. W każdym razie dzieciom sprawił radość, nauczycieli zaś wprawił w konsternację - zwierzę mogło być chore.

źródło: NKJP: K. Jakubowski: Nie tak ostro, bobrze!, Tygodnik Ciechanowski, 2006-08-09

Data ostatniej modyfikacji: 09.07.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj