UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

spienić

Chronologizacja

XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. piana

1. mleko

Definicja

spowodować, że coś stało się pianą lub pokryło się pianą

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zapienić

Połączenia

spienić mleko, wodę

Cytaty

	Z powodu gorąca gaz gwałtownie spienił płyn i część oranżady oblała Angusa, który chciwie wypił resztę. źródło: NKJP: Andrzej Anonimus: Nie nadaje się, przecież to jeszcze szczeniak, 1999
	Nalał sobie szampon na dłoń i spienił go. Dokładnie nałożył kosmetyk na włosy. źródło: Internet: yaoidream.boo.pl
	Zdaniem fachowców tworzywa spienione, sztywne i o zamkniętych komórkach, np. sztywne płyty styropianowe, nie są dobrymi izolatorami dźwięku. źródło: NKJP: PARA: Żeby było ciszej, Trybuna Śląska, 2002-04-17
	Tuż przed podaniem dodajemy do sosu lekko spienioną śmietanę, koperek i, już nie podgrzewając, podajemy. źródło: NKJP: Internet
	Spienienie mleka do kawy to wyzwanie na początku niełatwe, ale wykonalne. Wszystko jest kwestią wprawy. źródło: Internet: kawatopodstawa.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	spienię	spienimy
2 os.	spienisz	spienicie
3 os.	spieni	spienią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	spieniłem +(e)m spienił	spieniłam +(e)m spieniła	spieniłom +(e)m spieniło	spieniliśmy +(e)śmy spienili	spieniłyśmy +(e)śmy spieniły
2 os.	spieniłeś +(e)ś spienił	spieniłaś +(e)ś spieniła	spieniłoś +(e)ś spieniło	spieniliście +(e)ście spienili	spieniłyście +(e)ście spieniły
3 os.	spienił	spieniła	spieniło	spienili	spieniły

bezosobnik: spieniono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		spieńmy
2 os.	spień	spieńcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	spieniłbym bym spienił	spieniłabym bym spieniła	spieniłobym bym spieniło	spienilibyśmy byśmy spienili	spieniłybyśmy byśmy spieniły
2 os.	spieniłbyś byś spienił	spieniłabyś byś spieniła	spieniłobyś byś spieniło	spienilibyście byście spienili	spieniłybyście byście spieniły
3 os.	spieniłby by spienił	spieniłaby by spieniła	spieniłoby by spieniło	spieniliby by spienili	spieniłyby by spieniły

bezosobnik: spieniono by

bezokolicznik: spienić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: spieniwszy

gerundium: spienienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	spienienie	spienienia
D.	spienienia	spienień
C.	spienieniu	spienieniom
B.	spienienie	spienienia
N.	spienieniem	spienieniami
Ms.	spienieniu	spienieniach
W.	spienienie	spienienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: spieniony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	spieniony	spieniony	spieniony	spienione	spieniona
D.	spienionego	spienionego	spienionego	spienionego	spienionej
C.	spienionemu	spienionemu	spienionemu	spienionemu	spienionej
B.	spienionego	spienionego	spieniony	spienione	spienioną
N.	spienionym	spienionym	spienionym	spienionym	spienioną
Ms.	spienionym	spienionym	spienionym	spienionym	spienionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	spienieni	spienieni	spienione	spienione
D.	spienionych	spienionych	spienionych	spienionych
C.	spienionym	spienionym	spienionym	spienionym
B.	spienionych	spienionych	spienionych	spienione
N.	spienionymi	spienionymi	spienionymi	spienionymi
Ms.	spienionych	spienionych	spienionych	spienionych

odpowiednik aspektowy: spieniać

Inne uwagi

Zwykle imb

Składnia

spienić

2. człowieka

Definicja

pot.

zezłościć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	wpienić, zapienić, zezłościć
	hiperonimy:	zdenerwować

Cytaty

	Halinka mnie kiedyś tak spieniła, że nie wytrzymałem i powiedziałem w złości: „Jesteś głupia!”. źródło: NKJP: Anna Dodziuk, Włodzimierz Kamecki: Wyjść z matni: proste rozmowy o zgubnym nałogu, 1994
	Spienił mnie ten pacjent. Każdy inny może sobie u mnie łazić i kopać do woli, ale takiego buca to bym widłami potraktował, a później zakopał. źródło: Internet: exploracja.cyberdusk.pl
	Rzeczywiście trochę przesadziłem. Przepraszam Ciebie i Magdalenę, bo rzeczywiście byłem trochę spieniony, jak to pisałem. źródło: NKJP: Internet
	Spieniony nabywca wydzwania do sprzedawcy, zastanie go lub nie, bo ten mógł wyjechać do Chałup, żeby przeputać nagły zastrzyk gotówki. Biegnie czas, strzępią się nerwy. źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	spienię	spienimy
2 os.	spienisz	spienicie
3 os.	spieni	spienią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	spieniłem +(e)m spienił	spieniłam +(e)m spieniła	spieniłom +(e)m spieniło	spieniliśmy +(e)śmy spienili	spieniłyśmy +(e)śmy spieniły
2 os.	spieniłeś +(e)ś spienił	spieniłaś +(e)ś spieniła	spieniłoś +(e)ś spieniło	spieniliście +(e)ście spienili	spieniłyście +(e)ście spieniły
3 os.	spienił	spieniła	spieniło	spienili	spieniły

bezosobnik: spieniono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		spieńmy
2 os.	spień	spieńcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	spieniłbym bym spienił	spieniłabym bym spieniła	spieniłobym bym spieniło	spienilibyśmy byśmy spienili	spieniłybyśmy byśmy spieniły
2 os.	spieniłbyś byś spienił	spieniłabyś byś spieniła	spieniłobyś byś spieniło	spienilibyście byście spienili	spieniłybyście byście spieniły
3 os.	spieniłby by spienił	spieniłaby by spieniła	spieniłoby by spieniło	spieniliby by spienili	spieniłyby by spieniły

bezosobnik: spieniono by

bezokolicznik: spienić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: spieniwszy

gerundium: spienienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	spienienie	spienienia
D.	spienienia	spienień
C.	spienieniu	spienieniom
B.	spienienie	spienienia
N.	spienieniem	spienieniami
Ms.	spienieniu	spienieniach
W.	spienienie	spienienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: spieniony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	spieniony	spieniony	spieniony	spienione	spieniona
D.	spienionego	spienionego	spienionego	spienionego	spienionej
C.	spienionemu	spienionemu	spienionemu	spienionemu	spienionej
B.	spienionego	spienionego	spieniony	spienione	spienioną
N.	spienionym	spienionym	spienionym	spienionym	spienioną
Ms.	spienionym	spienionym	spienionym	spienionym	spienionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	spienieni	spienieni	spienione	spienione
D.	spienionych	spienionych	spienionych	spienionych
C.	spienionym	spienionym	spienionym	spienionym
B.	spienionych	spienionych	spienionych	spienione
N.	spienionymi	spienionymi	spienionymi	spienionymi
Ms.	spienionych	spienionych	spienionych	spienionych

odpowiednik aspektowy: spieniać

Inne uwagi

Zwykle imb

Składnia

spienić

KOGO

3. konia

Definicja

jeźdź.

zmęczyć konia jazdą tak, że jego ciało pokryło się pianą, a z pyska zaczęła lecieć pieniąca się ślina

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

zmęczyć

Połączenia

spienić konia

Cytaty

	Kiedyś dziwiłam się, że po rozsiodłaniu stoją dłuższą chwile nieruchomo, teraz wiem, że suszą się w ten sposób. [...] Oczywiście nie zdarza mi się spienić konia, zresztą na gęstej zimowej sierści chyba nawet tego nie da się zauważyć. źródło: Internet: forum.swiatkoni.pl
	Z dwóch stron króla Jana - siedzącego na spienionym koniu - dwie mniejsze figury konających Turków. źródło: NKJP: Krystyna Uniechowska: Apokryf wenecki, 2004
	Wierzchowiec Hanny po prostu wlecze się noga za nogą. Klacz jest spieniona. Pani przegnała ją bez litości przez wertepy i zagajniki, jakby goniło ją stado czartów. źródło: NKJP: Krystyna Uniechowska-Dembińska: Był pałac, 2008
	Z pyłu wyłonili się błędni rycerze, którzy pod wodzą gajowego Zięby przemknęli na spienionych koniach w stronę karczmy Szmula. źródło: NKJP: Andrzej Niczyperowicz: IDN, Gazeta Poznańska, 2003-07-26

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	spienię	spienimy
2 os.	spienisz	spienicie
3 os.	spieni	spienią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	spieniłem +(e)m spienił	spieniłam +(e)m spieniła	spieniłom +(e)m spieniło	spieniliśmy +(e)śmy spienili	spieniłyśmy +(e)śmy spieniły
2 os.	spieniłeś +(e)ś spienił	spieniłaś +(e)ś spieniła	spieniłoś +(e)ś spieniło	spieniliście +(e)ście spienili	spieniłyście +(e)ście spieniły
3 os.	spienił	spieniła	spieniło	spienili	spieniły

bezosobnik: spieniono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		spieńmy
2 os.	spień	spieńcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	spieniłbym bym spienił	spieniłabym bym spieniła	spieniłobym bym spieniło	spienilibyśmy byśmy spienili	spieniłybyśmy byśmy spieniły
2 os.	spieniłbyś byś spienił	spieniłabyś byś spieniła	spieniłobyś byś spieniło	spienilibyście byście spienili	spieniłybyście byście spieniły
3 os.	spieniłby by spienił	spieniłaby by spieniła	spieniłoby by spieniło	spieniliby by spienili	spieniłyby by spieniły

bezosobnik: spieniono by

bezokolicznik: spienić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: spieniwszy

gerundium: spienienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	spienienie	spienienia
D.	spienienia	spienień
C.	spienieniu	spienieniom
B.	spienienie	spienienia
N.	spienieniem	spienieniami
Ms.	spienieniu	spienieniach
W.	spienienie	spienienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: spieniony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	spieniony	spieniony	spieniony	spienione	spieniona
D.	spienionego	spienionego	spienionego	spienionego	spienionej
C.	spienionemu	spienionemu	spienionemu	spienionemu	spienionej
B.	spienionego	spienionego	spieniony	spienione	spienioną
N.	spienionym	spienionym	spienionym	spienionym	spienioną
Ms.	spienionym	spienionym	spienionym	spienionym	spienionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	spienieni	spienieni	spienione	spienione
D.	spienionych	spienionych	spienionych	spienionych
C.	spienionym	spienionym	spienionym	spienionym
B.	spienionych	spienionych	spienionych	spienione
N.	spienionymi	spienionymi	spienionymi	spienionymi
Ms.	spienionych	spienionych	spienionych	spienionych

Inne uwagi

Zwykle imb

Składnia

spienić

Data ostatniej modyfikacji: 16.03.2016