UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

czaić

Chronologizacja

1900, SJPWar

Pochodzenie

psł. *čajati 'spodziewać się, oczekiwać'

1. rozumieć

Definicja

młodz.

rozumieć coś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:

jarzyć, kapować, kumać, obczajać, pojmować, rozumieć, trybić

Połączenia

czaić klimat

Cytaty

	Powiem ci szczerze, że nadal nie czaję tego cytatu. źródło: NKJP: Internet
	Nie czają, nie wiedzą, o co chodziło. źródło: NKJP: Korpus języka mówionego PELCRA
	Ja za bardzo nie czaiłem, o co chodziło i dlaczego on siedział sam w ławce i dziwnie się patrzył. źródło: NKJP: Internet
	Czaicie, że musiał zrezygnować z lawety? źródło: NKJP: Korpus języka mówionego PELCRA
	– Ona po prostu mnie woli, co ja na to poradzę. Ja czaję czad, pan rozumie? Pan nie czai, a ja tak, monsieur. źródło: NKJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	czaję	czaimy
2 os.	czaisz	czaicie
3 os.	czai	czają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	czaiłem +(e)m czaił	czaiłam +(e)m czaiła	czaiłom +(e)m czaiło	czailiśmy +(e)śmy czaili	czaiłyśmy +(e)śmy czaiły
2 os.	czaiłeś +(e)ś czaił	czaiłaś +(e)ś czaiła	czaiłoś +(e)ś czaiło	czailiście +(e)ście czaili	czaiłyście +(e)ście czaiły
3 os.	czaił	czaiła	czaiło	czaili	czaiły

bezosobnik: czajono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę czaił będę czaić	będę czaiła będę czaić	będę czaiło będę czaić	będziemy czaili będziemy czaić	będziemy czaiły będziemy czaić
2 os.	będziesz czaił będziesz czaić	będziesz czaiła będziesz czaić	będziesz czaiło będziesz czaić	będziecie czaili będziecie czaić	będziecie czaiły będziecie czaić
3 os.	będzie czaił będzie czaić	będzie czaiła będzie czaić	będzie czaiło będzie czaić	będą czaili będą czaić	będą czaiły będą czaić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		czajmy
2 os.	czaj	czajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	czaiłbym bym czaił	czaiłabym bym czaiła	czaiłobym bym czaiło	czailibyśmy byśmy czaili	czaiłybyśmy byśmy czaiły
2 os.	czaiłbyś byś czaił	czaiłabyś byś czaiła	czaiłobyś byś czaiło	czailibyście byście czaili	czaiłybyście byście czaiły
3 os.	czaiłby by czaił	czaiłaby by czaiła	czaiłoby by czaiło	czailiby by czaili	czaiłyby by czaiły

bezosobnik: czajono by

bezokolicznik: czaić

imiesłów przysłówkowy współczesny: czając

gerundium: czajenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	czajenie	czajenia
D.	czajenia	czajeń
C.	czajeniu	czajeniom
B.	czajenie	czajenia
N.	czajeniem	czajeniami
Ms.	czajeniu	czajeniach
W.	czajenie	czajenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: czający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	czający	czający	czający	czające	czająca
D.	czającego	czającego	czającego	czającego	czającej
C.	czającemu	czającemu	czającemu	czającemu	czającej
B.	czającego	czającego	czający	czające	czającą
N.	czającym	czającym	czającym	czającym	czającą
Ms.	czającym	czającym	czającym	czającym	czającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	czający	czający	czające	czające
D.	czających	czających	czających	czających
C.	czającym	czającym	czającym	czającym
B.	czających	czających	czających	czające
N.	czającymi	czającymi	czającymi	czającymi
Ms.	czających	czających	czających	czających

imiesłów przymiotnikowy bierny: czajony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	czajony	czajony	czajony	czajone	czajona
D.	czajonego	czajonego	czajonego	czajonego	czajonej
C.	czajonemu	czajonemu	czajonemu	czajonemu	czajonej
B.	czajonego	czajonego	czajony	czajone	czajoną
N.	czajonym	czajonym	czajonym	czajonym	czajoną
Ms.	czajonym	czajonym	czajonym	czajonym	czajonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	czajeni	czajeni	czajone	czajone
D.	czajonych	czajonych	czajonych	czajonych
C.	czajonym	czajonym	czajonym	czajonym
B.	czajonych	czajonych	czajonych	czajone
N.	czajonymi	czajonymi	czajonymi	czajonymi
Ms.	czajonych	czajonych	czajonych	czajonych

odpowiedniki aspektowe: sczaić , obczaić

Składnia

	+	czaić	+	CO
	+	czaić	+	ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE \| że ZDANIE

2. sprawdzać

Definicja

młodz.

sprawdzać kogoś lub coś pod jakimś względem, przypatrując się komuś lub czemuś dokładnie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:

obczajać

Cytaty

Na przerwie siedzimy w szatni, wypluwamy gumy do żucia na podłogę i czaimy, komu się do buta przykleją.

źródło: NKJP: Internet

Wpatrując się w okno w pewnej klatce, czaił, czy nie ma jej męża.

źródło: Internet: wysoka.wroclaw.pl