Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. ciemny
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło
Relacje znaczeniowe
synonimy: | pociemnieć |
Połączenia
- skóra, twarz ściemniała; niebo ściemniało; oczy, włosy; chmury ściemniały
Cytaty
Nos Sandry, kształt ust, jej czarne jak smoła oczy. I tylko podbródek jakby po nim i jasny kolor włosków, choć pewnie z czasem ściemnieją [...]. źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005 |
|
Czerwonawa skóra Wagnerowicza zdążyła w międzyczasie troszeczkę ściemnieć. źródło: NKJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004 |
|
Jabłka obrać, zetrzeć na drobnej tarce, skropić sokiem z cytryny, aby nie ściemniały. źródło: NKJP: (ST): Krościeńskie przepisy, Dziennik Polski, 2002-03-30 |
|
[...] używałam kremu matującego, długo nie był otwarty, zamykałam go dokładnie, a krem ściemniał na brązowo [...]. źródło: NKJP: Internet |
|
Pogoda jęła się psuć, gnane wiatrem chmury ściemniały groźnie, las szumiał, pierwsze krople deszczu zaczęły znaczyć kaptury, opończe, zady koni i wańtuch czarnego wozu. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
ściemnieję |
ściemniejemy |
|||
2 os. |
ściemniejesz |
ściemniejecie |
|||
3 os. |
ściemnieje |
ściemnieją |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
ściemniałem +(e)m ściemniał |
ściemniałam +(e)m ściemniała |
ściemniałom +(e)m ściemniało |
ściemnieliśmy +(e)śmy ściemnieli |
ściemniałyśmy +(e)śmy ściemniały |
2 os. |
ściemniałeś +(e)ś ściemniał |
ściemniałaś +(e)ś ściemniała |
ściemniałoś +(e)ś ściemniało |
ściemnieliście +(e)ście ściemnieli |
ściemniałyście +(e)ście ściemniały |
3 os. |
ściemniał |
ściemniała |
ściemniało |
ściemnieli |
ściemniały |
bezosobnik: ściemniano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
ściemniejmy |
|
2 os. |
ściemniej |
ściemniejcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
ściemniałbym bym ściemniał |
ściemniałabym bym ściemniała |
ściemniałobym bym ściemniało |
ściemnielibyśmy byśmy ściemnieli |
ściemniałybyśmy byśmy ściemniały |
2 os. |
ściemniałbyś byś ściemniał |
ściemniałabyś byś ściemniała |
ściemniałobyś byś ściemniało |
ściemnielibyście byście ściemnieli |
ściemniałybyście byście ściemniały |
3 os. |
ściemniałby by ściemniał |
ściemniałaby by ściemniała |
ściemniałoby by ściemniało |
ściemnieliby by ściemnieli |
ściemniałyby by ściemniały |
bezosobnik: ściemniano by
bezokolicznik: ściemnieć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
ściemniawszy
gerundium: ściemnienie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | ściemnienie |
ściemnienia |
D. | ściemnienia |
ściemnień |
C. | ściemnieniu |
ściemnieniom |
B. | ściemnienie |
ściemnienia |
N. | ściemnieniem |
ściemnieniami |
Ms. | ściemnieniu |
ściemnieniach |
W. | ściemnienie |
ściemnienia |
odpowiednik aspektowy: ciemnieć