pociemnieć

  • stać się ciemnym lub ciemniejszym niż wcześniej
  • KATEGORIE FIZYCZNE

    Cechy i właściwości materii

    kolory i światło

  • synonimy:  ściemnieć
    • świat pociemniał; twarz pociemniała; morze, niebo pociemniało; oczy, policzki, włosy pociemniały
    • pociemnieć od starości; z emocji, gniewu; ze starości
    • pociemnieć na twarzy
  • Po wielu słonecznych dniach dziś po południu niebo pociemniało i ochłodziło się.

    źródło: NKJP: Sonia Raduńska: Białe zeszyty, 2005

    Poddawała się żywiołowo swojej radości. Twarz o jasnej cerze pociemniała z emocji.

    źródło: NKJP: Anna Bolecka: Concerto d'amore, 2004

    Kurtka Wasyla była powalana krwią. Gdy wracaliśmy, czerwona plama na śniegu już pociemniała.

    źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Biały kruk, 1955

    Ludzie popędzali konie z wściekłością, aż sierść pociemniała im od potu.

    źródło: NKJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997

    Nagle pociemniało na dworze, chociaż daleko jeszcze było do zachodu słońca. Czarne jak smoła chmury pokryły niebo.

    źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1963

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. pociemnieję
    pociemniejemy
    2 os. pociemniejesz
    pociemniejecie
    3 os. pociemnieje
    pociemnieją

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. pociemniałem
    +(e)m pociemniał
    pociemniałam
    +(e)m pociemniała
    pociemniałom
    +(e)m pociemniało
    pociemnieliśmy
    +(e)śmy pociemnieli
    pociemniałyśmy
    +(e)śmy pociemniały
    2 os. pociemniałeś
    +(e)ś pociemniał
    pociemniałaś
    +(e)ś pociemniała
    pociemniałoś
    +(e)ś pociemniało
    pociemnieliście
    +(e)ście pociemnieli
    pociemniałyście
    +(e)ście pociemniały
    3 os. pociemniał
    pociemniała
    pociemniało
    pociemnieli
    pociemniały

    bezosobnik: pociemniano

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. pociemniejmy
    2 os. pociemniej
    pociemniejcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. pociemniałbym
    bym pociemniał
    pociemniałabym
    bym pociemniała
    pociemniałobym
    bym pociemniało
    pociemnielibyśmy
    byśmy pociemnieli
    pociemniałybyśmy
    byśmy pociemniały
    2 os. pociemniałbyś
    byś pociemniał
    pociemniałabyś
    byś pociemniała
    pociemniałobyś
    byś pociemniało
    pociemnielibyście
    byście pociemnieli
    pociemniałybyście
    byście pociemniały
    3 os. pociemniałby
    by pociemniał
    pociemniałaby
    by pociemniała
    pociemniałoby
    by pociemniało
    pociemnieliby
    by pociemnieli
    pociemniałyby
    by pociemniały

    bezosobnik: pociemniano by

    bezokolicznik: pociemnieć

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: pociemniawszy

    gerundium: pociemnienie

  • Zob.  ciemny 

CHRONOLOGIZACJA:
SL
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP
Data ostatniej modyfikacji: 11.01.2013