UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wypłakać

Chronologizacja

1564, Mącz

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wypłaczę
 wypłaczemy
2 os. wypłaczesz
 wypłaczecie
3 os. wypłacze
 wypłaczą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wypłakałem
+(e)m wypłakał
 wypłakałam
+(e)m wypłakała
 wypłakałom
+(e)m wypłakało
 wypłakaliśmy
+(e)śmy wypłakali
 wypłakałyśmy
+(e)śmy wypłakały
2 os. wypłakałeś
+(e)ś wypłakał
 wypłakałaś
+(e)ś wypłakała
 wypłakałoś
+(e)ś wypłakało
 wypłakaliście
+(e)ście wypłakali
 wypłakałyście
+(e)ście wypłakały
3 os. wypłakał
 wypłakała
 wypłakało
 wypłakali
 wypłakały

bezosobnik: wypłakano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wypłaczmy
2 os. wypłacz
 wypłaczcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wypłakałbym
bym wypłakał
 wypłakałabym
bym wypłakała
 wypłakałobym
bym wypłakało
 wypłakalibyśmy
byśmy wypłakali
 wypłakałybyśmy
byśmy wypłakały
2 os. wypłakałbyś
byś wypłakał
 wypłakałabyś
byś wypłakała
 wypłakałobyś
byś wypłakało
 wypłakalibyście
byście wypłakali
 wypłakałybyście
byście wypłakały
3 os. wypłakałby
by wypłakał
 wypłakałaby
by wypłakała
 wypłakałoby
by wypłakało
 wypłakaliby
by wypłakali
 wypłakałyby
by wypłakały

bezosobnik: wypłakano by

bezokolicznik: wypłakać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wypłakawszy

gerundium: wypłakanie

imiesłów przymiotnikowy bierny: wypłakany

odpowiednik aspektowy: wypłakiwać

Pochodzenie

Zob. płakać

1. łzy

Definicja

płacząc, wylać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  wylać

Cytaty

– Bałam się bardzo. Wiele łez wypłakałam mamie w ramię. Przede wszystkim strach, czy dam radę je wychować i czy urodzą się zdrowe.

źródło: NKJP: Michał Wiśniewski: Podwójnie u Grabowskich, Gazeta Poznańska, 2003-06-20

To jest miejsce, w którym spędziłam najpiękniejsze chwile życia. Tu wypłakałam wiele łez radości i smutku.

źródło: NKJP: ROJ: Na wsi najlepiej, Gazeta Poznańska, 2003-11-29

Przyszedł czas pierwszych miłości, westchnień, łez wypłakanych w poduszkę z tęsknoty za miłością, nocy wypełnionych marzeniami o uczuciu.

źródło: NKJP: Joanna Misztal: Monika + Ola = miłość, Gazeta Krakowska, 2007-05-04

Składnia

bez ograniczeń + wypłakać +
CO + (w CO)

2. informację

Definicja

płacząc lub skarżąc się, powiedzieć coś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  powiedzieć

Cytaty

A potem był telefon, od Kaśki, koleżanki z roku, wypłakała mi przez słuchawkę porażającą informację, że Mirek nie żyje, że się utopił.

źródło: NKJP: Olgierd Dziechciarz: Mirek B., Gazeta Krakowska, 2003-01-02

Teraz trochę ochłonęliśmy, ale pieniędzy brakuje na wszystko. W Caritasie wypłakałam swoją biedę, to mi dali 200 złotych.

źródło: NKJP: Katarzyna Nicieja: Święta u powodzian, Dziennik Zachodni, 2001-12-22

Nie pragnęła już świetnej kariery kapłanki, pragnęła tylko wrócić do ojca i wypłakać przed nim swój ból i rozczarowanie.

źródło: NKJP: Elżbieta Hajnicz: Przekraczając światło, 1996

Składnia

bez ograniczeń + wypłakać +
CO

3. żal

Definicja

płacząc, pozbyć się napięcia lub złych emocji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  odryczeć

Połączenia

  • wypłakać ból, gniew, żal

Cytaty

Kalias ukrył się wśród gęstych winorośli i wypłakał swój żal i gniew.

źródło: NKJP: Halina Rudnicka: Uczniowie Spartakusa, 1951

Kiedyś wyszłam z pracy. Zestresowana. Zmęczona. Nie wytrzymałam. Łzy puściły się falą. Przyszłam tu i jak ręką odjął. Stres wypłakałam w pocie i w śmiechu z koleżankami.

źródło: NKJP: Ryszarda Wojciechowska: Bez pączków i kiełbasek, Wieczór Wybrzeża, 1999-01-08

Wiem też, ile radości potrafi wnieść w ich życie czworonożny przyjaciel, który zawsze cierpliwie wysłucha, pozwoli wypłakać smutki w puszyste futerko.

źródło: NKJP: Anna Wysocka-Gazda: Kot, 2007-10

Dobrze jest teraz pozwolić sobie na wypłakanie bólu - radzi jeden z psychologów.

źródło: NKJP: Stanisław Mrozek: Ostateczny los człowieka, 2009

Składnia

bez ograniczeń + wypłakać +
CO + (w CO) + (JAK)

4. decyzję

Definicja

płacząc lub usilnie prosząc, uzyskać coś dla siebie albo skłonić kogoś do określonego zachowania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  wybłagać, wymusić

Cytaty

Byłam też w Wielkopolskim Oddziale Narodowego Funduszu Zdrowia i wypłakałam zgodę na dalsze leczenie męża.

źródło: NKJP: Marta Ciemnoczołowska: Będzie lepiej?, Polska Głos Wielkopolski, 2004-07-13

W końcu mama wypłakała zgodę na przejazd po tym moście, ale z kolei zabronili udziału dzieci w pogrzebie; tylko ona sama.

źródło: NKJP: Wojciech Zawadzki: Przedborski wrzesień'39, Gazeta Radomszczańska, 2009-02-12

Zaczęłam ryczeć i wypłakałam, że zabrali go do lepszego górniczego szpitala.

źródło: NKJP: Jan Dziadul: Dramat „Wujka” trwa już dwa dziesięciolecia, Polityka, 2001-12-15

Wychodziliśmy, a jak nie było wyjścia, to wręcz wypłakaliśmy środki potrzebne na zakup urządzenia.

źródło: NKJP: Małgorzata Moczulska: Być jak Einstein, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2005-11-04

Składnia

bez ograniczeń + wypłakać +
CO
bez ograniczeń + wypłakać +
że ZDANIE

Frazeologizmy

ktoś wypłakał oczy
ktoś wypłakał wszystkie łzy
ktoś wypłakał oczy
ktoś wypłakał wszystkie łzy
Data ostatniej modyfikacji: 02.02.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN