UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

opłakać

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opłaczę
opłaczemy
2 os. opłaczesz
opłaczecie
3 os. opłacze
opłaczą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opłakałem
+(e)m opłakał
opłakałam
+(e)m opłakała
opłakałom
+(e)m opłakało
opłakaliśmy
+(e)śmy opłakali
opłakałyśmy
+(e)śmy opłakały
2 os. opłakałeś
+(e)ś opłakał
opłakałaś
+(e)ś opłakała
opłakałoś
+(e)ś opłakało
opłakaliście
+(e)ście opłakali
opłakałyście
+(e)ście opłakały
3 os. opłakał
opłakała
opłakało
opłakali
opłakały

bezosobnik: opłakano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opłaczmy
2 os. opłacz
opłaczcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opłakałbym
bym opłakał
opłakałabym
bym opłakała
opłakałobym
bym opłakało
opłakalibyśmy
byśmy opłakali
opłakałybyśmy
byśmy opłakały
2 os. opłakałbyś
byś opłakał
opłakałabyś
byś opłakała
opłakałobyś
byś opłakało
opłakalibyście
byście opłakali
opłakałybyście
byście opłakały
3 os. opłakałby
by opłakał
opłakałaby
by opłakała
opłakałoby
by opłakało
opłakaliby
by opłakali
opłakałyby
by opłakały

bezosobnik: opłakano by

bezokolicznik: opłakać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: opłakawszy

gerundium: opłakanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. opłakanie
opłakania
D. opłakania
opłakań
C. opłakaniu
opłakaniom
B. opłakanie
opłakania
N. opłakaniem
opłakaniami
Ms. opłakaniu
opłakaniach
W. opłakanie
opłakania

imiesłów przymiotnikowy bierny: opłakany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. opłakany
opłakany
opłakany
opłakane
opłakana
D. opłakanego
opłakanego
opłakanego
opłakanego
opłakanej
C. opłakanemu
opłakanemu
opłakanemu
opłakanemu
opłakanej
B. opłakanego
opłakanego
opłakany
opłakane
opłakaną
N. opłakanym
opłakanym
opłakanym
opłakanym
opłakaną
Ms. opłakanym
opłakanym
opłakanym
opłakanym
opłakanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. opłakani
opłakani
opłakane
opłakane
D. opłakanych
opłakanych
opłakanych
opłakanych
C. opłakanym
opłakanym
opłakanym
opłakanym
B. opłakanych
opłakanych
opłakanych
opłakane
N. opłakanymi
opłakanymi
opłakanymi
opłakanymi
Ms. opłakanych
opłakanych
opłakanych
opłakanych

odpowiednik aspektowy: opłakiwać

Pochodzenie

Zob. płakać

Definicja

płacząc lub ubolewając nad czymś, wyrazić swój głęboki żal i następnie pogodzić się ze stratą

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Połączenia

  • opłakać zmarłego; stratę, śmierć

Cytaty

Byłam pewna, że nie żyje. Dałam na mszę. Opłakałam.

źródło: NKJP: Michał Komar: Wtajemniczenia, 2009

Teraz, kiedyśmy już opłakali trzecią z kolei fabrykę samochodów utraconą na rzecz sąsiadów, warto zastanowić się na sucho, czy rozpaczać warto.

źródło: NKJP: Andrzej Krzysztof Wróblewski: Pogonić prezydenta, Gazeta Krakowska, 2004-03-22

Krok po kroku mogłyśmy pracować nad sposobem, w jaki pacjentka może opłakać w procesie żałoby swoje dzieciństwo, pożegnać się z iluzją, że jej opiekunowie ją kochali jako autonomiczną osobę, a jednocześnie zachować jakiś fragment realnej relacji ze starzejącymi się rodzicami [...].

źródło: NKJP: Katarzyna Schier: Piękne brzydactwo. Psychologiczna problematyka obrazu ciała i jego zaburzeń, 2009

Takie jest właśnie moralne i duchowe sedno sprawy: opłakać cierpienie polskich Żydów i wyrazić skruchę za tę jego część, którą spowodowali Polacy.

źródło: NKJP: Adam Szostkiewicz: Na kolanach, Polityka, 2001-06-02

Raz jej się trafiło dostać ocenę niedostateczną z fizyki, co opłakała serdecznie.

źródło: NKJP: 49 lat po maturze, Dziennik Polski, 2003-09-27

Składnia

bez ograniczeń + opłakać +
KOGO/CO + (JAK)

Frazeologizmy

godny ubolewania
godny opłakania
Data ostatniej modyfikacji: 02.02.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj