opłakiwać

  • płacząc lub ubolewając nad czymś, wyrażać swój głęboki żal, co pozwala pogodzić się ze stratą
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Stany psychiczne człowieka

    zachowania emocjonalne

    • opłakiwać córkę, męża, ofiary, syna, zmarłego; stratę, czyjąś śmierć
    • opłakiwać długo, szczerze
    • opłakująca matka
  • Rodzina długo opłakiwała córkę i siostrę.

    źródło: NKJP: Daniel Odija: Kronika umarłych, 2010

    Przegrani opłakują porażkę, wygrani trzeźwieją po szaleństwach niedzielnej nocy.

    źródło: NKJP: (HSZ): Porażka dwóch starostów, Gazeta Krakowska, 2006-11-14

    Mock nie opłakiwał śmierci swojego dawnego informatora, on opłakiwał własną bezsilność.

    źródło: NKJP: Marek Krajewski: Dżuma w Breslau, 2007

    W zapadłych bałkańskich wsiach kobiety wciąż opłakują pieśnią swych zmarłych, kultywując przekazany przez przodków obyczaj.

    źródło: NKJP: Aleksander W. Mikołajczak: Ślady zmarłych, Gazeta Poznańska, 2003-11-15

    Jej sąsiadka, Bożenna Górna, nie może odżałować zamarzniętej wiśni laurowej, inni działkowcy opłakują drogie, ściągane z zagranicy rośliny.

    źródło: NKJP: (MGR): Kwietniowe sadzenie, Express Ilustrowany, 2003-04-28

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. opłakuję
    opłakujemy
    2 os. opłakujesz
    opłakujecie
    3 os. opłakuje
    opłakują

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. opłakiwałem
    +(e)m opłakiwał
    opłakiwałam
    +(e)m opłakiwała
    opłakiwałom
    +(e)m opłakiwało
    opłakiwaliśmy
    +(e)śmy opłakiwali
    opłakiwałyśmy
    +(e)śmy opłakiwały
    2 os. opłakiwałeś
    +(e)ś opłakiwał
    opłakiwałaś
    +(e)ś opłakiwała
    opłakiwałoś
    +(e)ś opłakiwało
    opłakiwaliście
    +(e)ście opłakiwali
    opłakiwałyście
    +(e)ście opłakiwały
    3 os. opłakiwał
    opłakiwała
    opłakiwało
    opłakiwali
    opłakiwały

    bezosobnik: opłakiwano

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę opłakiwał
    będę opłakiwać
    będę opłakiwała
    będę opłakiwać
    będę opłakiwało
    będę opłakiwać
    będziemy opłakiwali
    będziemy opłakiwać
    będziemy opłakiwały
    będziemy opłakiwać
    2 os. będziesz opłakiwał
    będziesz opłakiwać
    będziesz opłakiwała
    będziesz opłakiwać
    będziesz opłakiwało
    będziesz opłakiwać
    będziecie opłakiwali
    będziecie opłakiwać
    będziecie opłakiwały
    będziecie opłakiwać
    3 os. będzie opłakiwał
    będzie opłakiwać
    będzie opłakiwała
    będzie opłakiwać
    będzie opłakiwało
    będzie opłakiwać
    będą opłakiwali
    będą opłakiwać
    będą opłakiwały
    będą opłakiwać

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. opłakujmy
    2 os. opłakuj
    opłakujcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. opłakiwałbym
    bym opłakiwał
    opłakiwałabym
    bym opłakiwała
    opłakiwałobym
    bym opłakiwało
    opłakiwalibyśmy
    byśmy opłakiwali
    opłakiwałybyśmy
    byśmy opłakiwały
    2 os. opłakiwałbyś
    byś opłakiwał
    opłakiwałabyś
    byś opłakiwała
    opłakiwałobyś
    byś opłakiwało
    opłakiwalibyście
    byście opłakiwali
    opłakiwałybyście
    byście opłakiwały
    3 os. opłakiwałby
    by opłakiwał
    opłakiwałaby
    by opłakiwała
    opłakiwałoby
    by opłakiwało
    opłakiwaliby
    by opłakiwali
    opłakiwałyby
    by opłakiwały

    bezosobnik: opłakiwano by

    bezokolicznik: opłakiwać

    imiesłów przysłówkowy współczesny: opłakując

    gerundium: opłakiwanie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: opłakujący

    odpowiednik aspektowy: opłakać

  • bez ograniczeń + opłakiwać +
    KOGO/CO + (JAK)
  • Zob. płakać

CHRONOLOGIZACJA:
1561, SPXVI
Data ostatniej modyfikacji: 02.02.2017