UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

gimnastyka

Chronologizacja

SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

internac.

ang. gymnastics

fr. gymnastique

niem. Gymnastik

z gr. gymnastikḗ 'trening sportowy'

1. ćwiczenia

Definicja

ogół ćwiczeń ruchowych, które wykonuje się po to, żeby być sprawniejszym fizycznie

Wymowa

[gimnastyka] lub pot. [gimnastyka]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Połączenia

  • poranna; codzienna, regularna; forsowna, intensywna; chińska gimnastyka; gimnastyka korekcyjna, lecznicza, ogólnorozwojowa, rehabilitacyjna; oddechowa; przyrządowa
  • gimnastyka dla pań, dla seniorów
  • gimnastyka przy muzyce; gimnastyka w wodzie
  • aerobik i gimnastyka
  • sala do gimnastyki; zajęcia z gimnastyki
  • robić gimnastykę
  • zaczynać dzień od gimnastyki
  • chodzić, zapisać się na gimnastykę; wziąć się za gimnastykę

Cytaty

Większość badaczy uważa, że gimnastyka i inne formy aktywności ruchowej przywracają równowagę hormonalną w organizmie oraz powodują uwalnianie się w mózgu endorfin - naturalnych substancji przeciwbólowych i antystresowych.

źródło: NKJP: (SN): Gimnastyka psychiki, Dziennik Polski, 2001-04-09

Jeżeli tylko zaczyna ogarniać nas znużenie, tracimy kontakt z rzeczywistością, należy natychmiast zjechać na parking, wysiąść i zrobić gimnastykę lub przespać się.

źródło: NKJP: (GEG): Nie spałeś, nie jedź!, Dziennik Polski, 2000-07-14

Po ciążach stosowała diety, masaże, gimnastykę. Nadaremnie. O zabiegu odsysania tłuszczu wyczytała w jakimś babskim czasopiśmie.

źródło: NKJP: Grażyna Lubińska: Schudnąć na śmierć, Gazeta Wyborcza, 1994-12-07

Dzień zaczynam od gimnastyki, zwykle ćwiczę 15 minut. Później obowiązkowo piję szklankę wody z miodem i cytryną.

źródło: NKJP: Dorota Kułaga: Włodzimierz Zawalski zdradza jak dbać o kondycję, Echo Dnia, 2007-10-25

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gimnastyka
 gimnastyki
D. gimnastyki
 gimnastyk
C. gimnastyce
 gimnastykom
B. gimnastykę
 gimnastyki
N. gimnastyką
 gimnastykami
Ms. gimnastyce
 gimnastykach
W. gimnastyko
 gimnastyki

Inne uwagi

Zwykle lp

2. sport

Definicja

sport, zwykle uprawiany zawodowo, polegający na wykonywaniu różnych ćwiczeń ze specjalnymi przyborami lub ćwiczeń na specjalnie do tego przeznaczonych przyrządach

Wymowa

[gimnastyka] lub pot. [gimnastyka]

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport dyscypliny, imprezy i rozgrywki sportowe

Połączenia

  • gimnastyka kobiet, mężczyzn
  • gimnastyka na przyrządach
  • gimnastyka i akrobatyka
  • pokazy; trener gimnastyki
  • mistrzostwa Polski, świata, Puchar Świata w gimnastyce; złoty medal w gimnastyce
  • ćwiczyć, trenować, uprawiać gimnastykę

Cytaty

Możemy cieszyć się z ogromnego zainteresowania gimnastyką, co owocuje dużą liczbą trenujących w Krakowie zawodniczek [...].

źródło: NKJP: Talent ma 8 lat, Dziennik Polski, 2002-10-26

Prowadzi życie pełne wyrzeczeń - bez kromki chleba, cukierka, chłopaka, rozrywek, bez świątecznego śniadania z rodziną, czasu na naukę. Gimnastyka zabrała jej dzieciństwo i dała w zamian ambicje.

źródło: NKJP: Małgorzata Syrda-Śliwa: Cena sukcesu, Dziennik Polski, 2002-04-20

Jako mały chłopiec, bardzo chciałem uprawiać gimnastykę. To było takie widowiskowe. W zapasie miałem jeszcze pomysł na grę w drużynie rugby.

źródło: NKJP: Dariusz Kortko: Opowieść o Waldemarze Legieniu dwukrotnym mistrzu olimpijskim, Gazeta Wyborcza, 1992-07-31

[...] małym dziewczynkom wyglądające na skomplikowane ewolucje sprawiają mniej kłopotu niż dorosłym kobietom, którymi były gimnastyczki, gdy ja uprawiałam sport. W gimnastyce konieczna jest wczesna specjalizacja.

źródło: NKJP: (MAS): Eliksir młodości, Dziennik Polski, 1999-11-03

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gimnastyka
 gimnastyki
D. gimnastyki
 gimnastyk
C. gimnastyce
 gimnastykom
B. gimnastykę
 gimnastyki
N. gimnastyką
 gimnastykami
Ms. gimnastyce
 gimnastykach
W. gimnastyko
 gimnastyki

Inne uwagi

Zwykle lp

3.a przedmiot w szkole

Definicja

jeden z przedmiotów szkolnych, podczas którego uczniowie wykonują różne ćwiczenia fizyczne

Wymowa

[gimnastyka] lub pot. [gimnastyka]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata szkoła

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wf, wf., WF, wuef

Połączenia

  • nauczyciel gimnastyki
  • pan od gimnastyki
  • uczyć gimnastyki

Cytaty

[...] był człowiekiem, który nie z samych przymiotów się składał. Ponoć w szkole oceny celujące miał tylko z gimnastyki i malarstwa, a później, już jako człowiek dojrzały, miał opinię dziwaka i niewdzięcznika.

źródło: NKJP: Rok z patronem, Dziennik Polski, 2003-06-07

W zeszłym roku poprosiłam do tańca pana od gimnastyki, powiedział, że gdybym była wyższa, toby mnie wziął do drużyny koszykówki - mam dobrą skoczność i refleks.

źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Może nie, może tak, 1976

W tej szkole pracuje szalona nauczycielka Jolanta Kret, która uczy gimnastyki. To właśnie ona skontaktowała się z naszą fundacją.

źródło: NKJP: /KaT/: Takie samo niebo dla wszystkich, Echo Dnia, 2005-03-07

Szefowie placówek specjalnych przyznają, że trzecia godzina gimnastyki jest potrzebna. Podkreślają jednak, że mają pod opieką dzieci, które wymagają specjalistycznych zajęć.

źródło: NKJP: Jolanta Kowalewska: Złe skutki dodatkowych wuefów w szkołach specjalnych, Gazeta Wyborcza, 1996-09-14

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gimnastyka
 gimnastyki
D. gimnastyki
 gimnastyk
C. gimnastyce
 gimnastykom
B. gimnastykę
 gimnastyki
N. gimnastyką
 gimnastykami
Ms. gimnastyce
 gimnastykach
W. gimnastyko
 gimnastyki

Inne uwagi

Zwykle lp

3.b lekcja

Definicja

lekcja gimnastyki - jednego z przedmiotów szkolnych

Wymowa

[gimnastyka] lub pot. [gimnastyka]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata szkoła

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wf, wf., WF, wuef

Połączenia

  • sala do gimnastyki; zwolnienie z gimnastyki
  • strój na gimnastykę
  • zwolnić się z gimnastyki

Cytaty

Przypomniała sobie ostatnią lekcję gimnastyki. Znów źle wzięła rozbieg i ciężko wylądowała na koźle. Trzecia nieudana próba. Miała nadzieję, że po tym wreszcie dadzą jej spokój.

źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Dziewczyny z Portofino, 2005

Kiedyś po gimnastyce mieliśmy mieć klasówkę z greki i dwóch repów, kolegów, którzy repetowali rok, kazało nam zorganizować koc. Do tego koca włożyli najchudszego chłopaka z klasy [...].

źródło: NKJP: Iza Bednarz: Śladami Jana Pawła II. Lata szkolne, Echo Dnia, 2005-05-13

Bez specjalnych powodów, ulegając prośbom dzieci, piszemy im zwolnienia z gimnastyki. Bo się spoci, albo przeziębi, bo nie zdąży się przebrać przed lekcjami, bo jest zmęczony.

źródło: NKJP: Beata Alukiewicz: Trzymaj się prosto!, Echo Dnia, 2006-09-07

[...] od 1 września uczniowie będą mieli gimnastykę w obiekcie, jakiego gros szkół na Podhalu może im pozazdrościć. Otwarcie sali zbiegnie się z początkiem roku szkolnego.

źródło: NKJP: (ASZ): Najnowocześniejsza, największa, Dziennik Polski, 2006-05-02

U nas są dwie gimnastyki. Tzw. korekcyjna sponsorowana przez gminę i rytmika opłacana przez rodziców.

źródło: NKJP: Usenet -- pl.soc.dzieci, 2009-09-09

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gimnastyka
 gimnastyki
D. gimnastyki
 gimnastyk
C. gimnastyce
 gimnastykom
B. gimnastykę
 gimnastyki
N. gimnastyką
 gimnastykami
Ms. gimnastyce
 gimnastykach
W. gimnastyko
 gimnastyki

4. myślenie

Definicja

bardzo intensywne zastanawianie się nad tym, w jaki sposób można rozwiązać jakiś trudny problem

Wymowa

[gimnastyka] lub pot. [gimnastyka]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

  • gimnastyka myślowa, umysłowa
  • gimnastyka mózgu, umysłu
  • gimnastyka dla umysłu

Cytaty

[...] braki materiałowe i technologiczne, związane z wojną i wyjątkowo nieudolnym zarządzaniem wojenną gospodarką, zmuszały go do wymyślania coraz to nowych modyfikacji konstrukcyjnych, co także było świetną gimnastyką.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Czerwony byk, 2007

Prócz tego zauważa, że odpoczęła, rozmawiając przez moment swobodnie, a nie w tym włosko-angielskim volapüku, który zmusza ją do nieustannej gimnastyki umysłowej.

źródło: NKJP: Ewa Cechnicka: Znak Anny, 1997

Tłumaczenie Latającego Cyrku zajęło mi ponad dziewięć miesięcy - mówi Beksiński. - Przerwy były konieczne. To jest taka gimnastyka mózgu, że po pół roku człowiek nie wie, jak się nazywa.

źródło: NKJP: Andrzej Saramonowicz: Kultura, dodatek do Gazety Wyborczej, 1994-12-09

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gimnastyka
 gimnastyki
D. gimnastyki
 gimnastyk
C. gimnastyce
 gimnastykom
B. gimnastykę
 gimnastyki
N. gimnastyką
 gimnastykami
Ms. gimnastyce
 gimnastykach
W. gimnastyko
 gimnastyki

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + gimnastyka +
(JAKA)
bez ograniczeń + gimnastyka +
(CZEGO)

5. łóżkowa

Definicja

zestaw ruchów, których wykonanie wymaga sprawności fizycznej

Wymowa

[gimnastyka] lub pot. [gimnastyka]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

Połączenia

  • łóżkowa, miłosna gimnastyka

Cytaty

Niedawno „kryzysowa” sytuacja panowała też na skrzyżowaniu ulicy Strażackiej i Dąbrowskiego. Potrzeba było solidnej gimnastyki, aby przejść na drugą stronę ulicy.

źródło: NKJP: ST: „Deszczówka” do luftu?, Nakielski Czas, 2003-08-06

Nie chcąc tracić kontaktu z firmą, zabrał ze sobą komórkę. Niestety, mógł z niej skorzystać wyłącznie wtedy, gdy wdrapał się na rosnącą w obejściu starą śliwę, na której kiedyś bawił się jako dzieciak. Sąsiedzi mieli niebywałą uciechę, obserwując codzienną gimnastykę zarozumiałego krajana.

źródło: NKJP: (RYM): Gry komórkowe, Dziennik Polski, 2000-10-02

[...] skupienie, uwaga i niepotrzebna gimnastyka przy wsiadaniu, byle tylko nie zabrudzić żakietu bądź znacznie częściej spodni [...] również nie wpływają dodatnio na nasze samopoczucie!

źródło: KWSJP: Mycie... non stop!, prasa, 2003

Starsze pary podkreślają, że w dojrzałym seksie ważna jest nie tyle łóżkowa gimnastyka, co czułość i wyrażanie wzajemnych uczuć.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gimnastyka
 gimnastyki
D. gimnastyki
 gimnastyk
C. gimnastyce
 gimnastykom
B. gimnastykę
 gimnastyki
N. gimnastyką
 gimnastykami
Ms. gimnastyce
 gimnastykach
W. gimnastyko
 gimnastyki

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + gimnastyka +
(JAKA)

Frazeologizmy

gimnastyka artystyczna
gimnastyka sportowa
gimnastyka szwedzka
Data ostatniej modyfikacji: 14.10.2013
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN