Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | jutrzenka |
jutrzenki |
|
D. | jutrzenki |
jutrzenek |
|
C. | jutrzence |
jutrzenkom |
|
B. | jutrzenkę |
jutrzenki |
|
N. | jutrzenką |
jutrzenkami |
|
Ms. | jutrzence |
jutrzenkach |
|
W. | jutrzenko |
jutrzenki |
Inne uwagi
Zwykle lp
Pochodzenie
Od: dawnego jutrzna gwiazda , jutrzenna gwiazda 'gwiazda poranna', gdzie jutrzny / jutrzni od psł. * utrьnъ , a jutrzenny od psł. * utrěnъ 'poranny'; por. jutro .
1. zorza
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne
CZŁOWIEK I PRZYRODA Niebo i wszechświat słońce i księżyc, pory dnia
Połączenia
- różowa jutrzenka
- blask, światło jutrzenki
- jutrzenka wstała/wstaje
Cytaty
Zaledwie wstanie jutrzenka źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Piosenka o porcelanie, 1947 |
|
[...] patrzy przez wielkie okno na niebo w ogniach jutrzenki [...]. źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Zamach na wyspę, 2001 |
|
Gdy z rufy przeszedłem na śródokręcie i dostałem się na mostek kapitański, niebo na wschodzie zardzewiało bliską jutrzenką i zaczęło tłumić największe gwiazdy, inne całkiem wypłaszać. źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Nowa przygoda: Gwinea, 1962 |
|
Na wschodzie widać było różowy pasek jutrzenki. źródło: NKJP: Magdalena Okoniewska: Mój świat jest kobietą, 2004 |
2. zapowiedź
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Połączenia
- jutrzenka nadziei, swobody, wolności
Cytaty
Rewolucja [...] niosła jutrzenkę swobody innym narodom świata. źródło: NKJP: Antoni Libera: Madame, 1998 |
|
Jego bohater jest jednym z tych zachodnich komunistycznych entuzjastów, gotowych nawet w rzeczach żałosnych po naszej stronie żelaznej kurtyny widzieć radosną jutrzenkę nowego. źródło: NKJP: Teodor Krzysztof Toeplitz: Mój wybór: rzeczy mniejsze, 1998 |
|
Być może Woszczew przeczuwał, że rewolucja zmierza w istocie ku świetlanej jutrzence kolektywnej zagłady. źródło: NKJP: Aleksander Kaczorowski: Ukazały się dwie powieści Andrieja Płatonowa, Gazeta Wyborcza, 1997-01-20 |
|
Ważną rolę w niniejszej refleksji spełnia biblijna Mądrość. W Starym Testamencie jest ona zapowiedzią - jutrzenką - tego Światła, które Nowy Testament objawia jako jaśniejące w Jezusie Chrystusie. źródło: NKJP: Jacek Bolewski: Daleki Wschód na Zachodzie od reinkarnacji do regeneracji, 2006 |
Składnia
+ | jutrzenka | + |
CZEGO
|