UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

moczygęba

Chronologizacja

1585, SPXVI

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1, ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. moczygęba
moczygębowie
moczygęby
ndepr
moczygęby
depr
D. moczygęby
moczygębów
moczygęb
C. moczygębie
moczygębom
B. moczygębę
moczygębów
moczygęby
N. moczygębą
moczygębami
Ms. moczygębie
moczygębach
W. moczygębo
moczygębowie
moczygęby
ndepr
moczygęby
depr

Inne uwagi

Gdy wyraz odnosi się tylko do osób płci męskiej, używa się r. m1, D. i B lm moczygębów lub r. ż, D. lm moczygęb, B. lm moczygęby.

Pochodzenie

Zob. moczyć Zob. gęba 1

Definicja

żart.  przest. 
pijak

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie uzależnienia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  chlor, kizior, moczymorda, ochlaj, ochlaptus, ochlapus, oliwa, opijus, pijaczyna, pijak, pijanica, pijus, wydmidzban, wydmikufel
antonimy:  abstynent

Cytaty

Ożeniłem się i ustatkowałem. Przestałem sięgać po kieliszek. Przedtem kawaler-moczygęba, teraz żonkoś-abstynent.

źródło: NKJP: Rzecz gustu: Mazowieckie To i Owo, 2001-02-12

Wśród najbardziej znanych panów braci tego okresu mamy warchołów, swawolników, szaleńców, watażków i okrutników, dowcipnisiów i moczygębów. Znamy ich przede wszystkim z kart powieści Sienkiewicza, ale byli też ludźmi z krwi i kości.

źródło: NKJP: azg: Sarmatą być, Trybuna Śląska, 2004-07-01

Magnat nie obraził się wcale na grubą krotochwilę starego moczygęby. Mowa o czasach, gdy nie wylewano za kołnierz, a że trunki wszelkiego rodzaju produkowano w maleńkich, mierząc miarą współczesną, wytwórniach, liczni degustatorzy o czułym podniebieniu byli swego rodzaju wyroczniami dla ochlaptusów także wysokiego stanu.

źródło: NKJP: Mistrzowie podniebienia: Dziennik Polski, 1999-01-02

Przyjmuje się tu tedy, że na przykład artystyczne przedstawienie postaci moczygęby może zachęcać do nadmiernego spożycia trunków, zaś postaci cnotliwych żon – do wierności małżeńskiej [...].

źródło: NKJP: Zofia Mitosek: Mimesis w literaturze, kulturze i sztuce, 1992

Data ostatniej modyfikacji: 21.07.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj