Chronologizacja
Pochodzenie
Od: szpila
1. krawiecka
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka sprzęty domowe i przedmioty codziennego użytku
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań
Połączenia
- metalowa szpilka
- główka, łebek, ostrze szpilki; paczka szpilek
- ukłucie szpilką
- główka, łebek od szpilki
- poduszka na szpilki
- pudełko ze szpilkami
- pudełko po szpilkach
- nakłuć/nakłuwać, przebić, przypiąć/przypinać coś szpilką; coś przypięte szpilką
- wbijać szpilki do czegoś, w coś
Cytaty
|
[…] sukienka cała była pełna szpilek, którymi spinała rozłażący się materiał. źródło: NKJP: Maria Rostworowski: Portret za mgłą opowieść o Oldze Poznańskiej, 2003 |
|
|
I tak powróciły własne wspomnienia niebieskiego mundurka - choćby tarcz szkolnych misternie mocowanych na szpilkach […]. źródło: NKJP: Kulturałki: Nie każdy może, Dziennik Polski, 2002-11-23 |
|
|
Rzeczy najprostsze i zwyczajne okazywały się godne pożądania i podziwu: pluszowe poduszki na szpilki, koronki do obszywania bielizny, wstążki, tasiemki, grube i cienkie nici. Można kupić, można popatrzeć. źródło: NKJP: Siedem minut po trzynastej, Dziennik Polski, 2000-02-12 |
|
|
Tu i ówdzie Mania podpięła ją szpilkami, gdzieniegdzie zafastrygowała, a potem wywiesiła na balkon, żeby wywietrzyć zapach papierosów i kapusty. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Dziewczyny z Portofino, 2005 |
|
|
Wyciąłem ze starego atlasu madziarską flagę narodową i przyczepiłem szpilką do szkolnej bluzy. źródło: NKJP: Mój „Dzienniczek Polski”, Dziennik Polski, 2001-11-02 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | szpilka |
szpilki |
|
| D. | szpilki |
szpilek |
|
| C. | szpilce |
szpilkom |
|
| B. | szpilkę |
szpilki |
|
| N. | szpilką |
szpilkami |
|
| Ms. | szpilce |
szpilkach |
|
| W. | szpilko |
szpilki |
2. do ozdoby
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie ozdoby i dodatki
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | szpila |
Połączenia
- diamentowa, srebrna, złota; ozdobna szpilka
- szpilka do kapelusza, do krawata
- szpilka z perłą
- szpilka w krawacie
Cytaty
|
[…] po maturze młody człowiek otrzymywał od ojca lub opiekuna srebrną papierośnicę w dowód i na znak właśnie zdobytej wolności, jaką daje dojrzałość. I złotą szpilkę do krawata. źródło: NKJP: Jerzy Madeyski: Drobne dowody pamięci, Dziennik Polski, 2001-12-29 |
|
|
Wyszukał na wieszaku odpowiedni garnitur, dobrał do niego koszulę i krawat, uzupełniając całość ulubionymi dodatkami: spinkami do koszuli w kształcie końskich łbów i przedwojenną jeszcze szpilką do krawata z prawdziwym rubinem. źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Krakowska żałoba, 2006 |
|
|
[...] szpilka wpięta w krawat - to coś nadzwyczaj obowiązującego. źródło: NKJP: Historia i krawaty, Dziennik Polski, 2003-02-01 |
|
|
Żakiet-jaskółka, wysoki, sztywny kołnierzyk biały, ale brudny, szeroki krawat-plastron, w nim szpilka z perłą, ale poniżej długie do kolan szorty khaki. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Tango, 1964 |
|
|
Dziewczyna dostała od niego m.in. broszkę, podkoszulek i szpilkę do kapelusza. źródło: NKJP: „Spowiedź” na taśmie, Dziennik Polski, 1998-07-31 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | szpilka |
szpilki |
|
| D. | szpilki |
szpilek |
|
| C. | szpilce |
szpilkom |
|
| B. | szpilkę |
szpilki |
|
| N. | szpilką |
szpilkami |
|
| Ms. | szpilce |
szpilkach |
|
| W. | szpilko |
szpilki |
3. do włosów
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie ozdoby i dodatki
Połączenia
- szpilki podtrzymujące włosy
- szpilka do włosów
Cytaty
|
[...] wyciąga jej szpilkę z włosów, które rozsypują się już dosłownie na wszystkie strony. źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997 |
|
|
[…] mieliśmy jak najgłośniej zachwalać wstążki i paski, grzebyki i szpilki do włosów […]. źródło: NKJP: Andrzej Czcibor-Piotrowski: Cud w Isfahanie, 2001 |
|
|
Drobna, sucha, z twarzą Azjatki i mysim warkoczykiem upiętym tuzinem drucianych szpilek. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995 |
|
|
Te niebieskie oczy przy ciemnorudych, lekko falistych włosach, śliczny uśmiech, delikatność kibici i gust w ubieraniu się [...], do tego szpilka we włosach, a przede wszystkim nic z pudru, szminki, sama dziewczęcość [...]. źródło: NKJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000 |
|
|
Będziesz także potrzebowała dużych szpilek do włosów oraz nieco mniejszych klamerek. źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | szpilka |
szpilki |
|
| D. | szpilki |
szpilek |
|
| C. | szpilce |
szpilkom |
|
| B. | szpilkę |
szpilki |
|
| N. | szpilką |
szpilkami |
|
| Ms. | szpilce |
szpilkach |
|
| W. | szpilko |
szpilki |
4. do mocowania
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka sprzęty domowe i przedmioty codziennego użytku
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca materiały i narzędzia pracy
Połączenia
- drewniane; szewskie; mocujące szpilki
- szpilki do szaszłyków
- motyl, owady; znaczek na szpilce
Cytaty
|
Kluski gotować na parze około 15 minut. Są gotowe do spożycia, jeśli po nakłuciu drewnianą szpilką ciasto się nie klei. źródło: NKJP: (waw): Lekkie danie na lato, Nowiny Raciborskie, 2008-06-03 |
|
|
Bo namioty - owszem. Są niewielkie i lekkie. Przed pół wiekiem to był wór wypchany grubą płachtą, tropikiem, stosem masztów, śledziami, szpilkami itp. źródło: NKJP: Z pamiętnika turysty, Dziennik Polski, 2002-08-06 |
|
|
Teraz buty kupuje się praktycznie na jeden sezon, więc w 90 procentach dominuje klejenie lub wymiana fleczków. Nie ma kołkowania drewnianymi szpilkami, gdyż markowe buty ze skóry należą do rzadkości. źródło: NKJP: Jeden szewc i butów stos, Dziennik Polski, 2002-02-12 |
|
|
Na zrolowanej lub dostarczanej w elementach płycie izolacyjnej umieszczona jest wielowarstwowa i wodoszczelna folia z podziałką montażową. Rozstaw przewodów 17x2,o i 20x2,0 taki jak dla systemu RTM, mocowanie rur szpilkami mocującymi Tacker. źródło: NKJP: Krótki kurs ogrzewania podłogowego, Dziennik Polski, 2001-07-04 |
|
|
Artysta, człowiek niemłody, dokonuje na sobie przed kamerą okaleczeń: coś wbija we własną głowę, przekłuwa policzek a to widelcem, a to szpilką do szaszłyka […]. źródło: NKJP: Andrzej Osęka: Nudne i śmieszne, Gazeta Wyborcza, 1995-03-21 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | szpilka |
szpilki |
|
| D. | szpilki |
szpilek |
|
| C. | szpilce |
szpilkom |
|
| B. | szpilkę |
szpilki |
|
| N. | szpilką |
szpilkami |
|
| Ms. | szpilce |
szpilkach |
|
| W. | szpilko |
szpilki |
Składnia
|
+ | szpilka | + |
JAKA
|
|
|
+ | szpilka | + |
do CZEGO
|
5. obcas
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie rodzaje i części ubrań
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | obcas |
Połączenia
- cienkie, cieniutkie; wysokie szpilki
- stukot szpilek
- buty; kozaki, pantofle, sandałki, trampki, trzewiki na szpilce; buty; kozaki, kozaczki, pantofle, sandałki na szpilkach
- stukać szpilkami
Cytaty
|
Odkryłem w tym momencie, że jest duża i że mówi jakoś dziwnie. Nie byłem przyzwyczajony do zadzierania głowy podczas rozmów z kobietami. W pantoflach na szpilkach nie górowała nade mną aż tak wyraźnie, jednak w jej przypadku nie sam wzrost był problemem. źródło: NKJP: Artur Zaniewicz: Góra Trzech Szkieletów, 2003 |
|
|
Moje babcie ubierają się elegancko, mają buty na szpilkach i różne szale. źródło: NKJP: Superbabcia supernagrody, Nowiny Raciborskie, 2008-10-07 |
|
|
W Tarnokopie niedawno wykonywano obcasy - szpilki o właściwościach dokładnie takich samych jak włoskie. źródło: NKJP: Wiesław Ziobro: But narodowy, Dziennik Polski, 2001-12-08 |
|
|
Jedynie krwistoczerwone pantofle na zatrważająco cienkiej szpilce mogły sprawiać wrażenie wyzywających. źródło: NKJP: Dawid Bieńkowski: Nic, 2005 |
|
|
Artur krztusił się z wściekłości, lecz nie spróbował zatrzymać mężczyzny, który był już przy kuchni. Wyszła z niej Wandzia, postukując niepewnie szpilkami. źródło: NKJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | szpilka |
szpilki |
|
| D. | szpilki |
szpilek |
|
| C. | szpilce |
szpilkom |
|
| B. | szpilkę |
szpilki |
|
| N. | szpilką |
szpilkami |
|
| Ms. | szpilce |
szpilkach |
|
| W. | szpilko |
szpilki |
Inne uwagi
Zwykle lm
6. liść
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin drzewa i krzewy
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | igła |
Połączenia
- jodłowe, sosnowe, świerkowe; zbrązowiałe, zrudziałe szpilki
- szpilki jodły, sosen
Cytaty
|
Wspólnie z mężem wyhodowała półtora tysiąca doniczkowych choinek: jodły kaukaskie z miękkimi igłami, koreańskie o białozielonych szpilkach, jodły olbrzymie oraz srebrne, serbskie i czarne świerki. źródło: NKJP: Pachną legalnie, Dziennik Polski, 2002-12-13 |
|
|
Żółknięcie liści lub opadanie zbrązowiałych szpilek, które wyglądają jakby osmalone przez ogień, może być spowodowane bardzo licznym występowaniem przędziorków. źródło: NKJP: Czas przędziorków, Dziennik Polski, 2002-07-17 |
|
|
Trzeba było pomyśleć o choince, o jodełce, rzecz jasna, nie o jakimś tam nędznym świerczku, który nie mógł nawet dotrwać do Trzech Króli, już wcześniej sypiąc obficie szpilkami. źródło: NKJP: Idą święta, Dziennik Polski, 2003-12-20 |
|
|
Wśród owoców i nasion roślin dzikich oznaczono 45 gatunków roślin zielnych, drzew (znalazła się m.in. szpilka jodły) i krzewów. Dwie trzecie spośród roślin ma właściwości lecznicze. źródło: NKJP: Lulek na latanie, Dziennik Polski, 2003-11-25 |
|
|
Oklejony był gałązkami i szpilkami świerkowymi, jego głowę omotywały jakieś zielska, miał na sobie brudne ogrodniczki. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Rebelia, 2007 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | szpilka |
szpilki |
|
| D. | szpilki |
szpilek |
|
| C. | szpilce |
szpilkom |
|
| B. | szpilkę |
szpilki |
|
| N. | szpilką |
szpilkami |
|
| Ms. | szpilce |
szpilkach |
|
| W. | szpilko |
szpilki |
Składnia
|
|
+ | szpilka | + |
JAKA
|
|
|
+ | szpilka | + |
CZEGO
|