Chronologizacja
Inne znaczenie: 'potłuczone kamienie używane do wysypywania drogi, szuter'
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | szaber |
szabry |
|
| D. | szabru |
szabrów |
|
| C. | szabrowi |
szabrom |
|
| B. | szaber |
szabry |
|
| N. | szabrem |
szabrami |
|
| Ms. | szabrze |
szabrach |
|
| W. | szabrze |
szabry |
Inne uwagi
Zwykle lp
Pochodzenie
niem. Schaber
Od: schaben 'skrobać'
1.a czynność
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | szabrownictwo |
Cytaty
|
Miasto w większości opuszczone przez Niemców, niezniszczone, przyciągało tłumy ludzi z różnych stron Polski. Jechali na szaber, odzyskać choć w części to, co im okupant zabrał, zniszczył czy spalił. źródło: NKJP: Wiesław Kępiński: Sześćdziesiąty pierwszy, 2006 |
|
|
Istniał również szaber oficjalny. Duża część instytucji, w tym np. uniwersytety, pozbawiona była jakichkolwiek sprzętów. Dlatego, chcąc sobie jakoś radzić, wysyłały w teren grupy poszukiwawcze po krzesła, biurka, maszyny do pisania, książki. źródło: NKJP: Marcin Zaremba: Związek szabrowników, Polityka, 2009-06-20 |
|
|
Druga wojna zaciemniła sprawę, bo Górny Śląsk stał się znów wojennym łupem i musiał przejść gigantyczne oskalpowanie, jakiego świat nie widział, zwane amokiem szabru. źródło: NKJP: Kazimierz Kutz: Piąta strona świata, 2010 |
|
|
W tym położonym wśród lasów pałacyku o żadnych poważniejszych zabezpieczeniach nie mogło już być mowy. Wiele w nim zostało z bogatego i stylowego wyposażenia, ale i ślady szabru były widoczne. źródło: NKJP: Ryszard Matuszewski: Alfabet: wybór z pamięci 90-latka, 2004 |
1.b łup
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | łup I |
Cytaty
|
Ukryty za płotem, widział, jak spod jego domu odjeżdżały wojskowe ciężarówki wyładowane po brzegi szabrem. źródło: NKJP: Kamila Sypniewska: Upadek muru legnickiego, Gazeta Wyborcza, 1996-06-25 |
|
|
Raz na tydzień zjawiał się gość w niekompletnym mundurze, objeżdżający okolicę, aby wywieźć szaber swoim jeepem do Katowic albo Krakowa. źródło: NKJP: Witold Zalewski: Zakładnicy, 2001 |
|
|
- Bo Ruski pakowali szaber na zisy i wieźli na dworzec oliwski. A stamtąd pociągami towarowymi wysyłali, gdzie Bóg tylko wie. źródło: NKJP: Jakub Gilewicz: Fortepian mistrzów nie wybiera się na cmentarz, Dziennik Bałtycki, 2007-03-23 |
2. tłuczeń
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo materiały, narzędzia i maszyny budowlane
Cytaty
|
Tu był taki folwarczek, przed którym stała maszyna do ubijania drogi, a dalej już były same kamienie i szaber usypany, ale nie ubity... źródło: NKJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Wenecja i inne szkice, 2008 |
|
|
Wstali z mokrych kamieni zwanych szabrem i nie kryjąc się już ruszyli w stronę osady. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959 |