UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

obrazoburca

Chronologizacja

1690, Kart XVII-XVIII
Wcześniej notowano postać obrazoborca (1577).

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. obrazoburca
obrazoburcy
ndepr
obrazoburce
depr
D. obrazoburcy
obrazoburców
C. obrazoburcy
obrazoburcom
B. obrazoburcę
obrazoburców
N. obrazoburcą
obrazoburcami
Ms. obrazoburcy
obrazoburcach
W. obrazoburco
obrazoburcy
ndepr
obrazoburce
depr

Pochodzenie

Kalka łac. śred. iconomachus (< p.-gr. eikonómachos) lub łac. śred. iconoclasta (< p.-gr. eikonoklástēs); zob. obraz, burzyć

1. obecnie

Definicja

książk. 
osoba wyrażająca w zdecydowany, szokujący sposób sprzeciw wobec ogólnie akceptowanych oraz szanowanych wartości i poglądów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Cytaty

Największy skandalista przełomu wieków, obrazoburca, budzący strach i zgorszenie rodziców dorastających dziewczynek zmywa makijaż, zrzuca ekscentryczne stroje, by za chwilę włożyć ciepłe kapcie.

źródło: NKJP: Marcin Król: Obsłuchane, opisane, Trybuna Śląska, 2004-10-21

[...] główny obrazoburca japońskiego kina, objeżdżał światowe festiwale ze swoim artystycznym filmem z elementami hard porno [...].

źródło: NKJP: Michał Chaciński: Kino fizycznego niepokoju, Polityka, 2003-07-12

Mrożka tylko durnie mogli uważać za obrazoburcę. Urządzali mu nawet kiedyś kocie muzyki na przedstawieniach. Niby w obronie świętości [...].

źródło: NKJP: Jan Błoński: Wszystkie sztuki Sławomira Mrożka, 1995

Wywoływał skandale, był typem obrazoburcy, a jednak uwielbiały i uwielbiają go tłumy, manifestując to przychodzeniem na każdą jego wystawę.

źródło: NKJP: Elżbieta Podolska: Mistrz niewyczerpanej kreatywności, Gazeta Poznańska, 2003-04-10

[...] gdy zwracałem się do Gombrowicza po wojnie, wiedziałem, że mam do czynienia z jednym z większych obrazoburców współczesnej literatury polskiej.

źródło: NKJP: Jerzy Giedroyc: Wspomnienia, Gazeta Wyborcza, 1994-12-09

2. w średniowieczu

Definicja

rel. 
osoba, która w średniowiecznym Bizancjum lub w nowożytnej Europie Zachodniej występowała przeciwko oddawaniu czci obrazom i figurom religijnym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół wyznania: zasady i prawdy wiary

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół osoby związane z religią i kościołem

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ikonoklasta

Cytaty

[...] z misją pozyskania Germana dla ikonoklazmu udał się do Konstantynopola Konstantyn, biskup [...], przekonany obrazoburca.

źródło: NKJP: Tadeusz Dionizy Łukaszuk: Ty jesteś Chrystus, syn Boga żywego. Dogmat chrystologiczny w ujęciu integralnym, 2000

Albrecht Hohenzollern [...] zabronił pielgrzymek i długo nie pozwalał odbudować kaplicy zburzonej przez protestanckich obrazoburców

źródło: NKJP: Joanna Podgórska: Pożar z czaru, Polityka, 2006-06-24

[...] badał ruchy religijne obrazoburców w pierwszym tysiącleciu nowej ery, czyli smutne losy uznanych za kacerzy ikonoklastów, powołujących się na starotestamentowy zakaz czynienia wizerunków Boga.

źródło: NKJP: Tadeusz Skutnik: Wielolicowość, Dziennik Bałtycki, 2011

Udział Kassiany w zwycięstwie ortodoksji nad obrazoburcami został dostrzeżony. Jest ona bowiem portretowana na większości ikon przedstawiających przywrócenie kultu obrazów.

źródło: NKJP: Internet

Data ostatniej modyfikacji: 07.03.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj