Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | kartacz |
kartacze |
|
D. | kartacza |
kartaczów kartaczy |
|
C. | kartaczowi |
kartaczom |
|
B. | kartacz |
kartacze |
|
N. | kartaczem |
kartaczami |
|
Ms. | kartaczu |
kartaczach |
|
W. | kartaczu |
kartacze |
1. pocisk
Definicja
Pochodzenie
niem. Kartätsche
z wł. cartoccio 'osłona z papieru (na nabój); nabój'
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | pocisk |
Połączenia
- granaty i kartacze; kule i kartacze
- grad kartaczy
- kula z kartacza
- strzelać kartaczami
Cytaty
Zasadniczym walorem dział regimentowych było zastosowanie w nich zespolonej amunicji woreczkowej (miotający ładunek prochowy i kula pełnolana lub kartacz w jednym woreczku ładowanym do lufy działa) [...]. źródło: NKJP: Ryszard Henryk Bochenek: Twierdza Jasna Góra, 1997 |
|
[...] Została śmiertelnie raniona odłamkiem kartacza. źródło: NKJP: Stanisław Wasylewski: Życie polskie w XIX wieku, 2008 |
|
Strzelali do wroga zbyt odległego, oczarowani potęgą huku, a gdy pierwsze kartacze wroga wybuchały w ich szeregach, zaraz porzucali broń i czym prędzej uciekali. źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Madagaskar okrutny czarodziej, 1969 |
|
Podczas bitwy godnie znosiły huk kartaczy, zapach prochu i wrzawę. źródło: NKJP: (JETA): Męskie zabawy, Dziennik Bałtycki, 1998-07-17 |
|
Wtedy użyjemy haubic i dział przeciwlotniczych. Damy im końcowy wycisk kartaczami! źródło: NKJP: Kazimierz Moczarski: Rozmowy z katem, 1977 |
2. potrawa
Definicja
Pochodzenie
Od: kartacz w zn. 'nabój' (przez podobieństwo kształtu)
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy
Połączenia
- jedzenie kartaczy
Cytaty
W tym mieście znajduje się Światowe Centrum Smakoszy Kartacza, potrawy z pogranicza polsko-litewskiego, przypominającej pyzy z mięsem. Coś mi się wydaje, że po zjedzeniu kartacza można eksplodować. źródło: NKJP: (X): Tygodniówka, Dziennik Polski, 2002-08-17 |
|
Kartaczem i solą powitano w czwartek gości, którzy tłumnie przybyli na IV Mistrzostwa Świata w Jedzeniu Kartaczy w Gołdapi. źródło: NKJP: (X): Tygodniówka, Dziennik Polski, 2002-08-17 |
|
W wielu regionach kraju rozwinęła się produkcja wyrobów garmażeryjnych z ziemniaków, takich jak: kluski, pyzy, kartacze, knedle, babki ziemniaczane, itp. źródło: NKJP: Kazimiera Zgórska: Możliwości i kierunki rozwoju małych przetwórni spożywczych ziemniaka, Ziemniak Polski, nr 3, 2008 |
|
Na pierwszy ogień najlepiej wrzucić babkę albo kiszkę ziemniaczaną, później skusić się na kartacze, a między posiłkami postawić na kindziuk. źródło: NKJP: (X): Jeden wiek historii, Tygodnik Siedlecki, 2009-08-21 |
|
W tej litewskiej restauracji można się najeść do syta słynnych kartaczy (lub jak mówią Litwini, cepelinów), kiszki ziemniaczanej i soczewiaków. źródło: NKJP: Edwin Bendyk: Zatruta studnia: rzecz o władzy i wolności, 2002 |