UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

sytuacja

Chronologizacja

1700, Kart XVII-XVIII

Pochodzenie

fr. situation

Definicja

ogół rzeczy i zjawisk, które towarzyszą danemu stanowi, dzianiu się, działaniu

Wymowa

[sytuacja]

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • beznadziejna, kłopotliwa, napięta, niekorzystna, skomplikowana, trudna, zła; dwuznaczna, niejasna, niepewna; nieoczekiwana, paradoksalna, specyficzna, szczególna, wyjątkowa; dramatyczna, ekstremalna, graniczna, krytyczna, skrajna; ciężka, przykra, tragiczna; aktualna, konkretna, obecna, określona, ówczesna, panująca, rzeczywista, zaistniała; analogiczna, podobna; odmienna, odwrotna; przymusowa sytuacja; sytuacja rodzinna, życiowa; konfliktowa, kryzysowa; ekonomiczna, finansowa, gospodarcza, materialna; historyczna; geopolityczna, międzynarodowa, polityczna; wewnętrzna, zewnętrzna; meteorologiczna
  • sytuacja kobiety; rodziny; wyboru, zagrożenia; Polski
  • sytuacja bez wyjścia
  • groza, powaga; poprawa, rozwój; analiza sytuacji
  • stosunek do sytuacji
  • wyjście z sytuacji
  • sytuacja zachodzi, powstała, zaistniała; komplikuje się; kształtuje się, zmienia się; uległa/ulega poprawie, zmianie; zdarza się, powtórzyła się; przedstawia się, wygląda jakoś; powoduje coś; wymaga czegoś
  • uniknąć sytuacji
  • mieć; stworzyć/stwarzać, wytworzyć; rozpoznać; opanować, polepszyć, poprawić, ratować, rozładować; komplikować, pogarszać, uratować, zaostrzyć; odwrócić; wykorzystywać; analizować, ocenić, przedstawić, wyjaśnić, zobrazować, zrozumieć/rozumieć; przypominać sytuację
  • opowiedzieć o sytuacji
  • znaleźć się w sytuacji

Cytaty

Próbuję ocenić sytuację wewnątrz samochodu. Woda sięga do siedzeń.

źródło: NKJP: Ogierd Budrewicz: Piekło w kolorach, 1997

Uczestnicy spotkania będą dyskutować o aktualnej sytuacji w polskiej służbie zdrowia i sytuacji w naszej placówce.

źródło: NKJP: (just): Zbigniew Religa zawita do szpitala, Dziennik Łódzki, 2006-03-06

Yennefer mówiła spokojnie i bez emocji, ale Triss znała ją zbyt długo i zbyt dobrze. Widywała ją już w różnych sytuacjach, również w takich, które wywoływały stres, męczyły i wiodły na granicę choroby, czasem w chorobę.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 2001

Z naszych ostatnich badań wynika, że aż 90 proc. małych bielszczan ma wady postawy. [...] Ponieważ elastyczność kręgosłupa u dziecka w tym wieku jest bardzo duża, ciężki tornister pogarsza sytuację.

źródło: NKJP: Sylwia Barwińska i inni: Zbyt ciężkie tornistry, Dziennik Zachodni, 2002-09-14

Podobnie fatalnie ma się zresztą sytuacja mężczyzn w sądach rodzinnych, które faworyzują matki, nawet jeśli nie ma ku temu podstaw.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. sytuacja
sytuacje
D. sytuacji
sytuacji
neut
sytuacyj
char
C. sytuacji
sytuacjom
B. sytuację
sytuacje
N. sytuacją
sytuacjami
Ms. sytuacji
sytuacjach
W. sytuacjo
sytuacje

Składnia

bez ograniczeń + sytuacja +
KOGO/CZEGO + (w CZYM)
bez ograniczeń + sytuacja +
GDZIE
bez ograniczeń + sytuacja +
JAKA

Frazeologizmy

ktoś jest panem sytuacji
ktoś czuje się panem sytuacji
ktoś jest panem sytuacji
ktoś czuje się panem sytuacji
ktoś jest panią sytuacji
ktoś czuje się panią sytuacji
ktoś postawił się w czyimś położeniu
ktoś postawił się w czyjejś sytuacji
ktoś stawia się w czyimś położeniu
ktoś stawia się w czyjejś sytuacji
sytuacja liryczna
sytuacja podbramkowa
Data ostatniej modyfikacji: 05.04.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj