Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
karleję |
karlejemy |
|||
2 os. |
karlejesz |
karlejecie |
|||
3 os. |
karleje |
karleją |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
karlałem +(e)m karlał |
karlałam +(e)m karlała |
karlałom +(e)m karlało |
karleliśmy +(e)śmy karleli |
karlałyśmy +(e)śmy karlały |
2 os. |
karlałeś +(e)ś karlał |
karlałaś +(e)ś karlała |
karlałoś +(e)ś karlało |
karleliście +(e)ście karleli |
karlałyście +(e)ście karlały |
3 os. |
karlał |
karlała |
karlało |
karleli |
karlały |
bezosobnik: karlano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę karlał będę karleć |
będę karlała będę karleć |
będę karlało będę karleć |
będziemy karleli będziemy karleć |
będziemy karlały będziemy karleć |
2 os. |
będziesz karlał będziesz karleć |
będziesz karlała będziesz karleć |
będziesz karlało będziesz karleć |
będziecie karleli będziecie karleć |
będziecie karlały będziecie karleć |
3 os. |
będzie karlał będzie karleć |
będzie karlała będzie karleć |
będzie karlało będzie karleć |
będą karleli będą karleć |
będą karlały będą karleć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
karlejmy |
|
2 os. |
karlej |
karlejcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
karlałbym bym karlał |
karlałabym bym karlała |
karlałobym bym karlało |
karlelibyśmy byśmy karleli |
karlałybyśmy byśmy karlały |
2 os. |
karlałbyś byś karlał |
karlałabyś byś karlała |
karlałobyś byś karlało |
karlelibyście byście karleli |
karlałybyście byście karlały |
3 os. |
karlałby by karlał |
karlałaby by karlała |
karlałoby by karlało |
karleliby by karleli |
karlałyby by karlały |
bezosobnik: karlano by
bezokolicznik: karleć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
karlejąc
gerundium: karlenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | karlenie |
karlenia |
D. | karlenia |
karleń |
C. | karleniu |
karleniom |
B. | karlenie |
karlenia |
N. | karleniem |
karleniami |
Ms. | karleniu |
karleniach |
W. | karlenie |
karlenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: karlejący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | karlejący |
karlejący |
karlejący |
karlejące |
karlejąca |
D. | karlejącego |
karlejącego |
karlejącego |
karlejącego |
karlejącej |
C. | karlejącemu |
karlejącemu |
karlejącemu |
karlejącemu |
karlejącej |
B. | karlejącego |
karlejącego |
karlejący |
karlejące |
karlejącą |
N. | karlejącym |
karlejącym |
karlejącym |
karlejącym |
karlejącą |
Ms. | karlejącym |
karlejącym |
karlejącym |
karlejącym |
karlejącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | karlejący |
karlejący |
karlejące |
karlejące |
D. | karlejących |
karlejących |
karlejących |
karlejących |
C. | karlejącym |
karlejącym |
karlejącym |
karlejącym |
B. | karlejących |
karlejących |
karlejących |
karlejące |
N. | karlejącymi |
karlejącymi |
karlejącymi |
karlejącymi |
Ms. | karlejących |
karlejących |
karlejących |
karlejących |
odpowiednik aspektowy: skarleć
Pochodzenie
1. maleć
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,
Relacje znaczeniowe
synonimy: | karłowacieć |
Cytaty
Na południowym krańcu doliny drzewa karlały, trawa żółkła, wypalona sąsiedztwem gorących źródeł tryskających wysoko. źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952 |
|
Potwierdza to tylko wcześniejsze teorie, tzw. zasadę Bergmanna, że zooplankton, fitoplankton i ryby karleją, gdy tylko rośnie temperatura wody. źródło: NKJP:Adam Wolski: Mniejsze ryby w Bałtyku, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2009-08-04 |
2. tracić wartość
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- literatura, sztuka, wyobraźnia karleje
Cytaty
Od wielu miesięcy widać gołym okiem, w jak błyskawicznym tempie polska demokracja karleje, jak gniją jej mechanizmy i normy, jak się deprecjonuje. źródło: NKJP: Jacek Żakowski: Tak gnije demokracja, Gazeta Wyborcza, 1994-11-26 |
|
Jak każdy owoc ówczesnej propagandy harcerstwo karlało liczbowo i moralnie. źródło: NKJP: Maciej Węgrzyn: Felieton codzienny, Gazeta Wrocławska, 2003-05-17 |
|
Sztuka bez Boga karleje, staje się marnym substytutem wewnętrznego życia karłów, którzy nie usłyszą majowego słowika, ani tym bardziej nieustannego piękna pełni księżyca. źródło: NKJP: Świecie nasz, świecie nasz, Gazeta Radomszczańska, 2009-09-09 |