Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
skarleję |
skarlejemy |
|||
| 2 os. |
skarlejesz |
skarlejecie |
|||
| 3 os. |
skarleje |
skarleją |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
skarlałem +(e)m skarlał |
skarlałam +(e)m skarlała |
skarlałom +(e)m skarlało |
skarleliśmy +(e)śmy skarleli |
skarlałyśmy +(e)śmy skarlały |
| 2 os. |
skarlałeś +(e)ś skarlał |
skarlałaś +(e)ś skarlała |
skarlałoś +(e)ś skarlało |
skarleliście +(e)ście skarleli |
skarlałyście +(e)ście skarlały |
| 3 os. |
skarlał |
skarlała |
skarlało |
skarleli |
skarlały |
bezosobnik: skarlano
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
skarlejmy |
|
| 2 os. |
skarlej |
skarlejcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
skarlałbym bym skarlał |
skarlałabym bym skarlała |
skarlałobym bym skarlało |
skarlelibyśmy byśmy skarleli |
skarlałybyśmy byśmy skarlały |
| 2 os. |
skarlałbyś byś skarlał |
skarlałabyś byś skarlała |
skarlałobyś byś skarlało |
skarlelibyście byście skarleli |
skarlałybyście byście skarlały |
| 3 os. |
skarlałby by skarlał |
skarlałaby by skarlała |
skarlałoby by skarlało |
skarleliby by skarleli |
skarlałyby by skarlały |
bezosobnik: skarlano by
bezokolicznik: skarleć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
skarlawszy
gerundium: skarlenie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | skarlenie |
skarlenia |
| D. | skarlenia |
skarleń |
| C. | skarleniu |
skarleniom |
| B. | skarlenie |
skarlenia |
| N. | skarleniem |
skarleniami |
| Ms. | skarleniu |
skarleniach |
| W. | skarlenie |
skarlenia |
odpowiednik aspektowy: karleć
Pochodzenie
1. zmaleć
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | skarłowacieć |
Cytaty
|
Po jakimś czasie bukowy starodrzew trochę się przerzedził, skarlał, a potem zniknął. Płaski szczyt porastały rachityczne wierzby i brzózki. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Biały kruk, 1955 |
|
|
Dochodzi do tego, że ludzie cieszą się, że woda się oczyszcza, bo raki wróciły. Tylko przez skażenie środowiska trochę skarlały. A to są już zupełnie inne raki. źródło: NKJP: Tomasz Tosza: Rak nie spada z nieba, Gazeta Wyborcza, 1997-03-21 |
2. stracić wartość
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | skarłowacieć |
Połączenia
- kultura, sztuka skarlała
Cytaty
|
Polska kultura skarlała. Skarlała, zalewana falą szmiry, zaspokajania najbardziej komercyjnych czy prymitywnych potrzeb. źródło: NKJP: Barbara Blida: Ślązacy dwaj, Trybuna Śląska, 2004-02-20 |
|
|
W komedii trzeba mówić o rzeczach zawoalowanych w sposób prawdziwy. A dziś? Wali się prawdę prosto w oczy, dowcip skarlał, dosłowność go zabija. źródło: NKJP: W śmiechu też musi być miejsce na łzy, Dziennik Polski, 2003-12-24 |
|
|
Wyścig Pokoju wędrował przez Polskę aż do 1989 r. Potem co prawda jeszcze sporadycznie rozgrywano go, ale chociaż nazwa pozostała, to wymiar sportowy tej imprezy skarlał do rangi – jak mówi Ryszard Szurkowski – wyściżku. Zainteresowanie z każdym rokiem spadało. źródło: NKJP: Piotr Pytlakowski: Wszyscy byli Królakami, Polityka, 2009-06-13 |