palatalizacja

Definicja

jęz. zmiana sposobu wymawiania spółgłoski twardej pod wpływem sąsiadującej z nią samogłoski określonego typu, następująca w wyniku zbliżenia się środkowej części języka do podniebienia twardego
Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Język

mówienie

antonimy:

depalatalizacja
dyspalatalizacja

Połączenia
palatalizacja spółgłoski

proces, zjawisko palatalizacji

palatalizacja nastąpiła

ulegać palatalizacji

[...] należy przyjąć, iż tendencja do palatalizacji spółgłosek zrodziła się już na gruncie wspólnoty prabałtosłowiańskiej, czyli, uwzględniając chronologię względną, około XV wieku [...].

źródło: Jerzy Rusek, ‎Wiesław Boryś: Prasłowiańszczyzna i jej rozpad, 1998 (books.google.pl)

VI–VII w. to okres wielkiego już rozprzestrzenienia Słowian w Europie, nic więc dziwnego, że druga palatalizacja przebiegała w sposób zróżnicowany, dając odmienne rezultaty u Słowian zachodnich i wschodnich.

źródło: Prace Filologiczne, 2000 (books.google.pl)

Za palatalizacją -s przemawia to, że wśród 64 imion męskich, które utworzyły derywaty z przyrostkiem -ś, przy 34 imionach odnajdujemy ich wcześniejsze warianty z morfemem -s (53,13 %).

źródło: Bazyli Tichoniuk: Imiona i ich formy na pograniczu polsko-białoruskim od XVI, 2000 (books.google.pl)

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	palatalizacja	palatalizacje
D.	palatalizacji	palatalizacji	neut
D.	palatalizacji	palatalizacyj	char
C.	palatalizacji	palatalizacjom
B.	palatalizację	palatalizacje
N.	palatalizacją	palatalizacjami
Ms.	palatalizacji	palatalizacjach
W.	palatalizacjo	palatalizacje

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

palatalizacja

(CZEGO)

Pochodzenie

internac.

ang. palatalization

fr. palatalisation

ros. palatalizacija

z łac. palatum 'podniebienie'

CHRONOLOGIZACJA:

1893, Jan Niecisław Baudouin de Courtenay, Próba teorji alternacyj fonetycznych, cz. 1, polona.pl

CHRONOLOGIZACJA POKAŻ WSZYSTKO

Data ostatniej modyfikacji: 16.02.2022