chrzęszczeć - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

być źródłem dźwięku, jaki wydają łamiące się lub ocierające się o siebie twarde przedmioty

Warianty

częściej chrzęścić

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

dźwięki

Cytaty

Wypalona słonecznym żarem ziemia chrzęszczała pod moimi stopami.

źródło: Internet: niewypowiedzianehistoryje.wordpress.com

Tak samo, jeżeli pokruszysz świeżą bułkę, to nie będzie chrzęszczała, ale jeżeli masz bułkę tartą, to może trochę chrzęścić.

źródło: Internet: hyperreal.info

Szli w tak ścisłej gromadzie, że ocierali się wzajemnie ramionami, ale tylko żwir chrzęszczał pod skórą sandałów, żadne słowo nie obniżyło wysoko wspiętej ciszy.

źródło: Jan Parandowski: Pisma wybrane, tom 1, 1955 (books.google.pl)

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	chrzęszczę	chrzęszczymy
2 os.	chrzęszczysz	chrzęszczycie
3 os.	chrzęszczy	chrzęszczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	chrzęszczałem +(e)m chrzęszczał	chrzęszczałam +(e)m chrzęszczała	chrzęszczałom +(e)m chrzęszczało	chrzęszczeliśmy +(e)śmy chrzęszczeli	chrzęszczałyśmy +(e)śmy chrzęszczały
2 os.	chrzęszczałeś +(e)ś chrzęszczał	chrzęszczałaś +(e)ś chrzęszczała	chrzęszczałoś +(e)ś chrzęszczało	chrzęszczeliście +(e)ście chrzęszczeli	chrzęszczałyście +(e)ście chrzęszczały
3 os.	chrzęszczał	chrzęszczała	chrzęszczało	chrzęszczeli	chrzęszczały

bezosobnik: chrzęszczano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę chrzęszczał będę chrzęszczeć	będę chrzęszczała będę chrzęszczeć	będę chrzęszczało będę chrzęszczeć	będziemy chrzęszczeli będziemy chrzęszczeć	będziemy chrzęszczały będziemy chrzęszczeć
2 os.	będziesz chrzęszczał będziesz chrzęszczeć	będziesz chrzęszczała będziesz chrzęszczeć	będziesz chrzęszczało będziesz chrzęszczeć	będziecie chrzęszczeli będziecie chrzęszczeć	będziecie chrzęszczały będziecie chrzęszczeć
3 os.	będzie chrzęszczał będzie chrzęszczeć	będzie chrzęszczała będzie chrzęszczeć	będzie chrzęszczało będzie chrzęszczeć	będą chrzęszczeli będą chrzęszczeć	będą chrzęszczały będą chrzęszczeć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		chrzęszczmy
2 os.	chrzęszcz	chrzęszczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	chrzęszczałbym bym chrzęszczał	chrzęszczałabym bym chrzęszczała	chrzęszczałobym bym chrzęszczało	chrzęszczelibyśmy byśmy chrzęszczeli	chrzęszczałybyśmy byśmy chrzęszczały
2 os.	chrzęszczałbyś byś chrzęszczał	chrzęszczałabyś byś chrzęszczała	chrzęszczałobyś byś chrzęszczało	chrzęszczelibyście byście chrzęszczeli	chrzęszczałybyście byście chrzęszczały
3 os.	chrzęszczałby by chrzęszczał	chrzęszczałaby by chrzęszczała	chrzęszczałoby by chrzęszczało	chrzęszczeliby by chrzęszczeli	chrzęszczałyby by chrzęszczały

bezosobnik: chrzęszczano by

bezokolicznik: chrzęszczeć

imiesłów przysłówkowy współczesny: chrzęszcząc

gerundium: chrzęszczenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	chrzęszczenie	chrzęszczenia
D.	chrzęszczenia	chrzęszczeń
C.	chrzęszczeniu	chrzęszczeniom
B.	chrzęszczenie	chrzęszczenia
N.	chrzęszczeniem	chrzęszczeniami
Ms.	chrzęszczeniu	chrzęszczeniach
W.	chrzęszczenie	chrzęszczenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: chrzęszczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	chrzęszczący	chrzęszczący	chrzęszczący	chrzęszczące	chrzęszcząca
D.	chrzęszczącego	chrzęszczącego	chrzęszczącego	chrzęszczącego	chrzęszczącej
C.	chrzęszczącemu	chrzęszczącemu	chrzęszczącemu	chrzęszczącemu	chrzęszczącej
B.	chrzęszczącego	chrzęszczącego	chrzęszczący	chrzęszczące	chrzęszczącą
N.	chrzęszczącym	chrzęszczącym	chrzęszczącym	chrzęszczącym	chrzęszczącą
Ms.	chrzęszczącym	chrzęszczącym	chrzęszczącym	chrzęszczącym	chrzęszczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	chrzęszczący	chrzęszczący	chrzęszczące	chrzęszczące
D.	chrzęszczących	chrzęszczących	chrzęszczących	chrzęszczących
C.	chrzęszczącym	chrzęszczącym	chrzęszczącym	chrzęszczącym
B.	chrzęszczących	chrzęszczących	chrzęszczących	chrzęszczące
N.	chrzęszczącymi	chrzęszczącymi	chrzęszczącymi	chrzęszczącymi
Ms.	chrzęszczących	chrzęszczących	chrzęszczących	chrzęszczących

odpowiedniki aspektowe: chrzęstnąć , chrzęsnąć , chrząstnąć , chrząsnąć

Składnia

+

chrzęszczeć

+

(GDZIE)

Pochodzenie

Wyrażenie dźwiękonaśladowcze