jod
-
chem. krystaliczna substancja o ciemnofioletowej barwie występująca w przyrodzie w roślinach morskich i w wodzie morskiej, a w ciele ludzkim głównie w tarczycy, wykorzystywana w przemyśle i lecznictwie
-
CZŁOWIEK I PRZYRODA
Ziemia
minerały i pierwiastki
CZŁOWIEK I TECHNIKA
Przemysł
materiały używane w przemyśle -
hiperonimy: substancja
-
- radioaktywny jod; jod promieniotwórczy
- jod i brom; sól i jod
- dawka, roztwór, źródło; ilość, zawartość; brak, niedobór jodu
- jod występuje gdzieś
- wdychać jod
- pooddychać; nasycony jodem
-
Już w VII wieku chińscy lekarze stosowali do leczenia wola różne wodorosty oraz zioła z roślin rosnących na lądzie. Obecnie analiza chemiczna ustaliła, że są to wszystko rośliny bogate w jod, a więc właśnie w ten główny składnik leków zalecany przez medycynę europejską w takich przypadkach.
źródło: NKJP: Lucjan Wolanowski: Upał i gorączka, 1970
W chwili ogłoszenia komunikatu o zagrożeniu promieniowaniem zarządzono, jak wiemy, prewencję. Było nią owo zażywanie jodu przez dzieci, wystrzeganie się mleka od krów karmionych świeżą trawą, ostrożność w kontakcie z zieleniną.
źródło: NKJP: Teodor Krzysztof Toeplitz: Mój wybór: rzeczy mniejsze, 1998
Najczęściej jako wskaźnik stosuje się wodny roztwór skrobi, która tworzy z jodem addycyjny związek o intensywnie niebieskim zabarwieniu.
źródło: NKJP: Mirosława Deka: Laboratorium analizy ilościowej, 1989
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza liczba mnoga M. jod
jody
D. jodu
jodów
C. jodowi
jodom
B. jod
jody
N. jodem
jodami
Ms. jodzie
jodach
W. jodzie
jody
Inne uwagi
Zwykle lp
-
fr. iode
z gr. iṓdēs 'fioletowy, fiołkowy'
Nazwa wprowadzona przez francuskiego chemika Josepha Louisa Gay-Lussaca