zanieczyścić

  • spowodować pojawienie się gdzieś szkodliwych substancji lub brudu
  • CZŁOWIEK I PRZYRODA

    Ziemia

    ochrona i zanieczyszczenie środowiska

    • zanieczyścić atmosferę, Bałtyk, glebę, jezioro, morze, potok, powietrze, rzekę, studnię, środowisko, wodę; chodnik, odzież, podłogę, sedes, toaletę, trawnik, wagon
    • zanieczyścić bakteriami, błotem, chemikaliami, dymem, dwutlenkiem węgla, olejem, rtęcią, spalinami, ściekami, tlenkiem węgla, toksynami
    • przeciwdziałać, zapobiegać zanieczyszczeniu
    • zanieczyszczenie środowiska; zanieczyszczone minerały, zboże
    • zanieczyszczony materiał
  • Powietrze jest zanieczyszczone przez przemysł, zadymione przez palaczy, w biurach i samochodach wysuszone przez klimatyzację.

    źródło: KWSJP: Wojciech Pietrzak: Odélys - powrót do raju, Pani, 1995, nr 5

    Jezdnia nadal jest zanieczyszczona błotem, ale co jakiś czas pojawia się pracownik żwirowni z łopatą i przynajmniej z grubsza drogę oczyszcza.

    źródło: NKJP: Gazeta Goleniowska, 2007-12-16

    Zatokę Minamata osuszono, a muł zanieczyszczony rtęcią usunięto z dna.

    źródło: KWSJP: Wiktoria Sobczyk: Substancje obce w żywności, 2000

    W Poznaniu wsiadło jakichś dwóch obywateli, bardzo szybko wypili flaszkę wódki i sporo piw. Jeden z nich na migi zaczął nagabywać siedzącego w przedziale Amerykanina, aby sprzedał mu swoje papierosy [...]. W tym czasie drugi zanieczyścił wagon.

    źródło: KWSJP: Teodor Krzysztof Toeplitz: Mój wybór: rzeczy mniejsze, 1998

    Jeżeli toner zanieczyści odzież, ostrożnie ją wytrzep.

    źródło: Internet

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. zanieczyszczę
    zanieczyścimy
    2 os. zanieczyścisz
    zanieczyścicie
    3 os. zanieczyści
    zanieczyszczą

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. zanieczyściłem
    +(e)m zanieczyścił
    zanieczyściłam
    +(e)m zanieczyściła
    zanieczyściłom
    +(e)m zanieczyściło
    zanieczyściliśmy
    +(e)śmy zanieczyścili
    zanieczyściłyśmy
    +(e)śmy zanieczyściły
    2 os. zanieczyściłeś
    +(e)ś zanieczyścił
    zanieczyściłaś
    +(e)ś zanieczyściła
    zanieczyściłoś
    +(e)ś zanieczyściło
    zanieczyściliście
    +(e)ście zanieczyścili
    zanieczyściłyście
    +(e)ście zanieczyściły
    3 os. zanieczyścił
    zanieczyściła
    zanieczyściło
    zanieczyścili
    zanieczyściły

    bezosobnik: zanieczyszczono

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. zanieczyśćmy
    2 os. zanieczyść
    zanieczyśćcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. zanieczyściłbym
    bym zanieczyścił
    zanieczyściłabym
    bym zanieczyściła
    zanieczyściłobym
    bym zanieczyściło
    zanieczyścilibyśmy
    byśmy zanieczyścili
    zanieczyściłybyśmy
    byśmy zanieczyściły
    2 os. zanieczyściłbyś
    byś zanieczyścił
    zanieczyściłabyś
    byś zanieczyściła
    zanieczyściłobyś
    byś zanieczyściło
    zanieczyścilibyście
    byście zanieczyścili
    zanieczyściłybyście
    byście zanieczyściły
    3 os. zanieczyściłby
    by zanieczyścił
    zanieczyściłaby
    by zanieczyściła
    zanieczyściłoby
    by zanieczyściło
    zanieczyściliby
    by zanieczyścili
    zanieczyściłyby
    by zanieczyściły

    bezosobnik: zanieczyszczono by

    bezokolicznik: zanieczyścić

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: zanieczyściwszy

    gerundium: zanieczyszczenie

    imiesłów przymiotnikowy bierny: zanieczyszczony

    odpowiednik aspektowy: zanieczyszczać

  • bez ograniczeń + zanieczyścić +
    CO + CZYM
  • Zob.  czysty 

CHRONOLOGIZACJA:
SJPXVII
SL
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP
Data ostatniej modyfikacji: 15.12.2014