Jak korzystać ze słownika?

dłoń

  • Definicja
    końcowa chwytna część ręki (kończyny), wyposażona w pięć palców
  • Kwalifikacja tematyczna

    CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

    Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

    części ciała, elementy i substancje składowe

  • Relacje znaczeniowe
    synonimy:  ręka
  • Połączenia
    • lewa, prawa; druga; jej, jego, moja, swoja; ciepła, chłodna; spocona, sucha; długa, drobna, gładka, mocna, potężna, pulchna, silna, szczupła, szeroka, wąska, wątła, wielka, wiotka; ciężka; otwarta, wyciągnięta; dziewczęca, kobieca, męska, starcza dłoń; całe, smagłe; zręczne dłonie
    • jedna dłoń; dwie, obie dłonie
    • dłoń z rozcapierzonymi, z rozprostowanymi, z wyprostowanymi ... palcami
    • dłoń w rękawiczce
    • (odciski) palców i dłoni
    • grzbiet, kant, kostki, kości, palce, przegub, skóra, wierzch, wnętrze; odcisk; dotyk, uścisk; gest, ruch dłoni
    • daszek, trąbka z dłoni
    • z filiżanką, z komórką, z papierosem, z walizką; z pistoletem, z szablą ... w dłoni
    • całować, pocałować; cofnąć, unieść, wyciągnąć, uścisnąć komuś, położyć na czymś, przyłożyć do czegoś, ująć czyjąś, zacisnąć w pięść dłoń
    • coś wypadło komuś; wróżyć z dłoni
    • klaskać w dłonie
    • obracać coś, ściskać coś, trzymać coś w dłoni; chować, ukryć twarz w dłoniach
    • (składać, złożyć) dłonie jak do modlitwy
  • Cytaty

    Ostatecznie zostałam zaproszona na festiwal gwiazd, odcisnęłam dłoń w Alei Gwiazd.

    źródło: NKJP: Iskra boża, Dziennik Polski, 2001-08-20

    Szkolono je w zakresie rozumienia symboli, wróżenia z dłoni i znaków porozrzucanych na ciele, uczono magii i iluzji [...].

    źródło: NKJP: Krzysztof Mroziewicz: Hinduski Makiawel, Gazeta Wyborcza, 1999-01-02

    Dłonie Posła i Ministra trochę zawsze mnie niepokoją. Są to dłonie bardzo arystokratyczne, wysmukłe i proporcjonalne, ale jakoś tak podejrzanie zadbane.

    źródło: NKJP: Dawid Bieńkowski: Biało-czerwony, 2007

    Smarujemy wilgotne ciało środkiem złuszczającym, a następnie masujemy dłońmi, rękawicą z trawy morskiej albo specjalną szorstką gąbką.

    źródło: NKJP: Małgorzata Lorkowska: Nawilżone, gładkie, opalone, Gazeta Wyborcza, 1998-04-24

    W dłoniach trzymali kieliszki wypełnione szampanem.

    źródło: NKJP: Marek Ławrynowicz: Diabeł na dzwonnicy, 1996
  • Odmiana

    część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: ż

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. dłoń
    		 dłonie
    D. dłoni
    		 dłoni
    C. dłoni
    		 dłoniom
    B. dłoń
    		 dłonie
    N. dłonią
    		 dłońmi
    rzadziej dłoniami
    Ms. dłoni
    		 dłoniach
    W. dłoni
    		 dłonie
  • Pochodzenie

    psł. *dolnь

CHRONOLOGIZACJA:
1471, SStp
CHRONOLOGIZACJA FRAZEOLOGIZMY POKAŻ WSZYSTKO
Data ostatniej modyfikacji: 02.12.2023