karczma

  • dawniej budynek lub pomieszczenie przeznaczone na spotkania i zabawy ludowe, w którym sprzedawano posiłki i trunki
  • Współcześnie wyraz odnoszony do lokali gastronomicznych o wystroju nawiązującym do tradycji dawnych karczm.
    Używane w nazwach własnych, np. Biała Karczma, Karczma u Walusia, Michałowa Karczma, Karczma Śląska.

  • CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

    Jedzenie i jego przygotowanie

    miejsca, osoby, przedmioty, sytuacje związane z jedzeniem

  • synonimy:  oberża
    hiperonimy:  lokal
    • drewniana; dworska, żydowska; wiejska; regionalna, tradycyjna; stylowa; miejscowa, najbliższa, przydrożna; dawna, stara, zabytkowa; słynna, znana; pusta karczma
    • karczma z Podwilka, z Rajska, ...
    • karczma z wyszynkiem
    • karczma w Bielanach, w Kościelisku, ...
    • karczma i młyn, karczma i zajazd
    • biesiada, posiady, spotkanie w karczmie
    • karczma stoi, zaprasza; powstała gdzieś
    • prowadzić, wybudować; odwiedzić karczmę
    • siedzieć, przesiadywać w karczmie
  • W karczmie Króla nie tylko można było zaspokoić swój głód i pragnienie. Właściciel organizował wieczorki taneczne i wycieczki. Pod karczmą czekały konie, które chętnych zawoziły w Tatry czy w Pieniny.

    źródło: NKJP: Kulturalny Janosik, Tygodnik Podhalański, 1999

    Tańce w przydrożnych karczmach, wesela, wyścigi wiejskich wozów, brawura woźniców i weselnych drużbów - to wszystko pociągało malarzy malujących sceny rodzajowe.

    źródło: NKJP: Andrzej Warzecha, Malarstwo rodzajowe, Dziennik Polski, 2001-06-06

    Najsłynniejsza wśród tych karczem była podobno karczma mojego późniejszego dziadka, w samym rynku, naprzeciw ratusza. Nie mówiło się zresztą nigdy karczma, lecz restauracja, bo karczmy tylko na wsiach są, obruszała się matka, gdy ktoś powiedział karczma.

    źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996

    - Wydaliśmy już 248 zezwoleń na sprzedaż alkoholi. Do rady napływają kolejne wnioski, miasto gwałtownie się rozrasta, przybywa karczm regionalnych, szałasów - argumentowali radni. Niektórzy z nich zastanawiali się w ogóle nad celowością limitu.

    źródło: NKJP: (RAV): Picie w 300 punktach, Dziennik Polski, 2001-11-29

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: ż

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. karczma
    karczmy
    D. karczmy
    karczem
    C. karczmie
    karczmom
    B. karczmę
    karczmy
    N. karczmą
    karczmami
    Ms. karczmie
    karczmach
    W. karczmo
    karczmy

    Inne uwagi

    W D. lm używa się również formy karczm

  • psł. *kr̥čьma 'gospoda, oberża'

CHRONOLOGIZACJA:
SStp
SPXVI
SKN
SJPXVII
STR
SL
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP
Data ostatniej modyfikacji: 17.01.2014