błagać
-
prosić o coś bardzo mocno i pokornie
-
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Relacje międzyludzkie
określenia relacji międzyludzkich -
hiperonimy: prosić
-
- lud błaga
- błagać litości, pomocy
- błagać matkę, ojca; papieża; policjantów, urzędników; Boga, bogów, Pana
- błagać o jałmużnę; o pomoc, o ratunek; o przebaczenie, o rozgrzeszenie, o wybaczenie; o litość, o łaskę, o miłosierdzie; o życie
- błagać z płaczem
- błagać !?pokornie; w duchu
- błagać i prosić; płakać i błagać, przepraszać i błagać
-
Często myślał o młodym Niemcu, który żołnierza rosyjskiego błagał o życie. Klęknął przy nim, ręce złożył jak do modlitwy.
źródło: NKJP: Violetta Polak: Półtora miliona za żołnierza, Gazeta Wyborcza, 1993-11-15
Gardził wtedy Niemcami i tymi, którzy skomląc żałośnie [...], błagali o łaskę śmiejącego się strażnika.
źródło: NKJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1975
Kiedyś w nocy złapano w wiosce dwóch rosyjskich żołnierzy, którzy próbowali okraść sklep. Błagali, żeby ich nie wydawać partyzantom z gór w niewolę, mówili, że głodują.
źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Wieże z kamienia, 2004
Na Mokotowie, gdy wysiadłem z więźniarki i zobaczyłem 'ścieżkę zdrowia', jako człowiek 51-letni i najstarszy z grupy, na kolanach z płaczem błagałem litości.
źródło: NKJP: Radomski cud niepamięci, Dziennik Polski, 2001-12-08
Mama jest sama z młodszymi siostrami, bez pieniędzy – ojca w domu nie ma, rozdzieliła nas wojna – klęczy przede mną i błaga: – Nie odchodź, Kubuś-synku!
źródło: NKJP: Henryk Rozpędowski: Charleston, 2002
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. błagam
błagamy
2 os. błagasz
błagacie
3 os. błaga
błagają
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. błagałem
+(e)m błagał
błagałam
+(e)m błagała
błagałom
+(e)m błagało
błagaliśmy
+(e)śmy błagali
błagałyśmy
+(e)śmy błagały
2 os. błagałeś
+(e)ś błagał
błagałaś
+(e)ś błagała
błagałoś
+(e)ś błagało
błagaliście
+(e)ście błagali
błagałyście
+(e)ście błagały
3 os. błagał
błagała
błagało
błagali
błagały
bezosobnik: błagano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę błagał
będę błagać
będę błagała
będę błagać
będę błagało
będę błagać
będziemy błagali
będziemy błagać
będziemy błagały
będziemy błagać
2 os. będziesz błagał
będziesz błagać
będziesz błagała
będziesz błagać
będziesz błagało
będziesz błagać
będziecie błagali
będziecie błagać
będziecie błagały
będziecie błagać
3 os. będzie błagał
będzie błagać
będzie błagała
będzie błagać
będzie błagało
będzie błagać
będą błagali
będą błagać
będą błagały
będą błagać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. błagajmy
2 os. błagaj
błagajcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. błagałbym
bym błagał
błagałabym
bym błagała
błagałobym
bym błagało
błagalibyśmy
byśmy błagali
błagałybyśmy
byśmy błagały
2 os. błagałbyś
byś błagał
błagałabyś
byś błagała
błagałobyś
byś błagało
błagalibyście
byście błagali
błagałybyście
byście błagały
3 os. błagałby
by błagał
błagałaby
by błagała
błagałoby
by błagało
błagaliby
by błagali
błagałyby
by błagały
bezosobnik: błagano by
bezokolicznik: błagać
imiesłów przysłówkowy współczesny: błagając
gerundium: błaganie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. błaganie
błagania
D. błagania
błagań
C. błaganiu
błaganiom
B. błaganie
błagania
N. błaganiem
błaganiami
Ms. błaganiu
błaganiach
W. błaganie
błagania
imiesłów przymiotnikowy czynny: błagający
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. błagający
błagający
błagający
błagające
błagająca
D. błagającego
błagającego
błagającego
błagającego
błagającej
C. błagającemu
błagającemu
błagającemu
błagającemu
błagającej
B. błagającego
błagającego
błagający
błagające
błagającą
N. błagającym
błagającym
błagającym
błagającym
błagającą
Ms. błagającym
błagającym
błagającym
błagającym
błagającej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. błagający
błagający
błagające
błagające
D. błagających
błagających
błagających
błagających
C. błagającym
błagającym
błagającym
błagającym
B. błagających
błagających
błagających
błagające
N. błagającymi
błagającymi
błagającymi
błagającymi
Ms. błagających
błagających
błagających
błagających
imiesłów przymiotnikowy bierny: błagany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. błagany
błagany
błagany
błagane
błagana
D. błaganego
błaganego
błaganego
błaganego
błaganej
C. błaganemu
błaganemu
błaganemu
błaganemu
błaganej
B. błaganego
błaganego
błagany
błagane
błaganą
N. błaganym
błaganym
błaganym
błaganym
błaganą
Ms. błaganym
błaganym
błaganym
błaganym
błaganej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. błagani
błagani
błagane
błagane
D. błaganych
błaganych
błaganych
błaganych
C. błaganym
błaganym
błaganym
błaganym
B. błaganych
błaganych
błaganych
błagane
N. błaganymi
błaganymi
błaganymi
błaganymi
Ms. błaganych
błaganych
błaganych
błaganych
-
Rzosobowy + błagać + (KOGO) + o CORzosobowy + błagać + (KOGO) + żeby ZDANIERzosobowy + błagać + CZEGORzosobowy + błagać + MOWA WPROST -
st.czes. blahati 'wielbić'
-
Uznawane za niepoprawne w połączeniu: pokornie błagać
Inne znaczenie: 'łagodzić'