wykupić się
-
uwolnić się od jakiejś niekorzystnej sytuacji, płacąc lub dając coś komuś, kto tę sytuację spowodował
-
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Zasady współżycia społecznego
stosunki, grupy i organizacje społeczne
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Tradycja
zwyczaje i obyczaje
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Finanse
czynności, przedmioty związane z pieniędzmi -
- biskup, dziadek wykupił się
- wykupić się oficerowi, oprawcom
- wykupić się pieniędzmi, datkiem, fantem, wódką
- wykupić się od służby (w wojsku), od śmierci
- wykupić się z aresztu, z niewoli, z obowiązku służby wojskowej, z rąk piratów, zabójców...
-
Przy wigilijnym stole niezmiennie opowiada się historię, jak to dziadek wykupił się oficerowi Wehrmachtu cenną sztabką.
źródło: NKJP: Paweł Filus: Na błysk, Polityka, 2006-01-14
Z łatwością mógł wykupić się z niewoli i wrócić do ojczyzny, ale nie chciał zostawiać rodziny.
źródło: NKJP: Jacek Hugo-Bader: Rowerem przez Azję, Dodatek do Gazety Wyborczej, 1998-11-27
W ręce gestapo wydawano Żydów niezamożnych, nie będących w stanie wykupić się z rąk oprawców.
źródło: NKJP: Polacy i ich odpowiedzialność za zagładę Żydów, forum.historia.org.pl, 2008-11-03
Policjanci krakowscy i małopolscy zgodnie odpowiadają, iż nie mieli dotąd zgłoszeń od mieszkańców, którym przeszkadzają zwyczaje radosnego trąbienia na cześć nowożeńców, ani też w sprawie „bram”, na których przejeżdżający muszą wykupić się datkiem lub fantem.
źródło: NKJP: NKJP: (MM): Radosne trąbienie, Dziennik Polski, 2000-09-25
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. wykupię się
wykupimy się
2 os. wykupisz się
wykupicie się
3 os. wykupi się
wykupią się
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. wykupiłem się
+(e)m się wykupił
wykupiłam się
+(e)m się wykupiła
wykupiłom się
+(e)m się wykupiło
wykupiliśmy się
+(e)śmy się wykupili
wykupiłyśmy się
+(e)śmy się wykupiły
2 os. wykupiłeś się
+(e)ś się wykupił
wykupiłaś się
+(e)ś się wykupiła
wykupiłoś się
+(e)ś się wykupiło
wykupiliście się
+(e)ście się wykupili
wykupiłyście się
+(e)ście się wykupiły
3 os. wykupił się
wykupiła się
wykupiło się
wykupili się
wykupiły się
bezosobnik: wykupiono się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. wykupmy się
2 os. wykup się
wykupcie się
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. wykupiłbym się
bym się wykupił
wykupiłabym się
bym się wykupiła
wykupiłobym się
bym się wykupiło
wykupilibyśmy się
byśmy się wykupili
wykupiłybyśmy się
byśmy się wykupiły
2 os. wykupiłbyś się
byś się wykupił
wykupiłabyś się
byś się wykupiła
wykupiłobyś się
byś się wykupiło
wykupilibyście się
byście się wykupili
wykupiłybyście się
byście się wykupiły
3 os. wykupiłby się
by się wykupił
wykupiłaby się
by się wykupiła
wykupiłoby się
by się wykupiło
wykupiliby się
by się wykupili
wykupiłyby się
by się wykupiły
bezosobnik: wykupiono by się
bezokolicznik: wykupić się
imiesłów przysłówkowy uprzedni: wykupiwszy się
gerundium: wykupienie się
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. wykupienie się
wykupienia się
D. wykupienia się
wykupień się
C. wykupieniu się
wykupieniom się
B. wykupienie się
wykupienia się
N. wykupieniem się
wykupieniami się
Ms. wykupieniu się
wykupieniach się
W. wykupienie się
wykupienia się
odpowiednik aspektowy: wykupywać się
-
Rzosobowy + wykupić się + z CZEGORzosobowy + wykupić się + od CZEGO -
Zob. kupić
STR
SL
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP