ustrzec - Wielki słownik języka polskiego PAN

nie dopuścić do tego, by komuś stało się coś złego lub by coś uległo uszkodzeniu bądź zniszczeniu

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Relacje międzyludzkie

określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

synonimy:

ochronić
uchronić

ustrzec dzieci, klientów, kraj, miasto, rękopisy, biżuterię
ustrzec od cierpienia, od grzechu, od klęski, od najgorszego, od samotności, od trosk, od zagłady, od złego
ustrzec przed błędami, przed infekcją, przed kradzieżą, przed niebezpieczeństwem, przed nieszczęściem, przed zejściem na złą drogę; przed wandalami, przed złymi ludźmi

	Dla oszczędnej i moralnej ks. Apolonii rozrzutność i rozwiązłość niewiernego męża były przyczyną wiecznej udręki. Czyniła też wszystko, aby ustrzec od wad ojcowskich ukochanego jedynaka. źródło: KWSJP: Marian Brandys: Nieznany Książę Poniatowski, 1960
	Stalingrad, wstrzymując na sobie potęgę bolszewicką, pozwolił na zorganizowanie obrony na tyłach, ustrzegł Niemcy od pewnej klęski. źródło: KWSJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem, 1957
	Czy potrafię ją ustrzec od zetknięcia z chorymi, których sam widok przeraża? źródło: KWSJP: Jan Dobraczyński: Listy Nikodema, 1951
	Miała żal do generała. Uważała, że ojciec powinien był ustrzec synów przed nieszczęściem. źródło: KWSJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997
	Analiza przytoczonych elementów programowania i projektowania, przeprowadzona umiejętnie i odpowiednim czasie, może ustrzec przed podejmowaniem błędnych decyzji. źródło: KWSJP: Marian Bartnicki: Inwestować taniej i z większymi efektami, prasa, 1959

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ustrzegłem +(e)m ustrzegł	ustrzegłam +(e)m ustrzegła	ustrzegłom +(e)m ustrzegło	ustrzegliśmy +(e)śmy ustrzegli	ustrzegłyśmy +(e)śmy ustrzegły
2 os.	ustrzegłeś +(e)ś ustrzegł	ustrzegłaś +(e)ś ustrzegła	ustrzegłoś +(e)ś ustrzegło	ustrzegliście +(e)ście ustrzegli	ustrzegłyście +(e)ście ustrzegły
3 os.	ustrzegł	ustrzegła	ustrzegło	ustrzegli	ustrzegły

bezosobnik: ustrzeżono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		ustrzeżmy
2 os.	ustrzeż	ustrzeżcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ustrzegłbym bym ustrzegł	ustrzegłabym bym ustrzegła	ustrzegłobym bym ustrzegło	ustrzeglibyśmy byśmy ustrzegli	ustrzegłybyśmy byśmy ustrzegły
2 os.	ustrzegłbyś byś ustrzegł	ustrzegłabyś byś ustrzegła	ustrzegłobyś byś ustrzegło	ustrzeglibyście byście ustrzegli	ustrzegłybyście byście ustrzegły
3 os.	ustrzegłby by ustrzegł	ustrzegłaby by ustrzegła	ustrzegłoby by ustrzegło	ustrzegliby by ustrzegli	ustrzegłyby by ustrzegły

bezosobnik: ustrzeżono by

bezokolicznik: ustrzec

imiesłów przysłówkowy uprzedni: ustrzegłszy

gerundium: ustrzeżenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: ustrzeżony

odpowiednik aspektowy: strzec

+

ustrzec

+

KOGO/CO + przed KIM/CZYM | od CZEGO

Zob. strzec