uniknąć

  • zdołać nie doświadczyć czegoś złego
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Ocena i wartościowanie

    wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

    • uniknąć aresztowania, błędów, ciosu, kary, katastrofy, kłopotów, kolizji, kompromitacji, konfliktów, kolejek, konsekwencji, korków, najgorszego, niebezpieczeństwa, nieporozumień, (przykrych) niespodzianek, nieszczęścia, odpowiedzialności, płacenia, podejrzeń, pomyłek, problemów, przeziębienia, rozczarowań, rozlewu krwi, ryzyka, skandalu, strat, śmierci, tragedii, więzienia, wojny, zagłady, zagrożenia, zamieszania, zarzutów, (czołowego) zderzenia
    • w jakiś sposób uniknąć czegoś
    • cudem, szczęśliwie uniknąć czegoś
    • chcieć, pragnąć, próbować, usiłować, zdołać; można; coś pozwala czegoś uniknąć
  • Nie groziło mi już ani pobicie, ani [...] ujawnienie mojego występku przed ludźmi. Proboszcz będzie wolał uniknąć skandalu.

    źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1995

    Kiedy stało się oczywiste, że wojny uniknąć się nie da, zaczął spędzać coraz więcej godzin przy odbiorniku radiowym.

    źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Kisielewscy: Jan August, Zygmunt, Stefan, Wacek, 2006

    Obaj uniknęli kary, bo rzecz załatwiono bez rozgłosu.

    źródło: NKJP: Stanisław Milewski: Ciemne sprawy międzywojnia, 2002

    Może Polska i uniknęła recesji, ale wyższy poziom bezrobocia i rosnąca inflacja wywierają sporą presję finansową na gospodarstwa domowe.

    źródło: NKJP: AM: Genworth Financial: polscy konsumenci są niestabilni finansowo, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2009-11-27

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. uniknę
    unikniemy
    2 os. unikniesz
    unikniecie
    3 os. uniknie
    unikną

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. uniknąłem
    +(e)m uniknął
    uniknęłam
    +(e)m uniknęła
    uniknęłom
    +(e)m uniknęło
    uniknęliśmy
    +(e)śmy uniknęli
    uniknęłyśmy
    +(e)śmy uniknęły
    2 os. uniknąłeś
    +(e)ś uniknął
    uniknęłaś
    +(e)ś uniknęła
    uniknęłoś
    +(e)ś uniknęło
    uniknęliście
    +(e)ście uniknęli
    uniknęłyście
    +(e)ście uniknęły
    3 os. uniknął
    uniknęła
    uniknęło
    uniknęli
    uniknęły

    bezosobnik: uniknięto

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. uniknijmy
    2 os. uniknij
    uniknijcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. uniknąłbym
    bym uniknął
    uniknęłabym
    bym uniknęła
    uniknęłobym
    bym uniknęło
    uniknęlibyśmy
    byśmy uniknęli
    uniknęłybyśmy
    byśmy uniknęły
    2 os. uniknąłbyś
    byś uniknął
    uniknęłabyś
    byś uniknęła
    uniknęłobyś
    byś uniknęło
    uniknęlibyście
    byście uniknęli
    uniknęłybyście
    byście uniknęły
    3 os. uniknąłby
    by uniknął
    uniknęłaby
    by uniknęła
    uniknęłoby
    by uniknęło
    uniknęliby
    by uniknęli
    uniknęłyby
    by uniknęły

    bezosobnik: uniknięto by

    bezokolicznik: uniknąć

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: uniknąwszy

    gerundium: uniknięcie

    odpowiednik aspektowy: unikać

  • bez ograniczeń + uniknąć +
    CZEGO
  • Zob. niknąć

CHRONOLOGIZACJA:
XVII w., Bor
Data ostatniej modyfikacji: 06.06.2014