ostrzegać - Wielki słownik języka polskiego PAN

powiadamiać kogoś o możliwym zagrożeniu

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Relacje międzyludzkie

określenia relacji międzyludzkich

hiperonimy:

uprzedzać

lekarz, opozycja, policja, psycholog, rząd ostrzega; meteorolodzy, służby drogowe ostrzegają
ostrzegać kierowców, ludzi, mieszkańców, młodzież, nabywców, społeczeństwo
ostrzegać dźwiękiem, klaksonem, sygnałem
ostrzegać o chorobie, o możliwości czegoś, o pożarze, o czyichś zamiarach
ostrzegać przed atakiem, przed bombardowaniem, przed gołoledzią, przed konsekwencjami, przed niebezpieczeństwem, przed powodzią, przed ryzykiem, przed skutkami czegoś, przed totalitaryzmem, przed zagrożeniem; przed hakerami, przed oszustami, przed policją, przed złodziejami

	Eksperci ONZ ustalili, że na afgańskim terytorium [...] może się znajdować nawet 10 mln min. Tylko gdzieniegdzie dostrzec można tabliczki ostrzegające przed niebezpieczeństwem. źródło: KWSJP: Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, 1999
	Wysyłałem uczniów na zewnątrz, by ostrzegali o zbliżaniu się talibów. Z nimi nigdy nic nie było wiadomo. źródło: KWSJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2000
	Policja ostrzega, by nie wchodzić na cienką powierzchnię lodu. Apeluje do rodziców o rozsądek. źródło: KWSJP: kry: Osiem ofiar przechadzek po cienkim lodzie, Życie, 2000, nr 17
	Ostrzegam cię, że napotkasz zasadnicze trudności. źródło: KWSJP: Sławomir Mrożek: Teatr 4, 1967
	- Kurierzy będą jutro, nie zapomnij o sprawozdaniach - ostrzegał Tereya. źródło: KWSJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ostrzegałem +(e)m ostrzegał	ostrzegałam +(e)m ostrzegała	ostrzegałom +(e)m ostrzegało	ostrzegaliśmy +(e)śmy ostrzegali	ostrzegałyśmy +(e)śmy ostrzegały
2 os.	ostrzegałeś +(e)ś ostrzegał	ostrzegałaś +(e)ś ostrzegała	ostrzegałoś +(e)ś ostrzegało	ostrzegaliście +(e)ście ostrzegali	ostrzegałyście +(e)ście ostrzegały
3 os.	ostrzegał	ostrzegała	ostrzegało	ostrzegali	ostrzegały

bezosobnik: ostrzegano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę ostrzegał będę ostrzegać	będę ostrzegała będę ostrzegać	będę ostrzegało będę ostrzegać	będziemy ostrzegali będziemy ostrzegać	będziemy ostrzegały będziemy ostrzegać
2 os.	będziesz ostrzegał będziesz ostrzegać	będziesz ostrzegała będziesz ostrzegać	będziesz ostrzegało będziesz ostrzegać	będziecie ostrzegali będziecie ostrzegać	będziecie ostrzegały będziecie ostrzegać
3 os.	będzie ostrzegał będzie ostrzegać	będzie ostrzegała będzie ostrzegać	będzie ostrzegało będzie ostrzegać	będą ostrzegali będą ostrzegać	będą ostrzegały będą ostrzegać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		ostrzegajmy
2 os.	ostrzegaj	ostrzegajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ostrzegałbym bym ostrzegał	ostrzegałabym bym ostrzegała	ostrzegałobym bym ostrzegało	ostrzegalibyśmy byśmy ostrzegali	ostrzegałybyśmy byśmy ostrzegały
2 os.	ostrzegałbyś byś ostrzegał	ostrzegałabyś byś ostrzegała	ostrzegałobyś byś ostrzegało	ostrzegalibyście byście ostrzegali	ostrzegałybyście byście ostrzegały
3 os.	ostrzegałby by ostrzegał	ostrzegałaby by ostrzegała	ostrzegałoby by ostrzegało	ostrzegaliby by ostrzegali	ostrzegałyby by ostrzegały

bezosobnik: ostrzegano by

bezokolicznik: ostrzegać

imiesłów przysłówkowy współczesny: ostrzegając

gerundium: ostrzeganie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: ostrzegający

imiesłów przymiotnikowy bierny: ostrzegany

odpowiednik aspektowy: ostrzec

Zob. strzec