chronić się - Wielki słownik języka polskiego PAN

2.

chować się gdzieś, by uniknąć czegoś nieprzyjemnego lub niebezpiecznego

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

hiperonimy:

chować się

chronić się pod dachem
chronić się przed deszczem, przed mrozem, przed skwarem, przed śniegiem, przed upałem, przed wiatrem; przed bandytą, przed pościgiem
chronić się u rodziny, u sąsiadów
chronić się w domu, w kryjówce, w lesie, w schronie

	W czasie deszczu zające chronią się w lesie, pod krzakami lub w wysokich uprawach dających osłonę. źródło: KWSJP: Stanisław Godlewski: Vademecum myśliwego, 1955
	W bramie grupka ludzi chroniła się przed deszczem. źródło: KWSJP: Marek Hłasko: Ósmy dzień tygodnia, 1956
	W obozie wybuchły groźne rozruchy, Mojżesz i Aaron ledwie uszli z życiem, chroniąc się do świątyni. źródło: KWSJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963
	Mudżahedini uniemożliwiają mu ucieczkę do Indii. Nadżibullah chroni się w gmachu ONZ w Kabulu. źródło: KWSJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2000
	Dla wielu z nas - dorosłych wspomnienie ojca lub matki, oczekujących od domu wyłącznie świętego spokoju, chroniących się przed dziećmi za zamkniętymi drzwiami swoich pokoi, jest koszmarem. źródło: KWSJP: Wojciech Eichelberger: O co pytają dzieci? O miłości i wychowaniu, 1999

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	chroniłem się +(e)m się chronił	chroniłam się +(e)m się chroniła	chroniłom się +(e)m się chroniło	chroniliśmy się +(e)śmy się chronili	chroniłyśmy się +(e)śmy się chroniły
2 os.	chroniłeś się +(e)ś się chronił	chroniłaś się +(e)ś się chroniła	chroniłoś się +(e)ś się chroniło	chroniliście się +(e)ście się chronili	chroniłyście się +(e)ście się chroniły
3 os.	chronił się	chroniła się	chroniło się	chronili się	chroniły się

bezosobnik: chroniono się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się chronił będę się chronić	będę się chroniła będę się chronić	będę się chroniło będę się chronić	będziemy się chronili będziemy się chronić	będziemy się chroniły będziemy się chronić
2 os.	będziesz się chronił będziesz się chronić	będziesz się chroniła będziesz się chronić	będziesz się chroniło będziesz się chronić	będziecie się chronili będziecie się chronić	będziecie się chroniły będziecie się chronić
3 os.	będzie się chronił będzie się chronić	będzie się chroniła będzie się chronić	będzie się chroniło będzie się chronić	będą się chronili będą się chronić	będą się chroniły będą się chronić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		chrońmy się
2 os.	chroń się	chrońcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	chroniłbym się bym się chronił	chroniłabym się bym się chroniła	chroniłobym się bym się chroniło	chronilibyśmy się byśmy się chronili	chroniłybyśmy się byśmy się chroniły
2 os.	chroniłbyś się byś się chronił	chroniłabyś się byś się chroniła	chroniłobyś się byś się chroniło	chronilibyście się byście się chronili	chroniłybyście się byście się chroniły
3 os.	chroniłby się by się chronił	chroniłaby się by się chroniła	chroniłoby się by się chroniło	chroniliby się by się chronili	chroniłyby się by się chroniły

bezosobnik: chroniono by się

bezokolicznik: chronić się

imiesłów przysłówkowy współczesny: chroniąc się

gerundium: chronienie się

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: chroniący się

odpowiednik aspektowy: schronić się

Rz_żywotny

+

chronić się

+

(przed KIM/CZYM) + GDZIE

Zob. chronić