łożyć

  • książk.  ponosić koszty czegoś
  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Finanse

    czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

  • hiperonimy:  opłacać
    płacić
    • gmina, miasto, państwo; budżet łoży; samorządy łożą
    • łożyć pieniądze, środki
    • łożyć na dzieci; na budowę, na remont; na działalność; na edukację, na kulturę, na naukę, na oświatę, na sport; na utrzymanie, na wychowanie; na bezpieczeństwo; na jakieś cele
    • łożyć z budżetu
    • łożyć hojnie; chętnie
    • (nie) chcieć; musieć łożyć
    • obowiązek łożenia
  • Wiele łożył z własnej kieszeni na cele narodowe. Sam zakup broni i organizacja oddziałów kosztowała Sapiehę około 200 000 guldenów austriackich.

    źródło: NKJP: Stanisław Wasylewski: Życie polskie w XIX wieku, 2008

    [...] nasze niezbyt bogate państwo, nawet dzisiaj dość ubogie, łoży środki finansowe na kulturę, na wymianę, na przeróżne kwestie związane z działalnością organizacji mniejszości niemieckich.

    źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 22.06.2001

    Żydzi przyjeżdżają z zagranicy i kręcą nosem, że bożnice są w złym stanie [...]. Ale sami nie łożą na konserwację. Wszystkie bożnice odbudowano za polskie pieniądze.

    źródło: NKJP: Ariadna Machowska: Synagogi bez Tory, Gazeta Wyborcza, 1993-04-19

    Przyjęcie takiego rozwiązania oznaczałoby w praktyce, że IPN byłby bytem karłowatym, na którego utrzymanie szkoda byłoby łożyć pieniądze z kasy państwa.

    źródło: NKJP: Dokumentów nie brakuje, Dziennik Polski, 2000-05-30

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. łożę
    łożymy
    2 os. łożysz
    łożycie
    3 os. łoży
    łożą

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. łożyłem
    +(e)m łożył
    łożyłam
    +(e)m łożyła
    łożyłom
    +(e)m łożyło
    łożyliśmy
    +(e)śmy łożyli
    łożyłyśmy
    +(e)śmy łożyły
    2 os. łożyłeś
    +(e)ś łożył
    łożyłaś
    +(e)ś łożyła
    łożyłoś
    +(e)ś łożyło
    łożyliście
    +(e)ście łożyli
    łożyłyście
    +(e)ście łożyły
    3 os. łożył
    łożyła
    łożyło
    łożyli
    łożyły

    bezosobnik: łożono

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę łożył
    będę łożyć
    będę łożyła
    będę łożyć
    będę łożyło
    będę łożyć
    będziemy łożyli
    będziemy łożyć
    będziemy łożyły
    będziemy łożyć
    2 os. będziesz łożył
    będziesz łożyć
    będziesz łożyła
    będziesz łożyć
    będziesz łożyło
    będziesz łożyć
    będziecie łożyli
    będziecie łożyć
    będziecie łożyły
    będziecie łożyć
    3 os. będzie łożył
    będzie łożyć
    będzie łożyła
    będzie łożyć
    będzie łożyło
    będzie łożyć
    będą łożyli
    będą łożyć
    będą łożyły
    będą łożyć

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. łóżmy
    2 os. łóż
    łóżcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. łożyłbym
    bym łożył
    łożyłabym
    bym łożyła
    łożyłobym
    bym łożyło
    łożylibyśmy
    byśmy łożyli
    łożyłybyśmy
    byśmy łożyły
    2 os. łożyłbyś
    byś łożył
    łożyłabyś
    byś łożyła
    łożyłobyś
    byś łożyło
    łożylibyście
    byście łożyli
    łożyłybyście
    byście łożyły
    3 os. łożyłby
    by łożył
    łożyłaby
    by łożyła
    łożyłoby
    by łożyło
    łożyliby
    by łożyli
    łożyłyby
    by łożyły

    bezosobnik: łożono by

    bezokolicznik: łożyć

    imiesłów przysłówkowy współczesny: łożąc

    gerundium: łożenie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: łożący

    imiesłów przymiotnikowy bierny: łożony

  • bez ograniczeń + łożyć +
    (CO) + na KOGO/CO + (z CZEGO)
  • psł. *ložiti 'powodować, że coś leży, opadło, kłaść'

CHRONOLOGIZACJA:
1558, SPXVI
Inne znaczenie: 'stawiać w zakładzie'
Data ostatniej modyfikacji: 25.06.2025