kresy

  • część kraju lub kontynentu położona w pobliżu granicy
  • Najczęściej używane w odniesieniu do dawnego pogranicza polskiego na wschodzie. W tym znaczeniu zapisywane też wielką literą, np.  pochodzić z Kresów .

  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Przynależność i podział terytorialny

    typy terytoriów, podział administracyjny

    • dalekie; dawne, byłe; polskie; utracone kresy; kresy południowe, południowo-wschodnie, wschodnie, zachodnie
    • kresy Polski, Rzeczpospolitej; Europy
    • obszar, tereny; ludność, mieszkańcy; literatura; obrona, utrata; depolonizacja, polonizacja kresów
    • bronić kresów
    • odzyskanie kresów
    • pochodzić z kresów
    • wysiedleni, przesiedleni, deportowani z kresów
    • związany z kresami
    • mieszkać na kresach
    • urodzony; aresztowani, pomordowani na kresach
  • Zdaniem członków komitetu, właśnie w Tarnowie - jako mieście, w którym osiedlali się po wojnie mieszkańcy dawnych kresów południowo-wschodnich II RP - należałoby upamiętnić setki tysięcy Polaków pomordowanych w latach 1939-1948.

    źródło: NKJP: SMOL: Tarnowianie nie chcą pomnika, Dziennik Polski, 2002-06-21

    W 1. wniosku mniejszości wnioskodawca proponuje, aby Sejm podjął uchwałę w sprawie eksterminacji ludności polskiej na Kresach Wschodnich II Rzeczypospolitej Polskiej.

    źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 10.07.2003,

    Na przedwojennych Kresach Zachodnich, czyli w województwach zachodnich, swoje gospodarstwa odzyskali drobni właściciele, którzy zostali przez Niemców wywłaszczeni; [...].

    źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 29.10.1992

    - Sprawisz nam kłopot, bo będziemy musiały odsyłać, a na poczcie są straszne kolejki. Zastosował metodę, znaną na kresach jako prynuka. To znaczy wiercił im dziurę w brzuchu tak długo, aż ustąpiły.

    źródło: NKJP: Antoni Kroh: Pan Wańkowicz i ciotki, Gazeta Wyborcza, 1998-06-05

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: p3

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. kresy
    D. kresów
    C. kresom
    B. kresy
    N. kresami
    Ms. kresach
    W. kresy
  • bez ograniczeń + kresy +
    (CZEGO)
  • Od:  kres  daw. 'linia graniczna, kraniec'

CHRONOLOGIZACJA:
1612, Kart XVII-XVIII
Na podstawie kartoteki i indeksu haseł słownika.
W obecnym znaczeniu używane od XIX wieku.
Data ostatniej modyfikacji: 29.03.2022