dziękować
-
słowami lub gestem wyrażać wdzięczność za coś
-
[dzieŋkować]
-
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Zasady współżycia społecznego
zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie -
- minister, pacjent, premier dziękuje komuś
- dziękować Bogu, lekarzom, nauczycielom, organizatorom, Polakom, pracownikom, przyjacielowi, rodzicom, samorządom, zgromadzonym
- dziękować gestem, skinieniem głowy, ukłonami, uśmiechem
- dziękować w duchu, w modlitwach
- dziękować za dar, za czyjąś dobroć, za gościnę, za łaski, za plony, za pomoc, za pracę, za prezent, za współpracę, za wszystko, za wyróżnienie, za zaproszenie, za zaufanie, za życzenia
- dziękować gorąco, grzecznie, serdecznie, uprzejmie, wylewnie
-
Imperatorowa z chłodną ironią dziękowała królowi za zaufanie.
źródło: KWSJP: Marian Brandys: Nieznany Książę Poniatowski, 1960
Hanka dziękowała Bogu, że dziecko nareszcie się uspokoiło.
źródło: KWSJP: Jewhen Hucało: Domowe ognisko, 1978
Wanda dziękowała mu gorliwym przytakiwaniem.
źródło: KWSJP: Ireneusz Iredyński: Dzień oszusta. Człowiek epoki, 1962-
- Dziękuję ci, że pomagasz Majce. Dziękuję!
źródło: NKJP: Aleksander Minkowski: Szaleństwo Majki Skowron, 1972
Bóg wam zapłać, że mogę być razem z wami - dziękował kapelan w strażackim mundurze.
źródło: KWSJP: Adam Ligiecki: Strażacka setka, Echo Dnia, 2006-05-09
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. dziękuję
dziękujemy
2 os. dziękujesz
dziękujecie
3 os. dziękuje
dziękują
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. dziękowałem
+(e)m dziękował
dziękowałam
+(e)m dziękowała
dziękowałom
+(e)m dziękowało
dziękowaliśmy
+(e)śmy dziękowali
dziękowałyśmy
+(e)śmy dziękowały
2 os. dziękowałeś
+(e)ś dziękował
dziękowałaś
+(e)ś dziękowała
dziękowałoś
+(e)ś dziękowało
dziękowaliście
+(e)ście dziękowali
dziękowałyście
+(e)ście dziękowały
3 os. dziękował
dziękowała
dziękowało
dziękowali
dziękowały
bezosobnik: dziękowano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę dziękował
będę dziękować
będę dziękowała
będę dziękować
będę dziękowało
będę dziękować
będziemy dziękowali
będziemy dziękować
będziemy dziękowały
będziemy dziękować
2 os. będziesz dziękował
będziesz dziękować
będziesz dziękowała
będziesz dziękować
będziesz dziękowało
będziesz dziękować
będziecie dziękowali
będziecie dziękować
będziecie dziękowały
będziecie dziękować
3 os. będzie dziękował
będzie dziękować
będzie dziękowała
będzie dziękować
będzie dziękowało
będzie dziękować
będą dziękowali
będą dziękować
będą dziękowały
będą dziękować
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. dziękujmy
2 os. dziękuj
dziękujcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. dziękowałbym
bym dziękował
dziękowałabym
bym dziękowała
dziękowałobym
bym dziękowało
dziękowalibyśmy
byśmy dziękowali
dziękowałybyśmy
byśmy dziękowały
2 os. dziękowałbyś
byś dziękował
dziękowałabyś
byś dziękowała
dziękowałobyś
byś dziękowało
dziękowalibyście
byście dziękowali
dziękowałybyście
byście dziękowały
3 os. dziękowałby
by dziękował
dziękowałaby
by dziękowała
dziękowałoby
by dziękowało
dziękowaliby
by dziękowali
dziękowałyby
by dziękowały
bezosobnik: dziękowano by
bezokolicznik: dziękować
imiesłów przysłówkowy współczesny: dziękując
gerundium: dziękowanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. dziękowanie
dziękowania
D. dziękowania
dziękowań
C. dziękowaniu
dziękowaniom
B. dziękowanie
dziękowania
N. dziękowaniem
dziękowaniami
Ms. dziękowaniu
dziękowaniach
W. dziękowanie
dziękowania
imiesłów przymiotnikowy czynny: dziękujący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. dziękujący
dziękujący
dziękujący
dziękujące
dziękująca
D. dziękującego
dziękującego
dziękującego
dziękującego
dziękującej
C. dziękującemu
dziękującemu
dziękującemu
dziękującemu
dziękującej
B. dziękującego
dziękującego
dziękujący
dziękujące
dziękującą
N. dziękującym
dziękującym
dziękującym
dziękującym
dziękującą
Ms. dziękującym
dziękującym
dziękującym
dziękującym
dziękującej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. dziękujący
dziękujący
dziękujące
dziękujące
D. dziękujących
dziękujących
dziękujących
dziękujących
C. dziękującym
dziękującym
dziękującym
dziękującym
B. dziękujących
dziękujących
dziękujących
dziękujące
N. dziękującymi
dziękującymi
dziękującymi
dziękującymi
Ms. dziękujących
dziękujących
dziękujących
dziękujących
odpowiednik aspektowy: podziękować
-
Rzosobowy + dziękować + KOMU + za CORzosobowy + dziękować + KOMU + że ZDANIERzosobowy + dziękować + KOMU + CZYMRzosobowy + dziękować + MOWA WPROST -
Zob. dzięki I
SPXVI
SKN
SJPXVII
STR
SL
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP