wywar - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

płyn uzyskiwany w wyniku gotowania mięsa, ziół, warzyw lub ryb w wodzie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Jedzenie i jego przygotowanie

rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

wyciąg

Połączenia

mięsny, wołowy; rybny; warzywny, ziołowy; gorący, wrzący, zimny wywar
wywar z ryby; z kości; z mięsa, z wędzonki; z jarzyn, z warzyw; z ziół; z grzybów; z kwiatów; z makowin, z makówek, z maku
szklanka wywaru
rosół, zupa, żur na wywarze
gotować, przygotować, przyprawić; odcedzić, przecedzić wywar
zalewać coś wywarem
dodać, dolać; wlać, włożyć, wrzucić do wywaru
gotować, ugotować na wywarze; gotować, ugotować w wywarze

Cytaty

	Rozpuścić mąkę pszenną w zimnej wodzie i zalać gotujący się wywar z grzybów, zagotować. Polać kwaśną śmietaną. źródło: NKJP: (PS): Region kuchnią opisany, Dziennik Polski, 2005-05-14
	Ryby oczyścić i opłukać. Marchewkę obrać, umyć, przekroić wzdłuż na cztery części. Ryby i marchewkę zalać 3szklankami wody, posolić i gotować na małym ogniu pod przykryciem 25 min. Wywar przecedzić. źródło: NKJP: T.M, E.G.: SPECJAŁY, Kuchnia, 1998
	Pogoda bywa wietrzna i zmienna. Taka aura nieszczególnie sprzyja zdrowiu ludzi, dawni medycy zalecali podczas zimowych miesięcy rozpoczynających się przy podobnej fazie Księżyca używanie rozmaitych rozgrzewających ziołowych wywarów i picie dużej ilości wina z korzeniami i miodem. źródło: NKJP: Bogna Wernichowska: Kosmogram tegorocznej zimy, Dziennik Polski, 2005-01-08
	W mieszkaniu na Woli Justowskiej znaleziono worki z makowinami, wywar z makowin, półprodukty służące do wytwarzania narkotyków - co wskazywałoby, że była tam prowadzona produkcja tzw. polskiej heroiny. źródło: NKJP: (J.ŚW): Dzieci ukryte wśród narkotyków, Dziennik Polski, 2006-08-19
	Podstawowym surowcem placuszków makrobiotycznych są namoczone płatki owsiane lub świeżo ugotowana kasza kukurydziana. [...] Możemy je podawać z owocami, warzywami lub jako dodatek do zup, soków lub do wywarów (bulionów) warzywnych. źródło: NKJP: Stanisława Olko: Makrobiotyka w polskiej kuchni czyli Powrót do dawnego naturalnego sposobu odżywiania, 1994

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wywar	wywary
D.	wywaru	wywarów
C.	wywarowi	wywarom
B.	wywar	wywary
N.	wywarem	wywarami
Ms.	wywarze	wywarach
W.	wywarze	wywary

Pochodzenie

Rzeczownik od przedrostkowego czasownika wywarzyć . Od psł. *variti, *var'ǫ 'warzyć, gotować'