smalec

rzadziej szmalec

  • jadalny tłuszcz pochodzenia zwierzęcego o stałej konsystencji, otrzymywany przez wytopienie sadła lub słoniny, używany do smażenia potraw lub smarowania chleba
  • CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

    Jedzenie i jego przygotowanie

    rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

  • hiperonimy:  tłuszcz
    • domowy smalec; smalec gęsi, kaczy, kurzy, psi, wieprzowy, wołowy
    • smalec z cebulą; ze skwarkami
    • margaryna i smalec; masło i smalec
    • cena; zapach; garniec, kostka, łyżka, resztka, słoik; 10 dekagramów, kilogram smalcu
    • pojemnik; przepis na (tradycyjny) smalec
    • chleb, kanapka ze smalcem
    • robić smalec; rozpuścić smalec (na patelni)
    • posmarować chleb smalcem
    • dodać coś do smalcu; zrezygnować ze smalcu
    • przerobić, przetopić coś na smalec; sięgać po smalec
    • podsmażyć, przesmażyć, smażyć, usmażyć; zrumienić coś na smalcu
  • Dbający o szczupłą sylwetkę powinni zrezygnować ze smalcu, masła, twardej margaryny i majonezu na korzyść oliwy z oliwek.

    źródło: NKJP: (N): Schudnąć mądrze, Dziennik Polski, 2006-04-06

    Wśród rozlicznych porad każdy znajdzie coś dla siebie, a pełna aromatów i zapachów kuchnia babuni nabiera szczególnego smaku także dzięki przepisowi na tradycyjny smalec do chleba.

    źródło: NKJP: (MW): O ja cię kręcę, Dziennik Polski, 2006-03-09

    Na śniadanie i kolację zjada chleb ze smalcem. Smalec z cebulą i jabłkiem to specjalność matki Roberta. Twierdzi, że m.in. po ten właśnie przysmak jeździ co drugi tydzień do domu, do Młodowa.

    źródło: NKJP: Nie czekać na cud, Dziennik Polski, 2001-01-26

    Polędwicę wyluzować, pokroić w plastry 3-cm, rozklepać nie za mocno i posmarować z jednej strony mieszanką czosnku, musztardy, soli i pieprzu, zostawić na 5 godzin, smażyć na smalcu, otoczoną w mące.

    źródło: NKJP: Diabełek wielicki, Dziennik Polski, 2000-05-06

    U Tomaszewskich kupowało się słoninę, kroiło w kostkę i topiło na smalec, bo na masło nie starczało pieniędzy, a macocha któregoś dnia ufarbowała całą bieliznę na czarno, żeby dłużej się nosiła.

    źródło: NKJP: Beata Pawlak; Współpraca Michał Bauer: CHODZI O ROMKA, KOLEGĘ Z KLASY, Gazeta Wyborcza, 1996-06-28

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m3

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. smalec
    smalce
    D. smalcu
    smalców
    C. smalcowi
    smalcom
    B. smalec
    smalce
    N. smalcem
    smalcami
    Ms. smalcu
    smalcach
    W. smalcu
    smalce

    Inne uwagi

    Zwykle lp

  • śr.-w.-niem. smalz 'topiony tłuszcz, smalec; tłuszcz; masło'

CHRONOLOGIZACJA:
1472, SStp
W postaci:  smalc 
Data ostatniej modyfikacji: 18.01.2024