-
1.
bezbarwna, lepka, ciągnąca się substancja, wydzielana przez niektóre części organizmu człowieka, zwierzęcia lub rośliny
-
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego
czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK I PRZYRODA
Świat zwierząt
budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych
CZŁOWIEK I PRZYRODA
Świat roślin
budowa i funkcjonowanie roślin
-
-
- gęsty, lepki śluz
- pokryty, zlepiony śluzem
- wydzielać śluz
-
|
Śluz ślimaków zawiera substancje bakteriostatyczne, z których wytwarza się lekarstwa na schorzenia astmatyczne, gruźlicę oraz maści ułatwiające i przyspieszające gojenie się ran.
źródło: NKJP: Wojciech Markiewicz: Los mięczaka, Polityka, 2006-10-21
|
|
Istotą tego ciężkiego schorzenia jest powstawanie w drogach oddechowych, jelitach, trzustce, wątrobie, śliniankach, jądrach śluzu o zmienionym składzie i właściwościach.
źródło: NKJP: Walka o oddech, Wieści Podwarszawskie, 2000-03-12
|
|
Ryba wydziela bez przerwy nadmiar soli w postaci słonego śluzu przez skrzela.
źródło: NKJP: Jan Rurański: Dlaczego sól jest słona, 1984
|
|
Na jego liściach znajdują się dwa typy gruczołków, wydzielających śluz i enzymy trawienne. Owad przykleja się do lepkiej od śluzu powierzchni liścia, która stopniowo się zwija.
źródło: NKJP: Dorota Wrońska: Gdzie szukać drapieżnych roślin, Wiedza i Życie, 1998
|
|
Powierzchnia zewnętrznej osłonki jaja traszki w chwili składania go, pokryta jest cieniutką warstewką lepkiego śluzu, pełniącego rolę kleju.
źródło: NKJP: Włodzimierz Juszczak: Traszki, 1967
|
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny:
m3
|
liczba pojedyncza |
liczba mnoga |
|
M. |
śluz
|
śluzy
|
|
D. |
śluzu
|
śluzów
|
|
C. |
śluzowi
|
śluzom
|
|
B. |
śluz
|
śluzy
|
|
N. |
śluzem
|
śluzami
|
|
Ms. |
śluzie
|
śluzach
|
|
W. |
śluzie
|
śluzy
|
|
Inne uwagi
Zwykle lp
-
psł.
*sluzъ / *sluzь
'lepka wydzielina gruczołów ślinowych'
Nieregularny palatalny nagłos wywołany wpływem dawnego (i bliskiego znaczeniowo) rzeczownika śliz (< psł. *slizъ 'śluz, szlam').
CHRONOLOGIZACJA:
SJPXVII
STR: sloz
SL: ślóz
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP
Data ostatniej modyfikacji: 01.01.2014