Jak korzystać ze słownika?

popiół

  • Definicja
    stała substancja o szarej barwie składająca się z bardzo wielu drobnych elementów, która powstała w efekcie spalenia czegoś
  • Kwalifikacja tematyczna

    KATEGORIE FIZYCZNE

    Cechy i właściwości materii

    temperatura i ogień


    KATEGORIE FIZYCZNE

    Cechy i właściwości materii

    stan skupienia, trwałość materii

  • Relacje znaczeniowe
    hiperonimy:  substancja
  • Połączenia
    • biały, siwy, szary…; gorący, wystygły popiół; popiół drzewny, wulkaniczny; lotny
    • popiół z cygara, z fajki, z papierosa; z drzewa, z węgla; z pieca
    • popiół i pył; popiół i siarka, popiół i żużel; dym i popiół, proch i popiół
    • kolor; chmury; garstka, garść, hałdy, kupka, warstwa, worek; składowisko; ślady; zawartość popiołu
    • garnek z popiołem
    • strzepnąć/strzepywać; strząsnąć/strząsać popiół;
    • składowanie, wykorzystanie popiołu
    • posypać/posypywać głowy popiołem;
    • posypany, przysypany popiołem
    • spalić kogoś, coś na popiół; zamienić coś w popiół; obracać się, zmieniać się w popiół;
    • ktoś spalony na popiół
    • pieczony w popiele
  • Cytaty

    Po drugiej stronie rzeki, jak okiem sięgnąć, leżało pogorzelisko, pokryte siwym popiołem. Wiatr miótł stamtąd sadze i kwaśną woń.

    źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1978

    Dlatego za kilka miliardów lat na Ziemi będzie za gorąco i jeśli nie przeniesiemy się na inną planetę, zostaniemy spaleni na popiół.

    źródło: NKJP: Piotr Cieśliński: Historia Ziemi, Gazeta Wyborcza, 1997-06-13

    Zapalił papierosa i strzepnął popiół do flakonu na parapecie.

    źródło: NKJP: Marek Krajewski: Dżuma w Breslau, 2007

    W środę popielcową Ojciec Święty zawsze sam odprawia mszę i posypuje głowy popiołem nie tylko kardynałom, biskupom, ale też wybranej wcześniej grupie wiernych.

    źródło: NKJP: (G): Dzisiaj Popielec, Dziennik Polski, 1999-02-17

    [...] Wszyscy troje przyglądali się w milczeniu, jak czarne gałązki objęte jasnym płomieniem stają się czerwone, przejrzyste i kruche, potem szarzeją i obracają się w popiół.

    źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961
  • Odmiana

    część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m3

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. popiół
    		 popioły
    D. popiołu
    		 popiołów
    C. popiołowi
    		 popiołom
    B. popiół
    		 popioły
    N. popiołem
    		 popiołami
    Ms. popiele
    		 popiołach
    W. popiele
    		 popioły

    Inne uwagi

    Zwykle lp

  • Pochodzenie

    psł. *popelъ, *pepelъ

CHRONOLOGIZACJA:
2 połowa XIV w., SStp
CHRONOLOGIZACJA FRAZEOLOGIZMY POKAŻ WSZYSTKO
Data ostatniej modyfikacji: 31.10.2023