ukrzyżować - Wielki słownik języka polskiego PAN

zadać śmierć przez przybicie do krzyża

Imb używany również samodzielnie jako rzeczownik, np. grzebać ukrzyżowanych .
W rodz. m lp używany w znaczeniu: Jezus Chrystus - wtedy ze względów religijnych pisany również wielką literą.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Prawo i łamanie prawa

więzienie i kara

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Religia – kościół

wyznania: zasady i prawdy wiary

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

zabić

Połączenia

ukrzyżować niewolników, Żydów
ukrzyżować za grzechy
ukrzyżowanie i zmartwychwstanie; męka i ukrzyżowanie
zostać ukrzyżowanym
Chrystus, Jezus ukrzyżowany
scena ukrzyżowania

Cytaty

	W XVIII w. Chamulowie ukrzyżowali młodego ziomka, gdyż chcieli mieć własnego Chrystusa. źródło: NKJP: Agnieszka Zakrzewicz: Cocacoatl, Polityka, 2002-06-15
	Kiedy wódz rzymski, Varus, zgniótł rewoltę [...], ukrzyżował dwa tysiące Żydów. źródło: NKJP: Internet
	Po upadku powstania Spartakusa Crassus kazał ukrzyżować sześć tysięcy niewolników [...]. źródło: NKJP: Ewa Kuryluk: Agitacja na Rzecz Szczęścia, Gazeta Wyborcza, 1996-10-04
	Archeologia dostarcza dowodów, że twarze ukrzyżowanych przybierały straszliwy wygląd. źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	ukrzyżuję	ukrzyżujemy
2 os.	ukrzyżujesz	ukrzyżujecie
3 os.	ukrzyżuje	ukrzyżują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ukrzyżowałem +(e)m ukrzyżował	ukrzyżowałam +(e)m ukrzyżowała	ukrzyżowałom +(e)m ukrzyżowało	ukrzyżowaliśmy +(e)śmy ukrzyżowali	ukrzyżowałyśmy +(e)śmy ukrzyżowały
2 os.	ukrzyżowałeś +(e)ś ukrzyżował	ukrzyżowałaś +(e)ś ukrzyżowała	ukrzyżowałoś +(e)ś ukrzyżowało	ukrzyżowaliście +(e)ście ukrzyżowali	ukrzyżowałyście +(e)ście ukrzyżowały
3 os.	ukrzyżował	ukrzyżowała	ukrzyżowało	ukrzyżowali	ukrzyżowały

bezosobnik: ukrzyżowano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		ukrzyżujmy
2 os.	ukrzyżuj	ukrzyżujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ukrzyżowałbym bym ukrzyżował	ukrzyżowałabym bym ukrzyżowała	ukrzyżowałobym bym ukrzyżowało	ukrzyżowalibyśmy byśmy ukrzyżowali	ukrzyżowałybyśmy byśmy ukrzyżowały
2 os.	ukrzyżowałbyś byś ukrzyżował	ukrzyżowałabyś byś ukrzyżowała	ukrzyżowałobyś byś ukrzyżowało	ukrzyżowalibyście byście ukrzyżowali	ukrzyżowałybyście byście ukrzyżowały
3 os.	ukrzyżowałby by ukrzyżował	ukrzyżowałaby by ukrzyżowała	ukrzyżowałoby by ukrzyżowało	ukrzyżowaliby by ukrzyżowali	ukrzyżowałyby by ukrzyżowały

bezosobnik: ukrzyżowano by

bezokolicznik: ukrzyżować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: ukrzyżowawszy

gerundium: ukrzyżowanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	ukrzyżowanie	ukrzyżowania
D.	ukrzyżowania	ukrzyżowań
C.	ukrzyżowaniu	ukrzyżowaniom
B.	ukrzyżowanie	ukrzyżowania
N.	ukrzyżowaniem	ukrzyżowaniami
Ms.	ukrzyżowaniu	ukrzyżowaniach
W.	ukrzyżowanie	ukrzyżowania

imiesłów przymiotnikowy bierny: ukrzyżowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	ukrzyżowany	ukrzyżowany	ukrzyżowany	ukrzyżowane	ukrzyżowana
D.	ukrzyżowanego	ukrzyżowanego	ukrzyżowanego	ukrzyżowanego	ukrzyżowanej
C.	ukrzyżowanemu	ukrzyżowanemu	ukrzyżowanemu	ukrzyżowanemu	ukrzyżowanej
B.	ukrzyżowanego	ukrzyżowanego	ukrzyżowany	ukrzyżowane	ukrzyżowaną
N.	ukrzyżowanym	ukrzyżowanym	ukrzyżowanym	ukrzyżowanym	ukrzyżowaną
Ms.	ukrzyżowanym	ukrzyżowanym	ukrzyżowanym	ukrzyżowanym	ukrzyżowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	ukrzyżowani	ukrzyżowani	ukrzyżowane	ukrzyżowane
D.	ukrzyżowanych	ukrzyżowanych	ukrzyżowanych	ukrzyżowanych
C.	ukrzyżowanym	ukrzyżowanym	ukrzyżowanym	ukrzyżowanym
B.	ukrzyżowanych	ukrzyżowanych	ukrzyżowanych	ukrzyżowane
N.	ukrzyżowanymi	ukrzyżowanymi	ukrzyżowanymi	ukrzyżowanymi
Ms.	ukrzyżowanych	ukrzyżowanych	ukrzyżowanych	ukrzyżowanych

odpowiednik aspektowy: krzyżować

Składnia

+

ukrzyżować

+

KOGO

Pochodzenie

Zob. krzyż