-
2.
porozumiewać się w jakichś sprawach w taki sposób, żeby ktoś niepowołany o tym się nie dowiedział -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Relacje międzyludzkie
określenia relacji międzyludzkich -
Jednak na targu wśród przekupniów, w karczmach i na zamku wyczuwało się napięcie. Ludzie szeptali, zamiast mówić pełnym głosem, przy bramach dzień i noc czuwały straże, kompani Udolfa snuli się ponurzy i zbyt chętnie sięgali po miecze.
źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005
Jeżeli uczniowie będą szeptali na przerwach o ostatnich wydarzeniach, to nauczyciel musi to dostrzec i porozmawiać z nimi. Nie wolno tylko wejść z „akcją pogadankową”.
źródło: NKJP: Kamila Sypniewska; Małgorzata Wosion, Wojciech Staszewski: Rozmowy nie pogadanki, Gazeta Wyborcza, 1992-10-12
Politycy szepcą na prezesów partii. Dziennikarze szepcą na redaktorów. Urzędnicy szepcą na ministrów. Ambasadorowie szepcą po kątach na rządy.
źródło: NKJP: Jacek Żakowski: Strach na Lachy, Polityka, 2009-04-25
Bankowcy szepcą, że na banknotach denominacyjnych, przed paru laty odebranych z niemieckiej drukarni przez NBP, orzeł na znaku wodnym w niczym nie przypomina orłów piastowskich czy jagiellońskich.
źródło: NKJP: Włodzimierz Kalicki: Gazeta Wyborcza - Magazyn, 1994-03-25
Ludzie przystają, tłoczą na drodze zdumieni niecodziennym widokiem, a on i Mandżaro kroczą dumnie obok złoczyńcy. Wszyscy szepcą: „To oni złapali niebezpiecznego przestępcę”.
źródło: NKJP: Adam Bahdaj: Wakacje z duchami, 1962
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. szepczę
szepcę
szepcemy
szepczemy
2 os. szepcesz
szepczesz
szepcecie
szepczecie
3 os. szepce
szepcze
szepczą
szepcą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. szeptałem
+(e)m szeptał
szeptałam
+(e)m szeptała
szeptałom
+(e)m szeptało
szeptaliśmy
+(e)śmy szeptali
szeptałyśmy
+(e)śmy szeptały
2 os. szeptałeś
+(e)ś szeptał
szeptałaś
+(e)ś szeptała
szeptałoś
+(e)ś szeptało
szeptaliście
+(e)ście szeptali
szeptałyście
+(e)ście szeptały
3 os. szeptał
szeptała
szeptało
szeptali
szeptały
bezosobnik: szeptano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę szeptał
będę szeptać
będę szeptała
będę szeptać
będę szeptało
będę szeptać
będziemy szeptali
będziemy szeptać
będziemy szeptały
będziemy szeptać
2 os. będziesz szeptał
będziesz szeptać
będziesz szeptała
będziesz szeptać
będziesz szeptało
będziesz szeptać
będziecie szeptali
będziecie szeptały
będziecie szeptać
3 os. będzie szeptał
będzie szeptać
będzie szeptała
będzie szeptać
będzie szeptało
będzie szeptać
będą szeptali
będą szeptać
będą szeptały
będą szeptać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. szepcmy
szepczmy
2 os. szepc
szepcz
szepccie
szepczcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. szeptałbym
bym szeptał
szeptałabym
bym szeptała
szeptałobym
bym szeptało
szeptalibyśmy
byśmy szeptali
szeptałybyśmy
byśmy szeptały
2 os. szeptałbyś
byś szeptał
szeptałabyś
byś szeptała
szeptałobyś
byś szeptało
szeptalibyście
byście szeptali
szeptałybyście
byście szeptały
3 os. szeptałby
by szeptał
szeptałaby
by szeptała
szeptałoby
by szeptało
szeptaliby
by szeptali
szeptałyby
by szeptały
bezosobnik: szeptano by
bezokolicznik: szeptać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
szepcząc
szepcąc
gerundium: szeptanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. szeptanie
szeptania
D. szeptania
szeptań
C. szeptaniu
szeptaniom
B. szeptanie
szeptania
N. szeptaniem
szeptaniami
Ms. szeptaniu
szeptaniach
W. szeptanie
szeptania
imiesłów przymiotnikowy czynny: szepczący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. szepczący
szepcący
szepczący
szepcący
szepczący
szepcący
szepczące
szepcące
szepcząca
szepcąca
D. szepczącego
szepcącego
szepczącego
szepcącego
szepczącego
szepcącego
szepczącego
szepcącego
szepczącej
szepcącej
C. szepczącemu
szepcącemu
szepczącemu
szepcącemu
szepczącemu
szepcącemu
szepczącemu
szepcącemu
szepczącej
szepcącej
B. szepczącego
szepcącego
szepczącego
szepcącego
szepczący
szepcący
szepczące
szepcące
szepczącą
szepcącą
N. szepczącym
szepcącym
szepczącym
szepcącym
szepczącym
szepcącym
szepczącym
szepcącym
szepczącą
szepcącą
Ms. szepczącym
szepcącym
szepczącym
szepcącym
szepczącym
szepcącym
szepczącym
szepcącym
szepczącej
szepcącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. szepczący
szepcący
szepczący
szepcący
szepczące
szepcące
szepczące
szepcące
D. szepczących
szepcących
szepczących
szepcących
szepczących
szepcących
szepczących
szepcących
C. szepczącym
szepcącym
szepczącym
szepcącym
szepczącym
szepcącym
szepczącym
szepcącym
B. szepczących
szepcących
szepczących
szepcących
szepczących
szepcących
szepczące
szepcące
N. szepczącymi
szepcącymi
szepczącymi
szepcącymi
szepczącymi
szepcącymi
szepczącymi
szepcącymi
Ms. szepczących
szepcących
szepczących
szepcących
szepczących
szepcących
szepczących
szepcących
odpowiednik aspektowy: szepnąć
-
Rzosobowy + szeptać + na KOGO/o KIMRzosobowy + szeptać + że ZDANIERzosobowy + szeptać + MOWA WPROST -
psł. *šьpъtati 'mówić po cichu'
Od: podstawowego (dźwiękonaśladowczego) *šьpati z przyrostkiem *-ъt-