szczątek

  • resztka czegoś zniszczonego, rozbitego
  • KATEGORIE FIZYCZNE

    Cechy i właściwości materii

    kształty i figury

    • szczątki materiału, murów; samolotu
    • wydobyć, wyłowić, zebrać szczątki czegoś
  • Miejsce zdarzenia zostało zbadane bardzo szczegółowo. Zbadano spalone meble, pomieszczenie, szczątki materiału i ciała ofiar.

    źródło: NKJP: (KRYS): Prokuratura: To było zabójstwo, Gazeta Poznańska, 2006-10-19

    Prowadzone kosztem przewyższającym już 12 mln dolarów operacje podwodne umożliwiły wyłowienie ponad 200 ton szczątków samolotu.

    źródło: NKJP: Jacek Kalabiński: Samolot TWA zestrzeliła marynarka wojenna USA?, Gazeta Wyborcza, 1996-11-09

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m3

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. szczątek
    szczątki
    D. szczątka
    szczątków
    C. szczątkowi
    szczątkom
    B. szczątek
    szczątki
    N. szczątkiem
    szczątkami
    Ms. szczątku
    szczątkach
    W. szczątku
    szczątki

    Inne uwagi

    Zwykle lm

  • bez ograniczeń + szczątek +
    CZEGO
  • Brak pewnej etymologii. Zdaniem Borysia z pierwotnego *iz-čęd- (*jьz-čędъ, *jьz-čęd-ъkъ), przypuszczalnie od wyrażenia przyimkowego *jьz čęda 'od dziecka'. Postaci szcząt / szczęt, szczątek mają -t- uogólnione z przypadków zależnych typu D. szcządku, wymawianego szczątku, od czego wtórna forma M. szczątek.
    Inaczej Babik: wychodzi od pierwiastka *skei̯-d- 'dzielić, wydzielać część', z potencjalnym rozwojem semantycznym: 'dzielić na części nierówne' > 'odrywać małą część, pozostawiając większą nienaruszoną' > 'wydzielać jedynie małe kawałki, kroić po kawałeczku'. W tym ostatnim stadium widzi uzasadnienie dla znaczenia 'mała ilość, mały kawałek', które miałoby być właściwe jednemu z derywatów - rzeczownikowi *ščędъ / *ščędъkъ, do której to prapostaci nawiązuje wyraz polski (argumentacja semantyczna znajduje oparcie w wyrażeniu przyimkowym do szczętu 'do ostatniego (tj. najmniejszego) kawałeczka').

CHRONOLOGIZACJA:
XV w., SStp
Inne znaczenie: 'potomek'
Data ostatniej modyfikacji: 19.02.2017