rękojeść

  • część jakiegoś przedmiotu służąca do chwytania i trzymania dłonią
  • CZŁOWIEK I TECHNIKA

    Urządzenia i maszyny

    budowa urządzeń i maszyn

    • drewniana; długa, krótka; złota rękojeść
    • rękojeść miecza, noża, pistoletu, rewolweru, szabli, sztyletu
    • ścisnąć, trzymać rękojeść
  • Lewą ręką sięgnął po zatknięty za pasem sztylet. Dłoń mocno zacisnęła się na drewnianej rękojeści.

    źródło: NKJP: Tomasz Kołodziejczak: Krew i kamień, 2003

    Szczury odruchowo cofnęły się o krok, obcasy wysokich butów wparły się w ziemię, dłonie skoczyły ku rękojeściom mieczy.

    źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Wieża Jaskółki, 2001

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: ż

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. rękojeść
    rękojeści
    D. rękojeści
    rękojeści
    C. rękojeści
    rękojeściom
    B. rękojeść
    rękojeści
    N. rękojeścią
    rękojeściami
    Ms. rękojeści
    rękojeściach
    W. rękojeści
    rękojeści
  • bez ograniczeń + rękojeść +
    CZEGO
  • psł. *rǫkojętь / *rękovętь 'to, co się uchwyci ręką'

    Złożenie z psł. *rǫka (zob.  ręka ) i rzeczownika od psł. *(j)ęti 'wziąć, chwycić rękami, schwytać, złapać, ująć' (w pol. zwykle z przedrostkiem ob-jąć, po-jąć). Postać z -jeść (zamiast oczekiwanej *-jęć lub *-więć) w drugiej części złożenia (por. regularny kontynuant ros. рукo-я'т-ка) najprawdopodobniej pod wpływem innych rzeczowników typu  kiść .

CHRONOLOGIZACJA:
XV w., Bor
2 połowa XV w., Bańk
Data ostatniej modyfikacji: 04.08.2014