rozpacz

  • bardzo silne i przykre uczucie wywołane czymś złym, co powoduje całkowitą utratę nadziei na przyszłość
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Stany psychiczne człowieka

    emocje i uczucia

    • absolutna, bezdenna, bezgraniczna, głęboka, skrajna, wielka, zupełna; beznadziejna, bezsilna, cicha, głucha; autentyczna, prawdziwa rozpacz
    • rozpacz kibiców, pokonanych; dzieci, matki, rodziców, rodziny
    • rozpacz z jakiegoś powodu
    • rozpacz po klęsce, po stracie kogoś/czegoś, po śmierci; rozpacz w duszy, w głosie, w oczach, w sercu
    • rozpacz i beznadzieja, rozpacz i bezradność, rozpacz i bezsilność, rozpacz i ból, rozpacz i bunt, rozpacz i depresja, rozpacz i desperacja, rozpacz i determinacja, rozpacz i gniew, rozpacz i groza, rozpacz i nadzieja, rozpacz i nienawiść, rozpacz i przerażenie, rozpacz i radość, rozpacz i rezygnacja, rozpacz i smutek, rozpacz i strach, rozpacz i śmierć, rozpacz i tęsknota, rozpacz i wściekłość, rozpacz i zazdrość, rozpacz i żal, rozpacz i żałoba
    • akt, gest, odruch, wyraz; wybuch; głos, krzyk, łzy; granice, otchłań, skraj rozpaczy
    • powód do rozpaczy
    • bliski, pełen rozpaczy
    • skłonny do rozpaczy
    • rozpacz bierze, ogarnia
    • poddawać się rozpaczy
    • rodzić rozpacz
    • doprowadzić kogoś do rozpaczy; oszaleć, płakać, rzucać się, szaleć, umrzeć, upić się, wyć z rozpaczy
    • popadać, wpaść/wpadać w rozpacz
    • pogrążać się w rozpaczy; jęknąć, krzyknąć, mówić, powiedzieć, zawołać, westchnąć; myśleć, pomyśleć z rozpaczą
  • - No! Ale żeś nam napędził strachu. Matka o mało nie umarła z rozpaczy! - wykrzyknął ojciec. - Powiedz coś, bo jeszcze nie wierzę, że żyjesz.

    źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003

    Kiedy nadeszły te złowrogie grzmoty, a w nocy niebo zabarwiało się na czerwono, popadali w panikę i rozpacz, nie wiedzieli, dokąd uciec i gdzie się schronić.

    źródło: NKJP: Olga Tokarczuk: Prawiek i inne czasy, 1996

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: ż

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. rozpacz
    rozpacze
    D. rozpaczy
    rozpaczy
    C. rozpaczy
    rozpaczom
    B. rozpacz
    rozpacze
    N. rozpaczą
    rozpaczami
    Ms. rozpaczy
    rozpaczach
    W. rozpaczy
    rozpacze

    Inne uwagi

    Zwykle lp

  • zach. psł. *orz-pačь ( / *orz-pakъ, *orz-paky)

    Rzeczownik od czasownika  rozpaczać  (zob.)

CHRONOLOGIZACJA:
XIV w., Bor
1 połowa XV w., Bańk
Data ostatniej modyfikacji: 14.08.2014