zawiść

  • stan psychiczny kogoś, kto chce mieć coś, co ma inna osoba, i kto czuje niechęć lub nienawiść do tej osoby, a także pragnie, aby straciła ona posiadane dobro
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Stany psychiczne człowieka

    emocje i uczucia

    • ludzka; piekąca; bezinteresowna; czysta; zwykła; polska; wzajemna zawiść
    • pełen zawiści
    • budzić; wzbudzić/wzbudzać; wywołać zawiść
    • patrzeć z zawiścią
    • powodowany zawiścią
  • Wakacje spędzaliśmy na Florydzie, co do dziś budzi zawiść i podziw polskich słuchaczy, choć Floryda jest nieciekawa, brzydka, nudna [...].

    źródło: NKJP: Stanisław Głąbiński: Polityka po amerykańsku, 1996

    W drodze do sklepu nie wybrała najkrótszej trasy, ale skręciła w Polną, chcąc przejść koło ich domu. Zbigniewa i Jolki. Poczuła piekącą zawiść.

    źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Skarb w glinianym naczyniu, 2008

    Cała kamienica patrzyła z zawiścią na tę miłość, ale najbardziej złościło to ciotkę Halinę, która, jako starsza, miała zamiar wydać Mamę dobrze za mąż, a tu przyplątał się, pożal się Boże, poeta.

    źródło: NKJP: Marek Ławrynowicz: Diabeł na dzwonnicy, 1996

    Polski antyklerykalizm płynie nie tyle z libertynizmu, co z zawiści o księżowski samochód i z ludowego praktycyzmu, który każe traktować księdza jak swoisty zakład usługowy.

    źródło: NKJP: Rafał A. Ziemkiewicz: Chytry niewolnik, Polityka, 2001-09-08

    [...] pielgrzymi z Galilei wspominali w tym miejscu los Józefa, ukochanego syna Jakuba, którego bracia przez zawiść wrzucili do suchej cysterny, by go stamtąd wyciągnąć i sprzedać kupcom zmierzającym tamtędy do Egiptu.

    źródło: NKJP: Jan Gać: Ziemia. Święta Kulturowy przewodnik śladami Jezusa, 2009

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: ż

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. zawiść
    zawiści
    D. zawiści
    zawiści
    C. zawiści
    zawiściom
    B. zawiść
    zawiści
    N. zawiścią
    zawiściami
    Ms. zawiści
    zawiściach
    W. zawiści
    zawiści

    Inne uwagi

    Zwykle lp

  • bez ograniczeń + zawiść +
    (o CO)
  • psł. *zavistь (< *zavid-tь [ż]) 'silna zazdrość z powodu czyjegoś powodzenia'

    Od: czasownika *zaviděti 'patrzeć zawistnie, zazdrościć'

CHRONOLOGIZACJA:
XIV w., Bor
Data ostatniej modyfikacji: 02.12.2014