okolicznik

  • jęz.  w tradycyjnym opisie gramatycznym: część zdania, która określa okoliczności danej czynności, procesu lub sytuacji
  • Wyraz używany jako składnik terminów wielowyrazowych, np.  okolicznik miejca ,  okolicznik czasu ,  okolicznik przyzwolenia , których znaczenia należy szukać w opracowaniach specjalistycznych z zakresu gramatyki.

  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Język

  • hiperonimy:  część zdania
    • dopełnienie i okolicznik, przydawka i okolicznik
  • W obrębie zdania pojedynczego zwykło się następnie wydzielać części zdania: podmiot, orzeczenie, dopełnienie, okolicznik i przydawkę.

    źródło: NKJP: Alicja Nagórko: Zarys gramatyki języka polskiego, 1996

    Zasadniczą rolę w tworzeniu kohezji międzywypowiedzeniowej odgrywa zaimek osobowy, pełniący w członie nawiązanym składniową funkcję dopełnienia lub okolicznika oraz zaimek dzierżawczy w funkcji przydawki.

    źródło: NKJP: Ewa Szkudlarek: Wskaźniki nawiązania we współczesnych tekstach polskich (na materiale współczesnej nowelistyki polskiej), 2002

    Obaj jesteście absolwentami gimnazjum klasycznego, znacie zatem różne rodzaje okoliczników. Mamy okoliczniki miejsca, czasu, przyczyny, warunku i przyzwolenia.

    źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m3

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. okolicznik
    okoliczniki
    D. okolicznika
    okoliczników
    C. okolicznikowi
    okolicznikom
    B. okolicznik
    okoliczniki
    N. okolicznikiem
    okolicznikami
    Ms. okoliczniku
    okolicznikach
    W. okoliczniku
    okoliczniki
  • Termin sztuczny, utworzony w roku 1921 na wzór  bezokolicznik  (Bańk); zob.  bezokolicznik ,  okoliczność ,  okolica 

CHRONOLOGIZACJA:
1921, Bańk
W 1. połowie XIX w. notowany w zn. 'ktoś mieszkający w okolicy', dziś nieużywanym SJPDor).
Data ostatniej modyfikacji: 11.11.2017